Rhestr Goch yr IUCN: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 03:34, 25 Rhagfyr 2016

Sefydlwyd y Rhestr Goch yr IUCN o rywogaethau dan fygythiad. (a gaiff ei adnabod hefyd fel: Rhestr Goch yr IUCN), yn 1963; dyma restr mwyaf cynhwysfawr o rywogaethau ledled y byd o rywogaethau biolegol. Yr Undeb Rhyngwladol dros Gadwraeth Natur (International Union for Conservation of Nature) ydy prif awdurod ar statws cadwiaethol rhywogaethau.

Mae'r Undeb Rhyngwladol yn ceisio adolygu eu rhestrau unwaith pob pum mlynedd.^[1]

Categoriau

Dosberthir rhywogaethau gan yr IUCN i 9 grŵp,^[2] grwy ddefnyddio llinynau mesur (neu griteria) megis cyflymder y dirywiad yn y niferoedd, maint y boblogaeth, dosbarthiad daearyddol ayb.

Rhywogaeth wedi darfod (Extinction|Extinct (EX)) – Dim un o'r rhywogaeth yn bodoli.
Wedi diflannu yn y gwyllt (Extinct in the Wild (EW)) – Y rhywogaeth yn bodoli mewn sŵ yn unig, neu wedi'i ddofi.
Rhywogaeth mewn perygl difrifol (Critically endangered species (CR)) – Yn bur debygol o ddiflanu yn y gwyllt.
Mewn perygl (Endangered (EN)) – Posibilrwydd o ddiflanu o'r gwyllt yn uchel.
Bregus (Vulnerable (VU)) – Perygl o ddiflanu o'r gwyllt.
Yn agos at fod dan fygythiad (Near Threatened (NT)) – Yn debygol o fod mewn perygl yn y dyfodol agos.
Lleiaf o bryder (Least Concern (LC)) – Y risg lleiaf. Niferoedd eang ac iach.
Diffyg Data (Data Deficient (DD)) – Dim digon o ddata i werthuso'r risg i'r rhywogaeth.
Heb ei werthuso (Not Evaluated (NE)) – Heb gael ei gloriannu.

Wrth drafod y Rhestr Goch yr IUCN, mae'r term "Dan Fygythiad" yn cwmpasu 3 chategori: Rhywogaeth mewn perygl difrifol, Mewn perygl, a Bregus.

Gweler hefyd

Ceir categori cyfan o erthyglau rhywogaethau yma.

Cyfeiriadau

↑ "Red List Overview". IUCN Red List. International Union for Conservation of Nature. Cyrchwyd 20 Mehefin 2012.
↑ Canllawiau ar sut i ddefnyddio'r Categoriau a llinynau mesur, IUCN, Awst 2010, http://www.nationalredlist.org/files/2012/09/Guidelines-for-Using-the-IUCN-Red-List.pdf, adalwyd 2012-09-05

[1] "Red List Overview". IUCN Red List. International Union for Conservation of Nature. Cyrchwyd 20 Mehefin 2012.

[2] Canllawiau ar sut i ddefnyddio'r Categoriau a llinynau mesur, IUCN, Awst 2010, http://www.nationalredlist.org/files/2012/09/Guidelines-for-Using-the-IUCN-Red-List.pdf, adalwyd 2012-09-05

[1]

[2]

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
 [[Delwedd:Porpoise 042.jpg|bawd|Llamhidydd: dosbarthwyd i gategori "Bregus" Rhestr Goch yr IUCN.]]
 Sefydlwyd y  '''Rhestr Goch yr IUCN o rywogaethau dan fygythiad.''' (a gaiff ei adnabod hefyd fel:  '''Rhestr Goch yr IUCN'''), yn 1963; dyma restr mwyaf cynhwysfawr o rywogaethau ledled y byd o rywogaethau biolegol. Yr [[Undeb Rhyngwladol dros Gadwraeth Natur]] (''International Union for Conservation of Nature'') ydy prif awdurod ar statws cadwiaethol rhywogaethau.
+[[File:IUCN Red List 2007 cy.svg|thumb|right|400px|Y canran o rywogaethau, mewn grwpiau, a restrir eu bod {{Color box|#CD3031|border=darkgray}}{{nbsp}}mewn perygl difrifol, {{Color box|#CD6531|border=darkgray}}{{nbsp}}mewn perygl , neu'n {{Color box|#D59D00|border=darkgray}}{{nbsp}}fregus ar Restr Goch yr IUCN yn 2007.]]
 Mae'r Undeb Rhyngwladol yn ceisio adolygu eu rhestrau unwaith pob pum mlynedd.<ref>{{Cite web |url=http://www.iucnredlist.org/about/red-list-overview#redlist_authorities |title=Red List Overview |work=IUCN Red List |publisher=[[International Union for Conservation of Nature]] |accessdate=20 Mehefin 2012}}</ref>
@@ Llinell 27: / Llinell 28: @@
 Wrth drafod y Rhestr Goch yr IUCN, mae'r term "Dan Fygythiad" yn cwmpasu 3 chategori: Rhywogaeth mewn perygl difrifol, Mewn perygl, a Bregus.
-[[File:IUCN Red List 2007 cy.svg|thumb|right|400px|Y canran o rywogaethau, mewn grwpiau, a restrir eu bod {{Color box|#CD3031|border=darkgray}}{{nbsp}}mewn perygl difrifol, {{Color box|#CD6531|border=darkgray}}{{nbsp}}mewn perygl , neu'n {{Color box|#D59D00|border=darkgray}}{{nbsp}}fregus ar Restr Goch yr IUCN yn 2007.]]
 ==Gweler hefyd==