Aeschulos: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau)
BDim crynodeb golygu
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau)
cat
Llinell 40: Llinell 40:




[[Categori:Dramodwyr Groegaidd]]

[[Categori:Genedigaethau 520au CC]]
[[Categori:Genedigaethau 520au CC]]
[[Category:Marwolaethau 456 CC]]
[[Category:Marwolaethau 456 CC]]

Fersiwn yn ôl 07:40, 5 Hydref 2007

Darius, brenin Persia. Ymladdodd Aeschulos yn erbyn ei fyddin ym Marathon.

Dramodydd Geoegaidd oedd Aeschulos (Groeg: Αἰσχύλος, 525 CC/524 CC - 456 CC). Ef oedd y cyntaf o dri trasiedydd mawr Athen; dilynwyd ef gan Soffocles ac Euripides.

Ganed ef yn 525 neu 524 CC yn Eleusis, tref fechan rhyw 30 km i'r gogledd-orllewin o Athen. Yn 490 CC, ymladdodd Aeschulos a'i frawd Cynegeirus yn erbyn y Persiaid ym Mrwydr Marathon. Lladdwyd Cynegeirus yn y frwydr. Efallai iddo hefyd ymladd ym Mrwydr Salamis ddeng mlynedd yn ddiweddarach, ond nid oes prawf o hyn, er iddo ddisgrifio'r ymladd yn fyw yn ei ddrama Y Persiaid.

Teithiodd Aeschulos i Sicilia unwaith neu ddwy yn y 470au CC, ar wahoddiad Hieron, teyrn Syracuse. Dychwelodd i Sicilia yn 458 CC, a bu farw yno, yn ninas Gela, yn 456 neu 455 BC. Yn ôl un chwedl. fe'i lladdwyd pan gredodd eryr mai carreg oedd ei ben moel, a gollwng crwban arno.

Ar garreg ei fedd, rhoddwyd arysgrif oedd yn coffáu ei wrhydri fel milwr yn hytrach na'i fri fel dramodydd:


Groeg Cymraeg
Αἰσχύλον Εὐφορίωνος Ἀθηναῖον τόδε κεύθει
μνῆμα καταφθίμενον πυροφόροιο Γέλας·
ἀλκὴν δ’ εὐδόκιμον Μαραθώνιον ἄλσος ἂν εἴποι
καὶ βαρυχαιτήεις Μῆδος ἐπιστάμενος[1]
Cuddir llwch Aeschulos yma yn y bedd,
Mab Euphorion a balchder Gela ffrwythlon
Y prawf roed ar ei ddewrder, Marathon sy'n rhoi ar goedd
A'r Mediaid hirwallt, a'i gwybu er eu loes.

Dramâu sydd wedi gorooesi

  1. testun o Anthologiae Graecae Appendix, cyf. 3, Epigramma sepulcrale, Tud 17