Etholiad arlywyddol yr Unol Daleithiau 2008: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Anhysbus (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu Tagiau: Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol |
Anhysbus (sgwrs | cyfraniadau) Tagiau: Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol |
||
Llinell 9: | Llinell 9: | ||
== Cefndir == |
== Cefndir == |
||
Fe enillodd yr Arlywydd George W. Bush yr etholiad arlywyddol yn 2004 |
Fe enillodd yr Arlywydd George W. Bush yr etholiad arlywyddol yn 2004 wrth guro yr enwebiad Democrataidd, y Seneddwr John Kerry. Yn ogystal, fe wnaeth y Blaid Weriniaethol ennill seddi yn y Tŷ a'r Senedd yn etholiadau 2004 ac o ganlyniad, Gweriniaethwyr oedd yn rheoli'r canghennau gweithredol a deddfwriaethol y llywodraeth ffederal.<ref>http://www.fec.gov/pubrec/fe2004/federalelections2004.pdf </ref> |
||
Roedd poblogrwydd Bush wedi bod yn araf |
Roedd poblogrwydd Bush wedi bod yn araf ddirywio o bron i 90% ar ôl ymosodiadau 9/11<ref>http://usatoday30.usatoday.com/news/politicselections/2003-01-13-bush-poll_x.htm</ref>. Yn ôl polau barn fe wnaeth ei boblogrwydd prin gyrraedd 50% yn y cyfnod yn arwain at etholiad arlywyddol 2005. Er hyn fe gafodd Bush ei ail-ethol efo canran uwch o'r Coleg Etholiadol o gymharu â'r etholiad yn y flwyddyn 2000. Yn ystod ei ail dymor fe wnaeth poblogrwydd George W Bush ostwng yn gyflym oherwydd Rhyfel Irac a'r ymateb ffederal i Gorwynt Katrina yn 2005<ref>http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=4860458 </ref>. |
||
Erbyn mis Medi 2006, roedd poblogrwydd Bush yn is na 40%<ref>http://users.hist.umn.edu/~ruggles/Approval.htm</ref>, ac yn yr etholiadau ffederal mis Tachwedd 2006 fe enillodd y Democratiaid mwyafrif yn y ddau dŷ. Erbyn i George W Bush adael y |
Erbyn mis Medi 2006, roedd poblogrwydd Bush yn is na 40%<ref>http://users.hist.umn.edu/~ruggles/Approval.htm</ref>, ac yn yr etholiadau ffederal mis Tachwedd 2006 fe enillodd y Democratiaid mwyafrif yn y ddau dŷ. Erbyn i George W Bush adael y Tŷ Gwyn roedd polau yn dangos bod y nifer oedd yn cefnogi sut roedd Bush yn gwneud ei swydd rownd 25-37%<ref>http://www.pollster.com/polls/us/jobapproval-bush.html</ref>. |
||
== Enwebiadau == |
== Enwebiadau == |
Fersiwn yn ôl 20:16, 29 Tachwedd 2016
| |||||||||||||||||||||||||||||
Pob un o'r 538 o bleidleisiau yr Coleg Etholiadol UDA 270 pleidlais i ennill | |||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Y nifer a bleidleisiodd | 58.2%[1] 1.5 pp | ||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
|
Etholiad arlywyddol 2008 oedd yr 56fed etholiad arlywyddol yr UDA. Fe'i cynhaliwyd ar ddydd Mawrth, 4 Tachwedd, 2008. Gwnaeth y Seneddwr Barack Obama, o'r Blaid Ddemocrataidd, a'r Seneddwr Joe Biden, a oedd yn rhedeg am is-lywydd, drechu John McCain a Sarah Palin o'r blaid Weriniaethol. Barack Obama oedd yr Americanwr Affricanaidd cyntaf erioed i gael ei ethol fel Llywydd yr Unol Daleithiau, ar yr un pryd Joe Biden oedd y Catholig cyntaf erioed i gael ei ethol fel is-lywydd. Dyma'r etholiad cyntaf i gynnwys dau brif ymgeisydd oedd wedi eu geni tu allan i daleithiau cyffiniol yr Unol Daleithiau. Cafodd Obama ei eni yn Hawaii ac fe gafodd McCain ei eni yn Coco Solo Naval Air Station, yng Nghamlas Parth Panama.
Nid oedd yr arlywydd ar y pryd, George W. Bush o'r Blaid Weriniaethol, yn gymwys i gael ei ethol am drydydd tymor. Roedd hyn gan fod cyfyngiadau tymor o dan yr 22ain diwygiad i gyfansoddiad yr Unol Daleithiau. Sicrhaodd McCain yr enwebiad Gweriniaethol erbyn mis Mawrth 2008, tra roedd enwebiad y Democratiaid yn nodiadol am gystadleuaeth gref rhwng Obama a'r Seneddwr Hillary Clinton. Roedd Clinton yn cael ei gweld fel yr unigolyn fwyaf tebygol o ennill yr enwebiad ond fe outside y gystadleuaeth ymlaen am fisoedd nes i Obama ennill ym mis Mehefin 2008.
Canolbwyntiodd yr ymgyrchu cynnar ar Ryfel Irac ac amhoblogrwydd yr arlywydd George W. Bush. Ond wrth i'r tirwasgiad mawr ddechrau effeithio'r economi, newidiodd y ddadl i ganolbwyntio ar bolisi gwladol.
Cefndir
Fe enillodd yr Arlywydd George W. Bush yr etholiad arlywyddol yn 2004 wrth guro yr enwebiad Democrataidd, y Seneddwr John Kerry. Yn ogystal, fe wnaeth y Blaid Weriniaethol ennill seddi yn y Tŷ a'r Senedd yn etholiadau 2004 ac o ganlyniad, Gweriniaethwyr oedd yn rheoli'r canghennau gweithredol a deddfwriaethol y llywodraeth ffederal.[2]
Roedd poblogrwydd Bush wedi bod yn araf ddirywio o bron i 90% ar ôl ymosodiadau 9/11[3]. Yn ôl polau barn fe wnaeth ei boblogrwydd prin gyrraedd 50% yn y cyfnod yn arwain at etholiad arlywyddol 2005. Er hyn fe gafodd Bush ei ail-ethol efo canran uwch o'r Coleg Etholiadol o gymharu â'r etholiad yn y flwyddyn 2000. Yn ystod ei ail dymor fe wnaeth poblogrwydd George W Bush ostwng yn gyflym oherwydd Rhyfel Irac a'r ymateb ffederal i Gorwynt Katrina yn 2005[4].
Erbyn mis Medi 2006, roedd poblogrwydd Bush yn is na 40%[5], ac yn yr etholiadau ffederal mis Tachwedd 2006 fe enillodd y Democratiaid mwyafrif yn y ddau dŷ. Erbyn i George W Bush adael y Tŷ Gwyn roedd polau yn dangos bod y nifer oedd yn cefnogi sut roedd Bush yn gwneud ei swydd rownd 25-37%[6].
Enwebiadau
Yn yr Unol Daleithiau, mae yna dau brif blaid wleidyddol, y Blaid Ddemocrataidd a'r Blaid Weriniaethol. Mae hefyd nifer o bleidiau llai, y cyfeirir at y pleidiau hyn fel 'drydedd blaid'. Fel arfer y mae rhan fwyaf o gyfryngau a ffocws cyhoeddus ar y ddwy brif blaid.
Y mae pob prif blaid yn cynnal proses o ethol enwebwr er mwyn fod yn gynrychiolydd y blaid am yr etholiad. Mae'r broses o enwebu yn cynnwys beth a elwir yn etholiadau cynradd (primaries) ac caucuses, fe gynhaliwyd y rhain ym mhob un o'r 50 talaith, yn ogystal â Guam, Puerto Rico, Washington, D.C., Ynysoedd Virgin yr UDA, Samoa Americanaidd, ac Ynysoedd Gogledd Mariana.
Cyfeiriadau
- ↑ "Voter Turnout in Presidential Elections". Presidency.ucsb.edu. Cyrchwyd 2016-08-18.
- ↑ http://www.fec.gov/pubrec/fe2004/federalelections2004.pdf
- ↑ http://usatoday30.usatoday.com/news/politicselections/2003-01-13-bush-poll_x.htm
- ↑ http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=4860458
- ↑ http://users.hist.umn.edu/~ruggles/Approval.htm
- ↑ http://www.pollster.com/polls/us/jobapproval-bush.html