Proterosöig: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Proterosöig |
Dim crynodeb golygu |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
{{Geological era}} |
|||
3ydd israniad y linell-amser [[Daeareg|ddaearegol]] ym maes yw'r '''Proterosöig''' a'r eon olaf o uwcheon y [[Cyn-Gambriaidd]]. Mae'n cynrychioli'r amser ychydig cyn datblygiad bywyd ar y Ddaear. Daw'r enw Proterosöig o'r [[Iaith Groeg|Groeg]] "bywyd cynharach"; ystyr y gwreiddyn "protero-" yw "rhagflaenu" ac ystyr "söig" yw "anifail, rhywbeth byw".<ref>{{Cite web|title = Online Etymology Dictionary|url = http://www.etymonline.com/index.php?term=zoic&allowed_in_frame=0|website = www.etymonline.com|accessdate = 2015-12-16}}</ref> Digwyddodd y Proterosöig rhwng {{val|2500|ul=Ma}} a {{val|542.0|1.0|u=Ma}} (miliwn o flynyddoedd cyn y presennol ([[CP]])), a dyma ran mwyaf diweddar y Cyn-Gambriaidd. Caiff ei rannu'n dair [[Gorgyfnod (daeareg)|Gorgyfnod]] - o'r iengengaf i'r hynaf: y Paleoproterosöig, Mesoproterosöig, a'r Neoproterosöig. |
3ydd israniad y linell-amser [[Daeareg|ddaearegol]] ym maes yw'r '''Proterosöig''' a'r eon olaf o uwcheon y [[Cyn-Gambriaidd]]. Mae'n cynrychioli'r amser ychydig cyn datblygiad bywyd ar y Ddaear. Daw'r enw Proterosöig o'r [[Iaith Groeg|Groeg]] "bywyd cynharach"; ystyr y gwreiddyn "protero-" yw "rhagflaenu" ac ystyr "söig" yw "anifail, rhywbeth byw".<ref>{{Cite web|title = Online Etymology Dictionary|url = http://www.etymonline.com/index.php?term=zoic&allowed_in_frame=0|website = www.etymonline.com|accessdate = 2015-12-16}}</ref> Digwyddodd y Proterosöig rhwng {{val|2500|ul=Ma}} a {{val|542.0|1.0|u=Ma}} (miliwn o flynyddoedd cyn y presennol ([[CP]])), a dyma ran mwyaf diweddar y Cyn-Gambriaidd. Caiff ei rannu'n dair [[Gorgyfnod (daeareg)|Gorgyfnod]] - o'r iengengaf i'r hynaf: y Paleoproterosöig, Mesoproterosöig, a'r Neoproterosöig. |
||
Mae'r digwyddiadau sy'n berthnasol i'r eon hon wedi eu diffinio'n eitha clir: ceir newid yr hinsawdd i un llawn [[ocsigen]] yn ystod y Paleoproterosöig, rhewi wyneb y Ddaear yn ystod y cyfnod Cryogeniaidd yn y Neoproterosöig hwyr ac yn olaf y cyfnod Ediacaraidd (635 - 542 [[CP]]) ble cafwyd datblygu [[organeb amlgellog]]. |
|||
==Cyfeiriadau== |
==Cyfeiriadau== |
||
Fersiwn yn ôl 13:01, 13 Awst 2016
3ydd israniad y linell-amser ddaearegol ym maes yw'r Proterosöig a'r eon olaf o uwcheon y Cyn-Gambriaidd. Mae'n cynrychioli'r amser ychydig cyn datblygiad bywyd ar y Ddaear. Daw'r enw Proterosöig o'r Groeg "bywyd cynharach"; ystyr y gwreiddyn "protero-" yw "rhagflaenu" ac ystyr "söig" yw "anifail, rhywbeth byw".[1] Digwyddodd y Proterosöig rhwng 2500 Ma a 542.0±1.0 Ma (miliwn o flynyddoedd cyn y presennol (CP)), a dyma ran mwyaf diweddar y Cyn-Gambriaidd. Caiff ei rannu'n dair Gorgyfnod - o'r iengengaf i'r hynaf: y Paleoproterosöig, Mesoproterosöig, a'r Neoproterosöig.
Mae'r digwyddiadau sy'n berthnasol i'r eon hon wedi eu diffinio'n eitha clir: ceir newid yr hinsawdd i un llawn ocsigen yn ystod y Paleoproterosöig, rhewi wyneb y Ddaear yn ystod y cyfnod Cryogeniaidd yn y Neoproterosöig hwyr ac yn olaf y cyfnod Ediacaraidd (635 - 542 CP) ble cafwyd datblygu organeb amlgellog.
Cyfeiriadau
- ↑ "Online Etymology Dictionary". www.etymonline.com. Cyrchwyd 2015-12-16.
