Carn Ingli: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
ehangu, delwedd |
→Bryngaer: tacluso a Gwybodlenni gwleidyddiaeth (gogwydd) using AWB |
||
| Llinell 16: | Llinell 16: | ||
[[Delwedd:Carningli fort from Carningli common looking east - geograph.org.uk - 331090.jpg|250px|bawd|chwith|Bryngaer Carn Ingli]] |
[[Delwedd:Carningli fort from Carningli common looking east - geograph.org.uk - 331090.jpg|250px|bawd|chwith|Bryngaer Carn Ingli]] |
||
Mae muriau o gerrig wedi cael eu codi rhwng y creigiau ym mhen y bryn i ffurfio [[bryngaer]]. Mae'r muriau hyn yn ymestyn ar ffurf gylchog ymhell i lawr y llethrau i gyfeiriad y de-orllewin hefyd hefyd, gan amgau o'u mewn nifer o derasau. |
Mae muriau o gerrig wedi cael eu codi rhwng y creigiau ym mhen y bryn i ffurfio [[bryngaer]]. Mae'r muriau hyn yn ymestyn ar ffurf gylchog ymhell i lawr y llethrau i gyfeiriad y de-orllewin hefyd hefyd, gan amgau o'u mewn nifer o derasau. |
||
Tybir gan archaeolegwyr y byddai'r gaer hon yn lloches dda i gymuned o ffermwyr lleol a ddibynnai ar gadw [[gwartheg]]; ffordd nodweddiadol [[Celtaidd|Geltaidd]] o fyw.<ref>Christopher Houlder, ''Wales: an archaeological guide'' (Faber and Faber, 1978).</ref> |
Tybir gan archaeolegwyr y byddai'r gaer hon yn lloches dda i gymuned o ffermwyr lleol a ddibynnai ar gadw [[gwartheg]]; ffordd nodweddiadol [[Celtaidd|Geltaidd]] o fyw.<ref>Christopher Houlder, ''Wales: an archaeological guide'' (Faber and Faber, 1978).</ref> |
||
==Hanes diweddarach== |
==Hanes diweddarach== |
||
Fersiwn yn ôl 10:29, 22 Mai 2016
| Carn Ingli Preselau | |
|---|---|
| |
| Llun | Y bryngaer ger copa Carn Ingli |
| Uchder | 347 m |
| Lleoliad | {{{lleoliad}}} |
| Gwlad | Cymru |
Bryn ym mynyddoedd y Preselau yn Sir Benfro yw Carn Ingli neu Mynydd Carningli. Saif ym Mharc Cenedlaethol Arfordir Penfro, i'r de o Trefdraeth. Ef yw'r pellaf i'r gogledd-orllewin o gopaon y Preselau.
Olion cynhanesyddol
Mae Carn Ingli yn nodedig am y nifer fawr o olion o Oes yr Efydd a geir ar ei lethrau, gyda gweddillion tali a charnedd o'r cyfnod yma. Ceir hefyd fryngaer o Oes yr Haearn ar y copa, gydag olion tai (gweler isod). Ymddengys fod Carn Ingli o bwysigrwydd arbennig yn y cyfnodau hyn. Mae'r henebion hyn yn cynnwys sawl crug crwn o Oes yr Efydd.
Bryngaer
Mae muriau o gerrig wedi cael eu codi rhwng y creigiau ym mhen y bryn i ffurfio bryngaer. Mae'r muriau hyn yn ymestyn ar ffurf gylchog ymhell i lawr y llethrau i gyfeiriad y de-orllewin hefyd hefyd, gan amgau o'u mewn nifer o derasau.
Tybir gan archaeolegwyr y byddai'r gaer hon yn lloches dda i gymuned o ffermwyr lleol a ddibynnai ar gadw gwartheg; ffordd nodweddiadol Geltaidd o fyw.[1]
Hanes diweddarach
Yn ddiweddarach, dywedir i Sant Brynach fyw mewn ogof ar Garn Ingli, ac i angylion ymweld ag ef yno. Er nad oes sicrwydd am y safle, efallai mai yma yr ymladdwyd Brwydr Mynydd Carn yn 1081.
Cyfeiriadau
- ↑ Christopher Houlder, Wales: an archaeological guide (Faber and Faber, 1978).