Dafydd Johnston

Ysgolhaig yw Dafydd Johnston (ganwyd 1955), a fagwyd yn Swydd Efrog, Lloegr ac sydd wedi dysgu Cymraeg a dod yn un o'r prif arbenigwyr cyfoes ar farddoniaeth Gymraeg yr Oesoedd Canol, yn enwedig gwaith Beirdd yr Uchelwyr. Ef yw cyfarwyddwr presennol (2013) Canolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd Prifysgol Cymru a Chyd-olygydd Y Bywgraffiadur Cymreig.

Gyrfa

Llwyddodd Dafydd Johnston i ddysgu Cymraeg yn drwyadl ac ymsefydlodd yng Nghymru. Apwyntiwyd ef yn uwch-ddarlithydd yn Adran y Gymraeg, Prifysgol Caerdydd ac wedyn yn athro ym Mhrifysgol Abertawe.

Mae ei waith yn cynnwys golygiadau safonol o waith Iolo Goch a Lewys Glyn Cothi, golygiad a chyfieithiad o ddetholiad o ganu maswedd Cymraeg yr Oesoedd Canol, astudiaeth fanwl o waith Beirdd yr Uchelwyr, golygiad o waith y bardd Saesneg Idris Davies a chyflwyniad Saesneg poblogaidd i hanes llenyddiaeth Gymraeg. Arweiniodd yr Athro Johnston brosiect ymchwil rhyngadrannol dan nawdd yr AHRC (2001–2006) sef golygiad newydd o waith Dafydd ap Gwilym ar ffurf ddigidol: [1]. Bu'n gyd-ymchwilydd ar Brosiect Guto'r Glyn (2008-12) yn y Ganolfan ac mae'n Brif Olygydd y cylchgrawn Studia Celtica, ac ers 2014 mae'n Gyd-olygydd y Bywgraffiadur Cymreig.

Llyfryddiaeth

Llyfryddiaeth ddethol

• (gol.), Gwaith Iolo Goch (Gwasg Prifysgol Cymru, 1988)
• (gol. a chyf.), Canu Maswedd yr Oesoedd Canol / Medieval Welsh Erotic Poetry (Tafol, 1991).
• (gol.), Gwaith Lewys Glyn Cothi Gwasg Prifysgol Cymru, 1995)
• Llenyddiaeth Cymru Gwasg Prifysgol Cymru, 1998)
• Llên yr Uchelwyr: Hanes beirniadol llenyddiaeth Gymraeg 1300-1525 (Gwasg Prifysgol Cymru, 2005) ISBN 978-0-7083-1926-0
• Cyfoeth y Testun - Ysgrifau ar Lenyddiaeth Gymraeg yr Oesoedd Canol (Gwasg Prifysgol Cymru , 2003)
• 'Cyngan Oll?' Cynghanedd y Cywyddwyr Cynnar Cyfres Darlith Goffa J. E. Caerwyn a Gwen Williams 2006 (Canolfan Uwchefrydiau Cymreig a Cheltaidd Prifysgol Cymru, 2007)

Eraill

Trosglwyddiad Cerddi Gutor Glyn, yn Dylan Foster Evans, Barry J. Lewis ac Ann Parry Owen (goln), Gwalch Cywyddau Gwŷr: Ysgrifau ar Gutor Glyn a Chymrur Bymthegfed Ganrif (Aberystwyth, 2013), 21-51.

• Cyd-Olygydd (gyda Mary-Ann Constantine), Footsteps of Liberty and Revolt; ysgrifau ar Gymru a Gwrthryfel Ffrainc (Caerdydd, UWP, 2013)

• Monastic Patronage of Welsh Poetry, Janet Burton a Karen Stöber (goln), Monastic Wales: New Approaches (Caerdydd, 2013), 177-90.

• Cywydd Newydd gan Lewys Glyn Cothi, Dwned, 18 (2012), 49-60.

• Barddoniaeth Dafydd ab Gwilym 1789 a'r Chwyldro Ffrengig, Llên Cymru, 35 (2012), 32-53.

• Towns in Medieval Welsh Poetry, yn Helen Fulton (gol.), Urban Culture in Medieval Wales (Caerdydd, 2012), 95-115.

• Tywydd Eithafol a Thrychineb Naturiol mewn Dwy Farwnad gan Iolo Goch, Llên Cymru, 33 (2010), 51-60.

• Cyd-olygydd (gyda Huw Meirion Edwards, Dylan Foster Evans, A. Cynfael Lake, Elisa Moras a Sara Elin Roberts), Cerddi Dafydd ap Gwilym (Caerdydd, 2010), xxv + 760tud.

• Hywel ab Owain Gwynedd a Beirdd yr Uchelwyr, yn Nerys Ann Jones (gol.), Hywel ab Owain Gwynedd: Bardd-Dywysog (Caerdydd, 2009), tud. 134–51.

• Semantic Ambiguity in Dafydd ap Gwilyms “Trafferth mewn Tafarn” , Cambrian Medieval Celtic Studies , 56 (2008), 59–74.

• Llên yr Uchelwyr: Hanes Beirniadol Llenyddiaeth Gymraeg 1300–1525 (Caerdydd, 2005).

• Early translations of Dafydd ap Gwilym, yn Alyce von Rothkirch a Daniel Williams (goln.), Beyond the Difference: Welsh Literature in Comparative Contexts (Caerdydd, 2004), tud. 158–72.

• Dafydd ap Gwilym and Oral Tradition, Studia Celtica, XXXVII (2003), 143–61.

• Oral Tradition in Medieval Welsh Poetry: 1100–1600, Oral Tradition, 18/2 (2003), 192–3.

• Bywyd marwnad: Gruffudd ab yr Ynad Coch ar traddodiad llafar, yn Iestyn Daniel et al. (goln.), Cyfoeth y Testun: Ysgrifau ar Lenyddiaeth Gymraeg yr Oesoedd Canol, tud. 200–19.

• Gwaith Llywelyn Goch ap Meurig Hen (Aberystwyth, 1998).

• gyda N. G. Costigan a R. Iestyn Daniel, Gwaith Gruffudd ap Dafydd ap Tudur, Gwilym Ddu o Arfon, Trahaearn Brydydd Mawr ac Iorwerth Beli (Aberystwyth, 1995).

• Gwaith Lewys Glyn Cothi (Caerdydd, 1995).

• A Pocket Guide: The Literature of Wales (Caerdydd, 1994).

• The Complete Poems of Idris Davies (Caerdydd, 1994).

• Galar y Beirdd / Poets Grief: Medieval Welsh Elegies for Children (Tafol, 1993).

• Iolo Goch: The Poems, Welsh Classics Series (Llandysul, 1993).

• Canu Maswedd yr Oesoedd Canol / Medieval Welsh Erotic Poetry (Tafol, 1991).

• Blodeugerdd Barddas o'r Bedwaredd Ganrif ar Ddeg (Barddas, 1989).

• Iolo Goch (Gwasg Pantycelyn, 1989).

• Gwaith Iolo Goch (Caerdydd, 1988).