Yr Eglwys Gatholig Rufeinig: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Ham II (sgwrs | cyfraniadau) B llun |
Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 3: | Llinell 3: | ||
== Hanes == |
== Hanes == |
||
Yn ôl y traddodiad cafodd yr Eglwys ei sefydlu gan yr Iesu ei hun, pan newidiodd ef enw Simon i [[Sant Pedr|Pedr]], a dywedodd taw ar y graig hon fyddai ef yn sefydlu ei Eglwys. Yn ystod y bedwaredd ganrif O.C., daeth Cristnogaeth yn brif grefydd [[yr Ymerodraeth Rufeinig]]. Yn |
Yn ôl y traddodiad cafodd yr Eglwys ei sefydlu gan yr Iesu ei hun, pan newidiodd ef enw Simon i [[Sant Pedr|Pedr]], a dywedodd taw ar y graig hon fyddai ef yn sefydlu ei Eglwys. Yn ystod y bedwaredd ganrif O.C., daeth Cristnogaeth yn brif grefydd [[yr Ymerodraeth Rufeinig]]. Yn sgil cwymp yr ymerodraeth, yn ystod yr oesoedd tywyll, fe ddanfonodd yr Eglwys Gatholig nifer fawr o genhadon i [[Ewrop]] a thramor. Ond wedi troad y mileniwm cododd ffrae rhwng rhannau gorllewinol a dwyreiniol yr Ymerodraeth, ac felly dwy ran yr Eglwys, ac fe ffurfiwyd yr eglwys Uniongred o'r rhan ddwyreiniol. Llewyrchai'r Eglwys yn ystod [[yr Oesoedd Canol]]. |
||
Yn yr unfed ganrif ar bymtheg digwyddodd nifer o bethau; y diwygiad Protestannaidd, [[y Chwil-lys]], trafferthion gyda brenin [[Lloegr]] ac wedyn y gwrth-ddiwygiad. |
Yn yr unfed ganrif ar bymtheg digwyddodd nifer o bethau; y diwygiad Protestannaidd, [[y Chwil-lys]], trafferthion gyda brenin [[Lloegr]] ac wedyn y gwrth-ddiwygiad. |
Fersiwn yn ôl 19:13, 2 Mai 2016
Yr Eglwys Gatholig (neu yr Eglwys Gatholig Rufeinig) yw'r eglwys fwyaf yn y byd, gyda thros biliwn o aelodau yn perthyn iddi. Mae'n cael ei harwain gan y Pab, sef Esgob Rhufain. Yn Rhufain mae pencadlys yr Eglwys fyd-eang, y Fatican, ac oddi yno y caiff ei rheoli.
Hanes
Yn ôl y traddodiad cafodd yr Eglwys ei sefydlu gan yr Iesu ei hun, pan newidiodd ef enw Simon i Pedr, a dywedodd taw ar y graig hon fyddai ef yn sefydlu ei Eglwys. Yn ystod y bedwaredd ganrif O.C., daeth Cristnogaeth yn brif grefydd yr Ymerodraeth Rufeinig. Yn sgil cwymp yr ymerodraeth, yn ystod yr oesoedd tywyll, fe ddanfonodd yr Eglwys Gatholig nifer fawr o genhadon i Ewrop a thramor. Ond wedi troad y mileniwm cododd ffrae rhwng rhannau gorllewinol a dwyreiniol yr Ymerodraeth, ac felly dwy ran yr Eglwys, ac fe ffurfiwyd yr eglwys Uniongred o'r rhan ddwyreiniol. Llewyrchai'r Eglwys yn ystod yr Oesoedd Canol.
Yn yr unfed ganrif ar bymtheg digwyddodd nifer o bethau; y diwygiad Protestannaidd, y Chwil-lys, trafferthion gyda brenin Lloegr ac wedyn y gwrth-ddiwygiad.
Yna bu bron pedair canrif drafferthus i'r Eglwys wrth iddi frwydro yn erbyn Protestaniaeth ac yna Anghydffurfiaeth. Gorffennodd hynny gydag ail gyngor y Fatican yn saithdegau'r 20fed ganrif ac wedyn o dan arweinyddiaeth Pab Ioan Pawl II (1978-2004). Yn awr mae'r Eglwys o dan arweinyddiaeth Pab Ffransis (Jorge Maria Bergoglio).
Nifer
Mae yna tua 1,085,557,000 o Gatholigion yn y byd, yn cynnwys 5,700,000 ym Mhrydain ac 58,000,000 yn UDA.