Edward Tegla Davies: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B →Dolennau allanol: 4 gweithred, replaced: {{Authority control}} → {{Rheoli awdurdod}} using AWB |
Dafyddt (sgwrs | cyfraniadau) BDim crynodeb golygu |
||
| Llinell 6: | Llinell 6: | ||
| ffugenw = |
| ffugenw = |
||
| enwgeni = Edward Tegla Davies |
| enwgeni = Edward Tegla Davies |
||
| dyddiadgeni = |
| dyddiadgeni = {{dyddiad geni|1880|5|31}} |
||
| mangeni = [[Llandegla-yn-Iâl]], [[Sir Ddinbych]], [[Cymru]] |
| mangeni = [[Llandegla-yn-Iâl]], [[Sir Ddinbych]], [[Cymru]] |
||
| dyddiadmarw = |
| dyddiadmarw = {{dyddiad marw ac oedran|1967|10|9|1880|5|31}} |
||
| manmarw = |
| manmarw = |
||
| galwedigaeth = [[Nofelydd]], [[bardd]] |
| galwedigaeth = [[Nofelydd]], [[bardd]] |
||
| Llinell 32: | Llinell 32: | ||
}} |
}} |
||
[[Llenyddiaeth Gymraeg|Llenor yn yr iaith Gymraeg]], a anwyd yn [[Llandegla-yn-Iâl]] yn yr hen [[Sir Ddinbych]], yn fab i chwarelwr ([[1880]] |
[[Llenyddiaeth Gymraeg|Llenor yn yr iaith Gymraeg]], a anwyd yn [[Llandegla-yn-Iâl]] yn yr hen [[Sir Ddinbych]], yn fab i chwarelwr ([[31 Mai]] [[1880]] – [[9 Hydref]] [[1967]]) oedd '''Edward Tegla Davies'''. Fel ''Tegla'' roedd yn cael ei adnabod gan bawb. |
||
== Bywyd == |
== Bywyd == |
||
Fersiwn yn ôl 18:42, 3 Chwefror 2016
| Edward Tegla Davies | |
|---|---|
| |
| Geni | Edward Tegla Davies 31 Mai 1880 Llandegla-yn-Iâl, Sir Ddinbych, Cymru |
| Marw | 9 Hydref 1967 (87 oed) |
| Galwedigaeth | Nofelydd, bardd |
| Addysg | Ysgol Dr Williams, Dolgellau. |
| Math o lên | Nofelau i blant, straeon byrion, ysgrifau |
| Gwaith nodedig | Gŵr Pen y Bryn, Y Llwybr Arian |
Llenor yn yr iaith Gymraeg, a anwyd yn Llandegla-yn-Iâl yn yr hen Sir Ddinbych, yn fab i chwarelwr (31 Mai 1880 – 9 Hydref 1967) oedd Edward Tegla Davies. Fel Tegla roedd yn cael ei adnabod gan bawb.
Bywyd
Magwyd Tegla yn ei bentref genedigol, sef Llandegla, ger Rhuthun yn 1880, ac yno y cafodd ei addysg gynnar. Cafodd cymdeithas Gymraeg glos a byd natur ei ardal effaith amlwg ar ei waith llenyddol a'i agwedd at fywyd yn gyffredinol. Aeth i Goleg Didsbury, Manceinion ar ôl cyfnod o 4 mlynedd yn ddisgybl-athro ac yna tair mlynedd fel athro cynorthwyol yn Ysgol Bwlchgwyn, ei hen ysgol, cyn gwasanaethu fel gweinidog Wesla am weddill ei oes. Crwydrodd o gylchdaith i gylchdaith yn ystod ei weinidogaeth, fel oedd yn arferol i weinidogion Wesla, ac roedd yn bregethwr dylanwadol. Roedd yn sgwennu'n gyson i'r wasg Gymraeg ac yn olygydd ar Y Winllan (1920-1928), cylchgrawn y Wesleaid, a'r Efrydydd (1931-1935). Golygodd Gyfres Pobun am gyfnod yn ogystal. Roedd yn adnabod nifer o lenorion eraill yng Nghymru ac yn gyfaill agos i T. Gwynn Jones ac Ifor Williams.
Gwaith Llenyddol
Ysgrifennai ar gyfer plant ac oedolion fel ei gilydd ac mae ei waith yn cynnwys nofelau, sawl cyfrol o straeon byrion, ysgrifau a hunangofiant. Mae ei arddull yn rhwydd ac agos-atoch ac mae ei gydymdeimlad cynhenid â phlant a byd natur yn elfen amlwg yn ei waith.
Llyfrau i blant yn bennaf
- Hunangofiant Tomi (Bangor, 1912)
- Tir Y Dyneddon (Caerdydd a Wrecsam, 1921)
- Nedw (Wrecsam, 1922)
- Rhys Llwyd Y Lleuad (Wrecsam, 1925)
- Hen Ffrindiau (Wrecsam, 1927)
- Y Doctor Bach (Wrecsam, 1930)
- Stori Sam (1938)
Llyfrau eraill
- Gŵr Pen y Bryn (Wrecsam, 1923). Nofel.
- Y Llwybr Arian (Wrecsam, 1934). Straeon.
- Gyda'r Glannau (Llandybïe, 1941). Nofel fer.
- Rhyfedd o Fyd (1950). Ysgrifau.
- Y Foel Faen (Lerpwl, 1951). Ysgrifau.
- Gyda'r Blynyddoedd (1951). Hunangofiant.
- Ar Ddisberod (1954). Ysgrifau.
- Yr Hen Gwpan Cymun (1961). Pregethau.
Llyfryddiaeth
- Pennar Davies, Edward Tegla Davies, yn y gyfres Writers of Wales (1983)
- Islwyn Ffowc Ellis, Dirgelwch Tegla (1977)
- Islwyn Ffowc Ellis (gol.), Edward Tegla Davies, Llenor a Phroffwyd (1956)
- Huw Ethall, Cofiant Tegla (1980)
- Mairwen a Gwynn Jones (gol.), Dewiniaid Difyr (Llandysul, 1983). Ysgrif ar Degla gan Dyddgu Owen, tt.97-103. ISBN 0850887372
- R.M. Jones, Llenyddiaeth Gymraeg 1902-1936 (Cyhoeddiadau Barddas, 1987). Pennod 41: "Tegla a Phlant".
Dolennau allanol