Robert Jones Derfel: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 20:16, 20 Gorffennaf 2007

Bardd ac awdur rhyddiaith Radicalaidd oedd Robert Jones Derfel neu R. J. Derfel (24 Gorffennaf 1824 - 17 Rhagfyr 1905).

Cafodd Robert Jones ei eni yn y Foty, fferm rhwng Llandderfel a Bethel, Meirionnydd, yn fab i Edward a Catrin Jones. Treuliodd gyfnod yn ddiwaith yn Llundain tua 1848 pan fu'r Siartwyr ar eu hanterth. Mabwysiadodd y cyfenw "Derfel" ar ôl symud i weithio ym Manceinion lle treuliodd y gweddill o'i oes.

Sefydlodd wasg ym Manceinion. Daeth yn bregethwr gyda'r Bedyddwyr ond troes fwyfwy at sosialaeth. Cyhoeddodd sawl cyfrol o gerddi gwladgarol a chartrefol, am fywyd y bobl gyffredin, a fu'n boblogaidd iawn.

Cyhoeddwyd nifer o lythyrau ac erthyglau ganddo yn Y Cymro a Llais Llafur rhwng 1892 a 1903. Awgrymodd mewn un llythyr y dylid mabywsiadu'r sosialydd cynnar Robert Owen fel nawddsant Cymru yn lle Dewi Sant.

Roedd yn Gymro gwladgarol a anogai bawb i siarad Cymraeg ac amddiffyn Cymru. Pan ymddangosodd ei ddrama ddychanol Brad y Llyfrau Gleision yn 1854 mabwysiadwyd y teitl gan y Cymry i gyfeirio at adroddiad y Llyfrau Gleision gwrth-Gymraeg.

Llyfryddiaeth

Brad y Llyfrau Gleision (1854). Drama.
Traethodau ac Areithiau (1864)
Caneuon Gwladgarol (1864). Cerddi.
Munudau Segur (Caernarfon, 1863). Cerddi.
Caneuon (1891).
Rhyddiaith R. J. Derfel (1945). Dwy gyfrol a olygwyd gan Gwenallt.

Dolennau allanol

Y Bywgraffiadur Ar-lein

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
-[[Bardd]] a sosialydd oedd '''Robert Jones Derfel''' ([[24 Gorffennaf]] [[1824]] - [[17 Rhagfyr]] [[1905]]).
+[[Bardd]] ac awdur rhyddiaith [[Radicaliaeth|Radicalaidd]] oedd '''Robert Jones Derfel''' neu '''R. J. Derfel''' ([[24 Gorffennaf]] [[1824]] - [[17 Rhagfyr]] [[1905]]).
-Cafodd ei eni yn y Foty, fferm rhwng [[Llandderfel]] a Bethel, mab Edward a Catrin Jones.
+Cafodd Robert Jones ei eni yn y Foty, fferm rhwng [[Llandderfel]] a [[Bethel (Meirionnydd)|Bethel]], [[Sir Feirionnydd|Meirionnydd]], yn fab i Edward a Catrin Jones. Treuliodd gyfnod yn ddiwaith yn [[Llundain]] tua [[1848]] pan fu'r [[Siartwyr]] ar eu hanterth. Mabwysiadodd y cyfenw "[[Derfel]]" ar ôl symud i weithio ym [[Manceinion]] lle treuliodd y gweddill o'i oes.
+Sefydlodd wasg ym Manceinion. Daeth yn bregethwr gyda'r [[Bedyddwyr]] ond troes fwyfwy at sosialaeth. Cyhoeddodd sawl cyfrol o gerddi gwladgarol a chartrefol, am fywyd y bobl gyffredin, a fu'n boblogaidd iawn.
+Cyhoeddwyd nifer o lythyrau ac erthyglau ganddo yn ''[[Y Cymro]]'' a ''Llais Llafur '' rhwng 1892 a 1903. Awgrymodd mewn un llythyr y dylid mabywsiadu'r sosialydd cynnar [[Robert Owen]] fel [[nawddsant]] Cymru yn lle [[Dewi Sant]].
+Roedd yn Gymro gwladgarol a anogai bawb i siarad [[Cymraeg]] ac amddiffyn Cymru. Pan ymddangosodd ei ddrama ddychanol ''[[Brad y Llyfrau Gleision]]'' yn [[1854]] mabwysiadwyd y teitl gan y Cymry i gyfeirio at adroddiad y [[Llyfrau Gleision]] gwrth-Gymraeg.
 ==Llyfryddiaeth==
-*''Brad y Llyfrau Gleision'' (1854)
+*''Brad y Llyfrau Gleision'' (1854). Drama.
 *''Traethodau ac Areithiau'' (1864)
+*''Caneuon Gwladgarol'' (1864). Cerddi.
-*''Y Cymro a Llais Llafur '' (1892 - 1903)
+*''Munudau Segur'' (Caernarfon, 1863). Cerddi.
+*''Caneuon'' (1891).
+*''Rhyddiaith R. J. Derfel'' (1945). Dwy gyfrol a olygwyd gan [[Gwenallt]].
 ==Dolennau allanol==
-*[http://wbo.llgc.org.uk/en/s-DERF-JON-1824.html Y Biwgraffiadur Ar-lein]
+*[http://wbo.llgc.org.uk/en/s-DERF-JON-1824.html Y Bywgraffiadur Ar-lein]
-[[Categori:Beirdd|Derfel, Robert Jones]]
+[[Categori:Beirdd Cymraeg|Derfel, Robert Jones]]
+[[Categori:Dramodwyr Cymraeg|Derfel, Robert Jones]]
+[[Categori:Llenorion Cymraeg|Derfel, Robert Jones]]
+[[Categori:Cenedlaetholdeb Cymreig|Derfel, Robert Jones]]
 [[Categori:Genedigaethau 1824|Derfel, Robert Jones]]
 [[Categori:Marwolaethau 1905|Derfel, Robert Jones]]