Y Blaid Lafur (DU): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
BDim crynodeb golygu |
Gwybodlen llawer mwy cynhwysfawr y gall defnyddwyr o unrhyw iaith ei ddeall a'i gyfoesi |
||
Llinell 3: | Llinell 3: | ||
teitl_erthygl = Y Blaid Lafur (DU) | |
teitl_erthygl = Y Blaid Lafur (DU) | |
||
logo = [[Delwedd:Logo y Blaid Lafur (DU) 2.gif|250px]]| |
logo = [[Delwedd:Logo y Blaid Lafur (DU) 2.gif|250px]]| |
||
arweinydd = [[ |
arweinydd = [[Jeremy Corbyn]] | |
||
sefydlwyd = [[27 Chwefror]], [[1900]] | |
sefydlwyd = [[27 Chwefror]], [[1900]] | |
||
ideoleg = [[Democratiaeth gymdeithasol]]/[[Sosialaeth ddemocrataidd]] | |
ideoleg = [[Democratiaeth gymdeithasol]]/[[Sosialaeth ddemocrataidd]] | |
||
Llinell 14: | Llinell 14: | ||
gwefan = [http://www.labour.org.uk/ www.labour.org.uk] |
gwefan = [http://www.labour.org.uk/ www.labour.org.uk] |
||
}} |
}} |
||
{{Infobox political party |
|||
|country = the United Kingdom |
|||
|name = Y Blaid Lafur |
|||
|logo = [[File:Logo Labour Party.svg|250px|alt=Red on white word "Labour" in sans-serif font to the right of white on red silhouette of a rose.|Logo'r Blaid Lafur]] |
|||
|leader = [[Jeremy Corbyn]] [[Aelod Seneddol|AS]] |
|||
|leader1_title = Dirprwy Arweinydd |
|||
|leader1_name = [[Tom Watson]] [[Aelod Seneddol|AS]] |
|||
|foundation = 27 Chwefror 1900<ref>{{cite book|last1=Brivati|first1=Brian|last2=Heffernan|first2=Richard|title=''The Labour Party: A Centenary History''|date=2000|publisher=Macmillan [u.a.]|location=Basingstoke [u.a.]|isbn=9780312234584|quote=On 27 February 1900, the Labour Representation Committee was formed to campaign for the election of working class representatives to parliament.}}</ref><ref name="Thorpe">{{cite book|last1=Thorpe|first1=Andrew|title=''A History of the British Labour Party''|date=2008|publisher=Macmillan|isbn=9781137114853|page=8|edition=3rd|url=https://books.google.co.uk/books?id=wiAdBQAAQBAJ|accessdate=2 Mehefin 2015}}</ref> |
|||
|headquarters = ''[[Dinas Westminster|One Brewer's Green]]'', [[Llundain]] |
|||
|ideology = Sosialaeth Democrataidd<br>Democratiaeth cymdeithasol |
|||
|position = Chwith-canol |
|||
|youth_wing = Llafur ifanc |
|||
|student_wing = Myfyrwyr Llafur |
|||
|international = Cynghrair er Cynnydd (''Progressive Alliance'') |
|||
|european = [[Plaid y Sosialwyr Ewropeaidd]] |
|||
|europarl = ''Progressive Alliance of Socialists and Democrats'' |
|||
|colours = {{colour box|{{Labour Party (UK)/meta/color}}}} Red |
|||
|membership_year = 2015 |
|||
|membership = {{Increase}} 292,505{{refn|In addition, the party has 147,134 affiliated supporters (members of [[trade union]]s and [[Socialist society (Labour Party)|socialist societies]] who opted to affiliate) and 110,827 registered supporters, making a total of about 550,000 members and supporters.<ref name=independent-20150910/><ref name=mirror-20150825/>|group="Note"}} |
|||
|website = {{url|www.labour.org.uk}} |
|||
|colorcode = {{Labour Party (UK)/meta/color}} |
|||
|seats1_title = [[Tŷ'r Cyffredin (Y Deyrnas Unedig)|Tŷ'r Cyffredin]] |
|||
|seats1 = {{Composition bar|232|650|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}} |
|||
|seats2_title = [[Tŷ'r Arglwyddi]] |
|||
|seats2 = {{Composition bar|{{HOL Labour}}|{{HOLtotal}}|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}} |
|||
|seats3_title = [[Senedd Ewrop]] |
|||
|seats3 = {{Composition bar|20|73|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}} |
|||
|seats4_title = [[Senedd yr Alban]] |
|||
|seats4 = {{Composition bar|38|129|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}} |
|||
|seats5_title = [[Cynulliad Cenedlaethol Cymru]] |
|||
|seats5 = {{Composition bar|30|60|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}} |
|||
|seats6_title = [[Senedd Llundain]] |
|||
|seats6 = {{Composition bar|12|25|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}} |
|||
|seats7_title = Llywodraeth leol |
|||
|seats7 = {{Composition bar|6885|20565|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}} |
|||
|seats8 = {{Composition bar|13|41|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}} |
|||
|seats8_title = [[Comisiynydd yr Heddlu a Throseddu]] |
|||
}} |
|||
[[Plaid wleidyddol]] Brydeinig, [[canol-chwith|ganol-chwith]] yw'r '''Blaid Lafur''' a sefydlwyd ar 27 Chwefror [[1900]]. Gellir ei hystyried yn brif gynrychiolydd y canol-chwith gwleidyddol ym Mhrydain ers y 1920au, pan esblygodd o'r undebau llafur a phleidiau [[sosialaeth|sosialaidd]] y [[19eg ganrif]]. Symudodd tua'r canol o dan bolisi "Y Drydedd Ffordd" dan arweinyddiaeth [[Tony Blair]] ac o ganlyniad cyfeirir ati yn y 2000au fel "Llafur Newydd". Mae'r Blaid Lafur yng Nghymru (gweler isod) yn rhan o Blaid Lafur y DU; yr un sefyllfa a'r [[Alban]]. |
[[Plaid wleidyddol]] Brydeinig, [[canol-chwith|ganol-chwith]] yw'r '''Blaid Lafur''' a sefydlwyd ar 27 Chwefror [[1900]]. Gellir ei hystyried yn brif gynrychiolydd y canol-chwith gwleidyddol ym Mhrydain ers y 1920au, pan esblygodd o'r undebau llafur a phleidiau [[sosialaeth|sosialaidd]] y [[19eg ganrif]]. Symudodd tua'r canol o dan bolisi "Y Drydedd Ffordd" dan arweinyddiaeth [[Tony Blair]] ac o ganlyniad cyfeirir ati yn y 2000au fel "Llafur Newydd". Mae'r Blaid Lafur yng Nghymru (gweler isod) yn rhan o Blaid Lafur y DU; yr un sefyllfa a'r [[Alban]]. |
||
Fersiwn yn ôl 15:54, 12 Medi 2015
Y Blaid Lafur | |
---|---|
Arweinydd | Jeremy Corbyn |
Sefydlwyd | 27 Chwefror, 1900 |
Pencadlys | 16 Old Queen Street Llundain, SW1H 9HP |
Ideoleg Wleidyddol | Democratiaeth gymdeithasol/Sosialaeth ddemocrataidd |
Safbwynt Gwleidyddol | Canol |
Tadogaeth Ryngwladol | Socialist International |
Tadogaeth Ewropeaidd | Plaid y Sosialwyr Ewropeaidd |
Grŵp Senedd Ewrop | PSE |
Lliwiau | Coch |
Gwefan | www.labour.org.uk |
Gwelwch hefyd | Gwleidyddiaeth y DU |
Y Blaid Lafur | |
---|---|
Red on white word "Labour" in sans-serif font to the right of white on red silhouette of a rose. | |
Arweinydd | Jeremy Corbyn AS |
Dirprwy Arweinydd | Tom Watson AS |
Sefydlwyd | 27 Chwefror 1900[1][2] |
Pencadlys | One Brewer's Green, Llundain |
Asgell myfyrwyr | Myfyrwyr Llafur |
Asgell yr ifanc | Llafur ifanc |
Aelodaeth (2015) | 292,505[Note 1] |
Rhestr o idiolegau | Sosialaeth Democrataidd Democratiaeth cymdeithasol |
Sbectrwm gwleidyddol | Chwith-canol |
Partner rhyngwladol | Cynghrair er Cynnydd (Progressive Alliance) |
Cysylltiadau Ewropeaidd | Plaid y Sosialwyr Ewropeaidd |
Grŵp yn Senedd Ewrop | Progressive Alliance of Socialists and Democrats |
Lliw | Red |
Tŷ'r Cyffredin | 232 / 650 |
Tŷ'r Arglwyddi | 211 / 776 |
Senedd Ewrop | 20 / 73 |
Senedd yr Alban | 38 / 129 |
Cynulliad Cenedlaethol Cymru | 30 / 60 |
Senedd Llundain | 12 / 25 |
Llywodraeth leol | 6,885 / 20,565 |
Gwefan | |
www.labour.org.uk |
Plaid wleidyddol Brydeinig, ganol-chwith yw'r Blaid Lafur a sefydlwyd ar 27 Chwefror 1900. Gellir ei hystyried yn brif gynrychiolydd y canol-chwith gwleidyddol ym Mhrydain ers y 1920au, pan esblygodd o'r undebau llafur a phleidiau sosialaidd y 19eg ganrif. Symudodd tua'r canol o dan bolisi "Y Drydedd Ffordd" dan arweinyddiaeth Tony Blair ac o ganlyniad cyfeirir ati yn y 2000au fel "Llafur Newydd". Mae'r Blaid Lafur yng Nghymru (gweler isod) yn rhan o Blaid Lafur y DU; yr un sefyllfa a'r Alban.
Hanes
Fe'i sefydlwyd yn 1900, gan oddiweddu'r Blaid Ryddfrydol yr ddechrau'r 1920au a ffurfiodd lywodraeth (leiafrifol) dan arweinyddiaeth Ramsay MacDonald yn 1924 ac eto yn 1929–31. Ffurfiodd rhan o glymblaid yng nghyfnod yr Ail Ryfel Byd rhwng 1940 a 1945 ac ar ddiwedd y Rhyfel, ffurfiodd Lywodraeth leiafrifol eto - y tro hwn o dan arweinyddiaeth Clement Attlee - a daliodd ei gafael fel y prif blaid rhwng 1964 a 1970 gyda Harold Wilson wrth y llyw, ac yna'i olynnydd James Callaghan.
Y Blaid Lafur yng Nghymru
Carwyn Jones, Prif Weinidog Cymru, yw arweinydd presennol y Blaid Lafur Gymreig (Llafur Cymru). Gellid dweud fod cangen Gymreig y blaid yn fwy i'r chwith o'r canol na'r blaid yn ganolog.
Mae gan y blaid 30 (allan o 60) Aelod Cynulliad yng Nghynulliad Cenedlaethol Cymru ers etholiad Mai 2011, pan ddewisodd y blaid i lywodraethu'n annibynol yn hytrach na ffurfio clymblaid eto.[5]
Perfformiad mewn etholiadau
Etholiad | Nifer y pleidleisiau i Lafur | Canran y pleidlais | Seddi | Enillydd |
1900 | 62,698 | 1.8% | 2 / 670 |
Ceidwadwyr |
1906 | 321,663 | 5.7% | 29 / 670 |
Rhyddfrydwyr |
1910 (Ion.) | 505,657 | 7.6% | 40 / 670 |
Senedd grog (llyw. leiafrifol Ryddfrydol) |
1910 (Rhag.) | 371,802 | 7.1% | 42 / 670 |
Senedd grog (llyw. leiafrifol Ryddfrydol) |
1918† | 2,245,777 | 21.5% | 57 / 707 |
Clymblaid |
1922 | 4,076,665 | 29.7% | 142 / 615 |
Ceidwadwyr |
1923 | 4,267,831 | 30.7% | 191 / 625 |
Senedd grog (Llyw. leiafrifol Ryddfrydol) |
1924 | 5,281,626 | 33.3% | 151 / 615 |
Ceidwadwyr |
1929‡ | 8,048,968 | 37.1% | 287 / 615 |
Senedd grog (Llyw. leiafrifol Ryddfrydol) |
1931 | 6,339,306 | 30.8% | 52 / 615 |
Llywodraeth Cenedlaethol |
1935 | 7,984,988 | 38.0% | 154 / 615 |
Llywodraeth Cenedlaethol |
1945 | 11,967,746 | 49.7% | 393 / 640 |
Llafur |
1950 | 13,266,176 | 46.1% | 315 / 625 |
Llafur |
1951 | 13,948,883 | 48.8% | 295 / 625 |
Ceidwadwyr |
1955 | 12,405,254 | 46.4% | 277 / 630 |
Ceidwadwyr |
1959 | 12,216,172 | 43.8% | 258 / 630 |
Ceidwadwyr |
1964 | 12,205,808 | 44.1% | 317 / 630 |
Llafur |
1966 | 13,096,629 | 48.0% | 364 / 630 |
Llafur |
1970 | 12,208,758 | 43.1% | 288 / 630 |
Ceidwadwyr |
1974 (Chwefr.) | 11,645,616 | 37.2% | 301 / 635 |
Senedd grog (Llyw. leiafrifol Ryddfrydol) |
1974 (Hyd.) | 11,457,079 | 39.2% | 319 / 635 |
Llafur |
1979 | 11,532,218 | 36.9% | 269 / 635 |
Ceidwadwyr |
1983 | 8,456,934 | 27.6% | 209 / 650 |
Ceidwadwyr |
1987 | 10,029,807 | 30.8% | 229 / 650 |
Ceidwadwyr |
1992 | 11,560,484 | 34.4% | 271 / 651 |
Ceidwadwyr |
1997 | 13,518,167 | 43.2% | 419 / 659 |
Llafur |
2001 | 10,724,953 | 40.7% | 413 / 659 |
Llafur |
2005 | 9,562,122 | 35.3% | 356 / 646 |
Llafur |
2010 | 8,601,441 | 29.1% | 258 / 650 |
Senedd grog (Clymblaid Ceid./Rhyddfr.) |
†Yr etholiad cyntaf o dan Ddeddf y Bobl 1918 pan roddwyd yr hawl i'r rhan fwyaf o ddynion dros 20 oed a merched dros 30 oed i bleidleisio.
‡Yr etholiad cyntaf i ferched dros 21 gael pleidlais.
Cyfeiriadau
- ↑ Brivati, Brian; Heffernan, Richard (2000). The Labour Party: A Centenary History. Basingstoke [u.a.]: Macmillan [u.a.] ISBN 9780312234584.
On 27 February 1900, the Labour Representation Committee was formed to campaign for the election of working class representatives to parliament.
- ↑ Thorpe, Andrew (2008). A History of the British Labour Party (arg. 3rd). Macmillan. t. 8. ISBN 9781137114853. Cyrchwyd 2 Mehefin 2015.
- ↑ Gwall cyfeirio: Tag
<ref>
annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enwindependent-20150910
- ↑ Gwall cyfeirio: Tag
<ref>
annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enwmirror-20150825
- ↑ Gwefan y Cynulliad
Dolenni allanol
- (Saesneg) Gwefan Llafur Cymru
- (Saesneg) Gwefan Plaid Lafur y DU
|
Gwall cyfeirio: Mae tagiau <ref>
yn bodoli am grŵp o'r enw "Note", ond ni ellir canfod y tag <references group="Note"/>