Y Blaid Lafur (DU): Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
BDim crynodeb golygu
Gwybodlen llawer mwy cynhwysfawr y gall defnyddwyr o unrhyw iaith ei ddeall a'i gyfoesi
Llinell 3: Llinell 3:
teitl_erthygl = Y Blaid Lafur (DU) |
teitl_erthygl = Y Blaid Lafur (DU) |
logo = [[Delwedd:Logo y Blaid Lafur (DU) 2.gif|250px]]|
logo = [[Delwedd:Logo y Blaid Lafur (DU) 2.gif|250px]]|
arweinydd = [[Ed Miliband]] |
arweinydd = [[Jeremy Corbyn]] |
sefydlwyd = [[27 Chwefror]], [[1900]] |
sefydlwyd = [[27 Chwefror]], [[1900]] |
ideoleg = [[Democratiaeth gymdeithasol]]/[[Sosialaeth ddemocrataidd]] |
ideoleg = [[Democratiaeth gymdeithasol]]/[[Sosialaeth ddemocrataidd]] |
Llinell 14: Llinell 14:
gwefan = [http://www.labour.org.uk/ www.labour.org.uk]
gwefan = [http://www.labour.org.uk/ www.labour.org.uk]
}}
}}
{{Infobox political party
|country = the United Kingdom
|name = Y Blaid Lafur
|logo = [[File:Logo Labour Party.svg|250px|alt=Red on white word "Labour" in sans-serif font to the right of white on red silhouette of a rose.|Logo'r Blaid Lafur]]
|leader = [[Jeremy Corbyn]] [[Aelod Seneddol|AS]]
|leader1_title = Dirprwy Arweinydd
|leader1_name = [[Tom Watson]] [[Aelod Seneddol|AS]]
|foundation = 27 Chwefror 1900<ref>{{cite book|last1=Brivati|first1=Brian|last2=Heffernan|first2=Richard|title=''The Labour Party: A Centenary History''|date=2000|publisher=Macmillan [u.a.]|location=Basingstoke [u.a.]|isbn=9780312234584|quote=On 27 February 1900, the Labour Representation Committee was formed to campaign for the election of working class representatives to parliament.}}</ref><ref name="Thorpe">{{cite book|last1=Thorpe|first1=Andrew|title=''A History of the British Labour Party''|date=2008|publisher=Macmillan|isbn=9781137114853|page=8|edition=3rd|url=https://books.google.co.uk/books?id=wiAdBQAAQBAJ|accessdate=2 Mehefin 2015}}</ref>
|headquarters = ''[[Dinas Westminster|One Brewer's Green]]'', [[Llundain]]
|ideology = Sosialaeth Democrataidd<br>Democratiaeth cymdeithasol
|position = Chwith-canol
|youth_wing = Llafur ifanc
|student_wing = Myfyrwyr Llafur
|international = Cynghrair er Cynnydd (''Progressive Alliance'')
|european = [[Plaid y Sosialwyr Ewropeaidd]]
|europarl = ''Progressive Alliance of Socialists and Democrats''
|colours = {{colour box|{{Labour Party (UK)/meta/color}}}} Red
|membership_year = 2015
|membership = {{Increase}} 292,505{{refn|In addition, the party has 147,134 affiliated supporters (members of [[trade union]]s and [[Socialist society (Labour Party)|socialist societies]] who opted to affiliate) and 110,827 registered supporters, making a total of about 550,000 members and supporters.<ref name=independent-20150910/><ref name=mirror-20150825/>|group="Note"}}
|website = {{url|www.labour.org.uk}}
|colorcode = {{Labour Party (UK)/meta/color}}
|seats1_title = [[Tŷ'r Cyffredin (Y Deyrnas Unedig)|Tŷ'r Cyffredin]]
|seats1 = {{Composition bar|232|650|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}}
|seats2_title = [[Tŷ'r Arglwyddi]]
|seats2 = {{Composition bar|{{HOL Labour}}|{{HOLtotal}}|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}}
|seats3_title = [[Senedd Ewrop]]
|seats3 = {{Composition bar|20|73|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}}
|seats4_title = [[Senedd yr Alban]]
|seats4 = {{Composition bar|38|129|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}}
|seats5_title = [[Cynulliad Cenedlaethol Cymru]]
|seats5 = {{Composition bar|30|60|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}}
|seats6_title = [[Senedd Llundain]]
|seats6 = {{Composition bar|12|25|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}}
|seats7_title = Llywodraeth leol
|seats7 = {{Composition bar|6885|20565|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}}
|seats8 = {{Composition bar|13|41|hex={{Labour Party (UK)/meta/color}}}}
|seats8_title = [[Comisiynydd yr Heddlu a Throseddu]]
}}

[[Plaid wleidyddol]] Brydeinig, [[canol-chwith|ganol-chwith]] yw'r '''Blaid Lafur''' a sefydlwyd ar 27 Chwefror [[1900]]. Gellir ei hystyried yn brif gynrychiolydd y canol-chwith gwleidyddol ym Mhrydain ers y 1920au, pan esblygodd o'r undebau llafur a phleidiau [[sosialaeth|sosialaidd]] y [[19eg ganrif]]. Symudodd tua'r canol o dan bolisi "Y Drydedd Ffordd" dan arweinyddiaeth [[Tony Blair]] ac o ganlyniad cyfeirir ati yn y 2000au fel "Llafur Newydd". Mae'r Blaid Lafur yng Nghymru (gweler isod) yn rhan o Blaid Lafur y DU; yr un sefyllfa a'r [[Alban]].
[[Plaid wleidyddol]] Brydeinig, [[canol-chwith|ganol-chwith]] yw'r '''Blaid Lafur''' a sefydlwyd ar 27 Chwefror [[1900]]. Gellir ei hystyried yn brif gynrychiolydd y canol-chwith gwleidyddol ym Mhrydain ers y 1920au, pan esblygodd o'r undebau llafur a phleidiau [[sosialaeth|sosialaidd]] y [[19eg ganrif]]. Symudodd tua'r canol o dan bolisi "Y Drydedd Ffordd" dan arweinyddiaeth [[Tony Blair]] ac o ganlyniad cyfeirir ati yn y 2000au fel "Llafur Newydd". Mae'r Blaid Lafur yng Nghymru (gweler isod) yn rhan o Blaid Lafur y DU; yr un sefyllfa a'r [[Alban]].



Fersiwn yn ôl 15:54, 12 Medi 2015

Y Blaid Lafur
Arweinydd Jeremy Corbyn
Sefydlwyd 27 Chwefror, 1900
Pencadlys 16 Old Queen Street
Llundain, SW1H 9HP
Ideoleg Wleidyddol Democratiaeth gymdeithasol/Sosialaeth ddemocrataidd
Safbwynt Gwleidyddol Canol
Tadogaeth Ryngwladol Socialist International
Tadogaeth Ewropeaidd Plaid y Sosialwyr Ewropeaidd
Grŵp Senedd Ewrop PSE
Lliwiau Coch
Gwefan www.labour.org.uk
Gwelwch hefyd Gwleidyddiaeth y DU
Y Blaid Lafur
ArweinyddJeremy Corbyn AS
Dirprwy ArweinyddTom Watson AS
Sefydlwyd27 Chwefror 1900[1][2]
PencadlysOne Brewer's Green, Llundain
Asgell myfyrwyrMyfyrwyr Llafur
Asgell yr ifancLlafur ifanc
Aelodaeth  (2015)increase 292,505[Note 1]
Rhestr o idiolegauSosialaeth Democrataidd
Democratiaeth cymdeithasol
Sbectrwm gwleidyddolChwith-canol
Partner rhyngwladolCynghrair er Cynnydd (Progressive Alliance)
Cysylltiadau EwropeaiddPlaid y Sosialwyr Ewropeaidd
Grŵp yn Senedd EwropProgressive Alliance of Socialists and Democrats
Lliw     Red
Tŷ'r Cyffredin
232 / 650
Tŷ'r Arglwyddi
211 / 776
Senedd Ewrop
20 / 73
Senedd yr Alban
38 / 129
Cynulliad Cenedlaethol Cymru
30 / 60
Senedd Llundain
12 / 25
Llywodraeth leol
6,885 / 20,565
Gwefan
www.labour.org.uk

Plaid wleidyddol Brydeinig, ganol-chwith yw'r Blaid Lafur a sefydlwyd ar 27 Chwefror 1900. Gellir ei hystyried yn brif gynrychiolydd y canol-chwith gwleidyddol ym Mhrydain ers y 1920au, pan esblygodd o'r undebau llafur a phleidiau sosialaidd y 19eg ganrif. Symudodd tua'r canol o dan bolisi "Y Drydedd Ffordd" dan arweinyddiaeth Tony Blair ac o ganlyniad cyfeirir ati yn y 2000au fel "Llafur Newydd". Mae'r Blaid Lafur yng Nghymru (gweler isod) yn rhan o Blaid Lafur y DU; yr un sefyllfa a'r Alban.

Hanes

Fe'i sefydlwyd yn 1900, gan oddiweddu'r Blaid Ryddfrydol yr ddechrau'r 1920au a ffurfiodd lywodraeth (leiafrifol) dan arweinyddiaeth Ramsay MacDonald yn 1924 ac eto yn 1929–31. Ffurfiodd rhan o glymblaid yng nghyfnod yr Ail Ryfel Byd rhwng 1940 a 1945 ac ar ddiwedd y Rhyfel, ffurfiodd Lywodraeth leiafrifol eto - y tro hwn o dan arweinyddiaeth Clement Attlee - a daliodd ei gafael fel y prif blaid rhwng 1964 a 1970 gyda Harold Wilson wrth y llyw, ac yna'i olynnydd James Callaghan.

Y Blaid Lafur yng Nghymru

Delwedd:WalesRedSquare.jpg
Logo'r blaid yng Nghymru

Carwyn Jones, Prif Weinidog Cymru, yw arweinydd presennol y Blaid Lafur Gymreig (Llafur Cymru). Gellid dweud fod cangen Gymreig y blaid yn fwy i'r chwith o'r canol na'r blaid yn ganolog.

Mae gan y blaid 30 (allan o 60) Aelod Cynulliad yng Nghynulliad Cenedlaethol Cymru ers etholiad Mai 2011, pan ddewisodd y blaid i lywodraethu'n annibynol yn hytrach na ffurfio clymblaid eto.[5]

Perfformiad mewn etholiadau

Graff yn dangos canrannau'r bleidlais i'r prif bleidiau drwy Brydain, 1832–2005.
Etholiad Nifer y pleidleisiau i Lafur Canran y pleidlais Seddi Enillydd
1900 62,698 1.8%
2 / 670
Ceidwadwyr
1906 321,663 5.7%
29 / 670
Rhyddfrydwyr
1910 (Ion.) 505,657 7.6%
40 / 670
Senedd grog (llyw. leiafrifol Ryddfrydol)
1910 (Rhag.) 371,802 7.1%
42 / 670
Senedd grog (llyw. leiafrifol Ryddfrydol)
1918 2,245,777 21.5%
57 / 707
Clymblaid
1922 4,076,665 29.7%
142 / 615
Ceidwadwyr
1923 4,267,831 30.7%
191 / 625
Senedd grog (Llyw. leiafrifol Ryddfrydol)
1924 5,281,626 33.3%
151 / 615
Ceidwadwyr
1929 8,048,968 37.1%
287 / 615
Senedd grog (Llyw. leiafrifol Ryddfrydol)
1931 6,339,306 30.8%
52 / 615
Llywodraeth Cenedlaethol
1935 7,984,988 38.0%
154 / 615
Llywodraeth Cenedlaethol
1945 11,967,746 49.7%
393 / 640
Llafur
1950 13,266,176 46.1%
315 / 625
Llafur
1951 13,948,883 48.8%
295 / 625
Ceidwadwyr
1955 12,405,254 46.4%
277 / 630
Ceidwadwyr
1959 12,216,172 43.8%
258 / 630
Ceidwadwyr
1964 12,205,808 44.1%
317 / 630
Llafur
1966 13,096,629 48.0%
364 / 630
Llafur
1970 12,208,758 43.1%
288 / 630
Ceidwadwyr
1974 (Chwefr.) 11,645,616 37.2%
301 / 635
Senedd grog (Llyw. leiafrifol Ryddfrydol)
1974 (Hyd.) 11,457,079 39.2%
319 / 635
Llafur
1979 11,532,218 36.9%
269 / 635
Ceidwadwyr
1983 8,456,934 27.6%
209 / 650
Ceidwadwyr
1987 10,029,807 30.8%
229 / 650
Ceidwadwyr
1992 11,560,484 34.4%
271 / 651
Ceidwadwyr
1997 13,518,167 43.2%
419 / 659
Llafur
2001 10,724,953 40.7%
413 / 659
Llafur
2005 9,562,122 35.3%
356 / 646
Llafur
2010 8,601,441 29.1%
258 / 650
Senedd grog (Clymblaid Ceid./Rhyddfr.)

Yr etholiad cyntaf o dan Ddeddf y Bobl 1918 pan roddwyd yr hawl i'r rhan fwyaf o ddynion dros 20 oed a merched dros 30 oed i bleidleisio.

Yr etholiad cyntaf i ferched dros 21 gael pleidlais.

Cyfeiriadau

  1. Brivati, Brian; Heffernan, Richard (2000). The Labour Party: A Centenary History. Basingstoke [u.a.]: Macmillan [u.a.] ISBN 9780312234584. On 27 February 1900, the Labour Representation Committee was formed to campaign for the election of working class representatives to parliament.
  2. Thorpe, Andrew (2008). A History of the British Labour Party (arg. 3rd). Macmillan. t. 8. ISBN 9781137114853. Cyrchwyd 2 Mehefin 2015.
  3. Gwall cyfeirio: Tag <ref> annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw independent-20150910
  4. Gwall cyfeirio: Tag <ref> annilys; ni roddwyd testun ar gyfer 'ref' o'r enw mirror-20150825
  5. Gwefan y Cynulliad

Dolenni allanol


Eginyn erthygl sydd uchod am wleidyddiaeth. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.


Gwall cyfeirio: Mae tagiau <ref> yn bodoli am grŵp o'r enw "Note", ond ni ellir canfod y tag <references group="Note"/>