Galisia: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dwysewdd poblogaeth - diolch John Jones am yr ysbrydoliaeth!
Pedro Pardo de Cela a Ramón Piñeiro
Llinell 33: Llinell 33:
), yn un o gymunedau ymreolaethol [[Sbaen]], yng ngogledd-orllewin yr orynys Iberaidd. Mae nifer o ynysoedd megis y Cíes, Ons, Cortegada, Arousa, Sálvora a Vionta yn rhan o Galisia. Ystyrir Galisia yn genedl hanesyddol, fel [[Catalonia]] ac [[Euskadi]] (sef Gwlad y Basg).
), yn un o gymunedau ymreolaethol [[Sbaen]], yng ngogledd-orllewin yr orynys Iberaidd. Mae nifer o ynysoedd megis y Cíes, Ons, Cortegada, Arousa, Sálvora a Vionta yn rhan o Galisia. Ystyrir Galisia yn genedl hanesyddol, fel [[Catalonia]] ac [[Euskadi]] (sef Gwlad y Basg).


Mae gan Galisia ei hiaith ei hun, [[Galisieg]], sy'n iaith Rufeinaidd, sy'n debygach i [[Portiwgeg|Bortiwgeg]] na [[Sbaeneg]]. Yn ôl astudiaeth ddiweddar defnyddir yr iaith gan tua 80% o'r boblogaeth.
Mae gan Galisia ei hiaith ei hun, [[Galisieg]], sy'n iaith Rufeinaidd, sy'n debygach i [[Portiwgeg|Bortiwgeg]] na [[Sbaeneg]]. Yn ôl astudiaeth ddiweddar defnyddir yr iaith gan tua 80% o'r boblogaeth. Ymhlith ei harwyr chwedlonol mae [[Pedro Pardo de Cela]] (c. 1425 - [[17 Rhagfyr]] [[1483]]). Ystyrir [[Ramón Piñeiro]] ([[31 Mai]] 1915 - 27 Awst 1990) yn [[Athronydd]], [[awdur]] a chenedlaetholwr o bwys. Fe'i ganwyd yn Armea de Abaixo, Lama, Láncara, Galisia ac roedd yn flaenllaw yn ei ymdrech i hyrwyddo diwylliant Galicia wedi [[Rhyfel Cartref Sbaen]].


Prif drefi Galisia yw:
Prif drefi Galisia yw:
Llinell 54: Llinell 54:
</gallery>
</gallery>


===Diansoledd a threfi mawrion===
===Dinasoedd a threfi mawrion===
Y prif ddinasoedd yw: [[Vigo]], [[A Coruña]], [[Ourense]], [[Lugo]], [[Santiago de Compostela]] (y brifddinas), [[Pontevedra]] a [[Ferrol]].
Y prif ddinasoedd yw: [[Vigo]], [[A Coruña]], [[Ourense]], [[Lugo]], [[Santiago de Compostela]] (y brifddinas), [[Pontevedra]] a [[Ferrol]].



Fersiwn yn ôl 11:46, 13 Mehefin 2015

Comunidade Autónoma da
Galiza
Baner Galisia
Ieithoedd swyddogol Sbaeneg a Galisieg
Prifddinas Santiago de Compostela
Anthem genedlaethol Queixumes dos Pinos
Arwynebedd
 – Cyfanswm
 – % o Sbaen
Safle 7fed
 29,574 km²
 5.8%
Poblogaeth
 – Cyfanswm
 – % o Spaen
 – Dwysedd
Safle 5ed
 2,760,179
 2,9%
 93.78/km²
ISO 3166-2 GA
Arlywydd Alberto Núñez Feijoo (PPdeG-PP)
Xunta de Galicia

Mae Galisia (Galisieg: Galicia; Galiza[1] ), yn un o gymunedau ymreolaethol Sbaen, yng ngogledd-orllewin yr orynys Iberaidd. Mae nifer o ynysoedd megis y Cíes, Ons, Cortegada, Arousa, Sálvora a Vionta yn rhan o Galisia. Ystyrir Galisia yn genedl hanesyddol, fel Catalonia ac Euskadi (sef Gwlad y Basg).

Mae gan Galisia ei hiaith ei hun, Galisieg, sy'n iaith Rufeinaidd, sy'n debygach i Bortiwgeg na Sbaeneg. Yn ôl astudiaeth ddiweddar defnyddir yr iaith gan tua 80% o'r boblogaeth. Ymhlith ei harwyr chwedlonol mae Pedro Pardo de Cela (c. 1425 - 17 Rhagfyr 1483). Ystyrir Ramón Piñeiro (31 Mai 1915 - 27 Awst 1990) yn Athronydd, awdur a chenedlaetholwr o bwys. Fe'i ganwyd yn Armea de Abaixo, Lama, Láncara, Galisia ac roedd yn flaenllaw yn ei ymdrech i hyrwyddo diwylliant Galicia wedi Rhyfel Cartref Sbaen.

Prif drefi Galisia yw:

Yn economaidd, mae Galisia yn dibynnu i raddau helaeth ar amaethyddiaeth a physgota. Mae twristiaeth hefyd yn elfen bwysig, ac mae miloedd o bererinion yn cyrchu i Santiago de Compostela bob blwyddyn ar hyd y Camino de Santiago.

Oriel

Dinasoedd a threfi mawrion

Y prif ddinasoedd yw: Vigo, A Coruña, Ourense, Lugo, Santiago de Compostela (y brifddinas), Pontevedra a Ferrol.

Yr ardaloedd mwyaf poblog yw:

  • Vigo-Pontevedra – 660,000
  • A Coruña-Ferrol – 640,000
Rhestr dinasoedd a threfi yn Galisia yn ôl poblogaeth
Tref/Dinas Rhanbarth Poblogaeth (2013) Tref/Dinas Rhanbarth Poblogaeth (2013)
1 Vigo Pontevedra 294,997   11 Carballo A Coruña 31,303
2 A Coruña A Coruña 244,810   12 Arteixo A Coruña 30,482
3 Ourense Ourense 106,905   13 Redondela Pontevedra 30,006
4 Lugo Lugo 98,007   14 Culleredo A Coruña 29,207
5 Santiago de Compostela A Coruña 95,207   15 Ames A Coruña 28,852
6 Pontevedra Pontevedra 82,946   16 Ribeira A Coruña 27,699
7 Ferrol A Coruña 70,389   17 Cangas Pontevedra 26,121
8 Narón A Coruña 39,450   18 Marín Pontevedra 25,864
9 Vilagarcía de Arousa Pontevedra 37,621   19 Cambre A Coruña 23,649
10 Oleiros A Coruña 34,470   20 Ponteareas Pontevedra 23,561



Cyfeiriadau

  1. Fraga, Xesús (2008-06-08). "La Academia contesta a la Xunta que el único topónimo oficial es Galicia". La Voz de Galicia. Unknown parameter |trans_title= ignored (help); Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help)