Richard Francis Burton: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 01:03, 5 Mai 2015

Daearyddwr, fforiwr, cyfieithydd, llenor, milwr, dwyreinydd, cartograffydd, ethnolegydd, ysbïwr, ieithydd, bardd, cleddyfwr, a diplomydd o Sais oedd y Capten Syr Richard Francis Burton KCMG FRGS (19 Mawrth 1821 – 20 Hydref 1890). Roedd yn enwog am ei deithiau yn Asia, Affrica a'r Amerig yn ogystal â'i wybodaeth eang o ieithoedd a diwylliannau. Yn ôl un gyfrif, yr oedd yn medru siarad 29 o ieithoedd Ewropeaidd, Asiaidd ac Affricanaidd.

Ymhlith ei gampau enwocaf yw teithio mewn cuddwisg i Mecca, cyfieithu'r Mil ac un o nosweithiau o'r Arabeg i'r Saesneg mewn argraffiad heb ei sensro, cyhoeddi'r Kama Sutra yn Saesneg, a theithio â John Hanning Speke dan arweiniad y tywysydd Sidi Mubarak Bombay i ymweld â Llynnoedd Mawr Affrica wrth chwilio am darddiad yr Afon Nîl. Beirniadodd Burton bolisïau trefedigaethol yn ei waith, er anfantais i'w yrfa. Roedd yn awdur toreithiog a dysgedig ac ysgrifennodd nifer o lyfrau ac erthyglau ysgolheigaidd ar bynciau gan gynnwys ymddygiad dynol, teithio, hebogyddiaeth, cleddyfa, ymddygiad rhywiol, ac ethnograffeg. Nodwedd unigryw o'i lyfrau yw'r troednodion ac atodiadau helaeth sy'n cynnwys sylwadau nodedig a gwybodaeth gyflawn.

Roedd yn gapten ym myddin Cwmni Prydeinig India'r Dwyrain a gwasanaethodd yn India, ac am gyfnod byr yn Rhyfel Crimea. Wedi hyn cafodd ei gyflogi gan y Gymdeithas Ddaearyddol Frenhinol i fforio arfordir dwyreiniol Affrica a daeth yn yr Ewropead cyntaf i weld Llyn Tanganyika. Yn hwyrach gwasanaethodd fel conswl dros Brydain yn Fernando Po, Santos, Damascus a Trieste. Roedd yn Gymrawd y Gymdeithas Ddaearyddol Frenhinol a chafodd ei urddo'n farchog (KCMG) ym 1886.

Cyfeiriadau

@@ Llinell 12: / Llinell 12: @@
 |cenedligrwydd  = Prydeiniwr
 }}
-[[Daearyddwr]], [[fforiwr]], [[cyfieithydd]], llenor, milwr, [[astudiaethau Dwyreiniol|dwyreinydd]], [[cartograffydd]], [[ethnolegydd]], [[ysbïwr]], [[ieithydd]], [[bardd]], [[cleddyfa|cleddyfwr]], a [[diplomydd]] o Sais oedd y [[Capten (Y Fyddin Brydeinig a'r Môr-filwyr Brenhinol)|Capten]] '''Syr Richard Francis Burton''' [[Urdd Sant Mihangel a Sant Siôr|KCMG]] [[Y Gymdeithas Ddaearyddol Frenhinol|FRGS]] (19 Mawrth 1821 – 20 Hydref 1890). Roedd yn enwog am ei deithiau yn Asia, Affrica a'r Amerig yn ogystal â'i wybodaeth eang o ieithoedd a diwylliannau. Yn ôl un gyfrif, yr oedd yn medru siarad 29 o ieithoedd Ewropeaidd, Asiaidd ac Affricanaidd.
+[[Daearyddwr]], [[fforiwr]], [[cyfieithydd]], [[llenor]], milwr, [[astudiaethau Dwyreiniol|dwyreinydd]], [[cartograffydd]], [[ethnolegydd]], [[ysbïwr]], [[ieithydd]], [[bardd]], [[cleddyfa|cleddyfwr]], a [[diplomydd]] o [[Saeson|Sais]] oedd y [[Capten (Y Fyddin Brydeinig a'r Môr-filwyr Brenhinol)|Capten]] '''Syr Richard Francis Burton''' [[Urdd Sant Mihangel a Sant Siôr|KCMG]] [[Y Gymdeithas Ddaearyddol Frenhinol|FRGS]] (19 Mawrth 1821 – 20 Hydref 1890). Roedd yn enwog am ei deithiau yn Asia, Affrica a'r Amerig yn ogystal â'i wybodaeth eang o ieithoedd a diwylliannau. Yn ôl un gyfrif, yr oedd yn medru siarad 29 o ieithoedd Ewropeaidd, Asiaidd ac Affricanaidd.
-Ymhlith ei gampau enwocaf yw teithio mewn cuddwisg i [[Mecca]], cyfieithu'r ''[[Mil ac un o nosweithiau]]'' o'r Arabeg i'r Saesneg mewn [[argraffiad diymyrraeth]], cyhoeddi'r ''[[Kama Sutra]]'' yn Saesneg, a theithio â [[John Hanning Speke]] dan arweiniad y tywysydd [[Sidi Mubarak Bombay]] i ymweld â [[Llynnoedd Mawr Affrica]] wrth chwilio am darddiad yr [[Afon Nîl]]. Beirniadodd Burton polisïau trefedigaethol yn ei waith, er anfantais i'w yrfa. Roedd yn awdur toreithiog a dysgedig ac ysgrifennodd nifer o lyfrau ac erthyglau ysgolheigaidd ar bynciau gan gynnwys [[ymddygiad dynol]], teithio, [[hebogyddiaeth]], cleddyfa, [[ymddygiad rhywiol dynol|ymddygiad rhywiol]], ac [[ethnograffeg]]. Nodwedd unigryw o'i lyfrau yw'r troednodion ac atodiadau helaeth sy'n cynnwys sylwadau nodedig a gwybodaeth gyflawn.
+Ymhlith ei gampau enwocaf yw teithio mewn cuddwisg i [[Mecca]], cyfieithu'r ''[[Mil ac un o nosweithiau]]'' o'r Arabeg i'r Saesneg mewn [[argraffiad diymyrraeth|argraffiad heb ei sensro]], cyhoeddi'r ''[[Kama Sutra]]'' yn Saesneg, a theithio â [[John Hanning Speke]] dan arweiniad y tywysydd [[Sidi Mubarak Bombay]] i ymweld â [[Llynnoedd Mawr Affrica]] wrth chwilio am darddiad yr [[Afon Nîl]]. Beirniadodd Burton bolisïau trefedigaethol yn ei waith, er anfantais i'w yrfa. Roedd yn awdur toreithiog a dysgedig ac ysgrifennodd nifer o lyfrau ac erthyglau ysgolheigaidd ar bynciau gan gynnwys [[ymddygiad dynol]], teithio, [[hebogyddiaeth]], cleddyfa, [[ymddygiad rhywiol dynol|ymddygiad rhywiol]], ac [[ethnograffeg]]. Nodwedd unigryw o'i lyfrau yw'r troednodion ac atodiadau helaeth sy'n cynnwys sylwadau nodedig a gwybodaeth gyflawn.
 Roedd yn gapten ym myddin [[Cwmni Prydeinig India'r Dwyrain]] a gwasanaethodd yn India, ac am gyfnod byr yn [[Rhyfel Crimea]]. Wedi hyn cafodd ei gyflogi gan [[y Gymdeithas Ddaearyddol Frenhinol]] i fforio arfordir dwyreiniol Affrica a daeth yn yr Ewropead cyntaf i weld [[Llyn Tanganyika]]. Yn hwyrach gwasanaethodd fel [[conswl (cynrychiolydd)|conswl]] dros Brydain yn [[Bioko|Fernando Po]], [[Santos (São Paulo)|Santos]], [[Damascus]] a [[Trieste]]. Roedd yn Gymrawd y Gymdeithas Ddaearyddol Frenhinol a chafodd ei [[urdd marchog|urddo'n farchog]] ([[Urdd Sant Mihangel a Sant Siôr#KCMG|KCMG]]) ym 1886.
+==Cyfeiriadau==
+{{cyfeiriadau}}
 {{Rheoli awdurdod}}
@@ Llinell 23: / Llinell 26: @@
 [[Categori:Amlieithyddion]]
 [[Categori:Awduron llyfrau taith]]
+[[Categori:Beirdd Saesneg]]
 [[Categori:Beirdd Seisnig]]
 [[Categori:Capteiniaid y Fyddin Brydeinig]]
@@ Llinell 32: / Llinell 36: @@
 [[Categori:Genedigaethau 1821]]
 [[Categori:Ieithyddion Seisnig]]
+[[Categori:Llenorion Saesneg]]
+[[Categori:Llenorion Seisnig y 19eg ganrif]]
 [[Categori:Marwolaethau 1890]]
 [[Categori:Milwyr Seisnig]]