William Abraham (Mabon): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Awdurdod |
B →Llyfryddiaeth: 4 gweithred, replaced: {{Authority control}} → {{Rheoli awdurdod}} using AWB |
||
| Llinell 22: | Llinell 22: | ||
{{bocs olyniaeth| cyn=''etholaeth newydd'' | teitl=[[Aelod Seneddol]] dros [[Gorllewin Rhondda (etholaeth seneddol)|Orllewin Rhondda]] | blynyddoedd=[[1918]] – [[1920]] | ar ôl=[[William John]] }} |
{{bocs olyniaeth| cyn=''etholaeth newydd'' | teitl=[[Aelod Seneddol]] dros [[Gorllewin Rhondda (etholaeth seneddol)|Orllewin Rhondda]] | blynyddoedd=[[1918]] – [[1920]] | ar ôl=[[William John]] }} |
||
{{diwedd-bocs}} |
{{diwedd-bocs}} |
||
{{Rheoli awdurdod}} |
|||
{{DEFAULTSORT:Abraham (Mabon), William}} |
{{DEFAULTSORT:Abraham (Mabon), William}} |
||
| Llinell 30: | Llinell 32: | ||
[[Categori:Marwolaethau 1922]] |
[[Categori:Marwolaethau 1922]] |
||
[[Categori:Pobl o Gastell-nedd Port Talbot]] |
[[Categori:Pobl o Gastell-nedd Port Talbot]] |
||
{{Authority control}} |
|||
Fersiwn yn ôl 07:32, 26 Ebrill 2015
- Gweler hefyd Mabon.
Llywydd cyntaf Ffederasiwn Glowyr De Cymru ac Aelod Seneddol oedd William Abraham (Mabon) (14 Mehefin 1842 - 14 Mai 1922).
Ganed ef yng Nghwmafan, yn fab i Thomas a Mary Abraham. Addysgwyd ef yn Ysgol Genedlaethol Cwmafan, gan adael yn ddeg oed, ac yna bu'n gweithio mewn gwaith alcam ac fel glowr. Yn y 1860au bu am gyfnod yn Chile yn gweithio yn y gweithfeydd copr yno. Wedi iddo ddychwelyd i Gymru, etholwyd ef yn gynrychiolydd y glowyr yn 1870, a bu'n llywydd y glowyr ar y Joint Sliding Scale Association o 1875 hyd 1903.
Diwrnod Mabon
Rhwng 1892 a 1898 byddai'r glowyr yn cael diwrnod o wyliau o'r gwaith ar y dydd Llun cyntaf o bob mis, a gelwid y diwrnod yma yn "Ddiwrnod Mabon."
Yr Aelod Seneddol
Daeth yn aelod seneddol dros y Rhondda yn 1885, a bu'n cynrychioli Gorllewin Rhondda o 1918 hyd 1922. Ar y cyntaf, roedd yn aelod o'r Blaid Ryddfrydol, yna'n ddiweddarach yn aelod o'r Blaid Lafur pan ddaeth y blaid honno'n sefydliad annibynnol. Sefydlwyd Ffederasiwn Glowyr De Cymru yn 1898, gyda Mabon yn llywydd.
Eisteddfodwr brwd
Roedd hefyd yn gefnogwr cryf i'r Eisteddfod, a daeth ei enw barddol "Mabon" yn gysylltiedig a'i enw.
Llyfryddiaeth
- Evans, Eric Wyn, Mabon (William Abraham, 1842-1922): a study in trade union leadership (Caerdydd, 1959).
| Senedd y Deyrnas Unedig | ||
|---|---|---|
| Rhagflaenydd: etholaeth newydd |
Aelod Seneddol dros Rondda 1885 – 1918 |
Olynydd: dilewyd yr etholaeth |
| Rhagflaenydd: etholaeth newydd |
Aelod Seneddol dros Orllewin Rhondda 1918 – 1920 |
Olynydd: William John |