Stephen Richard Glynne, 9fed Barwnig: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 01:59, 29 Rhagfyr 2014

Roedd Syr Stephen Richard Glynne, 9fed Barwnig (22 Medi, 1807 - 17 Mehefin, 1874) yn dirfeddiannwr Gymreig ac yn wleidydd Geidwadol. Fe'i cofir yn bennaf fel ymchwilydd ym maes yr hynafiaethau gyda diddordeb arbennig mewn pensaernïaeth eglwysig Prydain. Yr oedd yn frawd-yng-nghyfraith i'r Brif Weinidog Rhyddfrydol William Ewart Gladstone.^[1]

Cefndir

Bu farw Syr Stephen yr 8fed farwnig ym 1815 yn 35 mlwydd oed. Gan hynny etifeddodd Stephen ei fab y farwniaeth ac ystadau'r teulu (a oedd yn cynnwys Castell Penarlâg) pan nad oedd ond 7 mlwydd oed.^[2]

Priododd Catherine, chwaer Stephen Glynne, y gwleidydd William Ewart Gladstone. Gwnaeth tad Gladstone, Syr John Gladstone, helpu achub Glynne rhag mynd yn fethdalwr ar ôl methiant gwaith haearn yr oedd yn rhan berchennog arnynt^[3]. Yr unig fodd iddo gadw ei deiliadaeth o Benarlâg oedd trwy werthu rhan o'r ystâd a chytuno i rannu ei gartref Castell Newydd Penarlâg gyda William a Catherine.

Bu Glynne farw yn ddibriod, a daeth y farwnigaeth i'w therfyn ar ei farwolaeth. Cafodd ystâd a chastell Penarlâg eu hetifeddu gan ei nai William Henry Gladstone, mab hynaf William a Catherine.

Gyrfa

Cafodd Glynne ei addysgu yng Ngholeg Eton a Choleg Christ Church, Rhydychen gan enill gradd trydydd dosbarth yn y Clasuron.

Bu'n gwasanaethu fel Aelod Seneddol Ceidwadol Bwrdistrefi Fflint o 1832 i 1837 a Sir y Fflint o 1837 i 1841 ac eto o 1842 i 1847 er na siaradodd erioed mewn dadl yn Nhŷ'r Cyffredin. Bu hefyd yn Uchel Siryf Sir y Fflint ym 1831 ac yn Arglwydd Raglaw Sir y Fflint o 1845 i 1871.

Yn ystod ymgyrch etholiadol 1841, daeth Glynne ag achos enllib yn erbyn y Chester Chronicle, wedi i'r papur cyhoeddi honiad ei fod yn gyfunrywiol. Enillodd yr achos a bu'n rhaid i'r papur ymddiheuro.

Crefydd

O ran ei ddaliadau crefyddol yr oedd Glynne yn aelod pybyr o Eglwys Lloegr ac yn elyniaethus i achosion anghydffurfiol. Yr oedd yn gwrthod caniatáu i anghydffurfwyr cael cynnal cyfarfodydd o addoliad yn y pentrefi a oedd yn eiddo i'w ystâd. ^[4]

Er mwyn lleihau apêl y capeli yr oedd Glynne yn credu ei fod yn bwysig i'r Eglwys cynnig gwasanaethau Cymraeg a fu'n ddylanwadol wrth sicrhau bod y Cymro Cymraeg, John Hughes, yn cael ei benodi'n Esgob Llanelwy ym 1870.

Hynafiaethau

Yn codi o'i Anglicanaeth pybyr roedd gan Glynne diddordeb mawr mewn pensaernïaeth eglwysig. Yr oedd yn aelod o bwyllgor, yn ddiweddarach yn ysgrifennydd mygedol, ac yn y pendraw yn is-lywydd yr Ecclesiological Society cymdeithas a oedd yn hybu astudiaethau o bensaernïaeth Gothig ac o hynafiaethau Eglwysig. Ym 1847 bu'n un o olygyddion llyfr a gyhoeddwyd gan y gymdeithas Hand-Book of English Ecclesiology.

Yn ystod ei fywyd bu Glynne yn ymweld â dros bum mil o eglwysi gan wneud nodiadau manwl am eu nodweddion pensaernïol^[5]. Mae ei nodiadau yn dyddio o 1824 tan ychydig ddyddiau cyn ei farwolaeth ac maent yn cwmpasu eglwysi yng Nghymru, Lloegr ac Ynysoedd y Sianel ac ychydig yn yr Alban ac Iwerddon. Mae ei nodiadau yn parhau i gael eu gwerthfawrogi'n fawr gan haneswyr pensaernïol, gan eu bod yn aml yn rhoi cofnod byr a gwybodus o'r adeiladau fel yr oeddent cyn adferiadau Fictoraidd Mae nodiadau eglwysig Glynne wedi eu cadw mewn 106 o gyfrolau, sydd yn cael eu cadw yn Llyfrgell Gladstone (Llyfrgell Deiniol Sant gynt), Penarlâg yn.<ref>Glynne, Sir Stephen Richard (1807-1874) 9th Baronet MP Antiquary [6] adalwyd 28 Rhagfyr 2014<ref> Er na chyhoeddodd Glynne ei nodiadau yn ystod ei fywyd mae sawl gyfrol bellach wedi eu cyhoeddi gan gymdeithasau archeolegol a chofnodi lleol ers ei farwolaeth.

Bu Glynne hefyd yn gwasanaethu fel Llywydd cyntaf (1847-9) Cymdeithas Hynafiaethau Cymru; ac fel cadeirydd (1852-1874) Adran Bensaernïol y Sefydliad Archeolegol.

Marwolaeth

Bu farw Glynne o drawiad ar y galon y tu allan i orsaf reilffordd Bishopsgate ar 17 Mehefin, 1874 ar ôl ymweld ag eglwysi yn Essex a Suffolk.

Cyfeiriadau

↑ GLYNNE (TEULU), Penarlâg Y Bywgraffiadur arlein[1] adalwyd 28 Rhagfyr 2014
↑ GLYNNE, Sir Stephen Richard, 9th bt. (1807-1874), of Hawarden Castle, Flint The History of Parliament: the House of Commons 1820-1832, ed. D.R. Fisher, 2009 [2] adalwyd 28 Rhagfyr 2014
↑ THE OAK FARM IRON WORKS -Carnarvon and Denbigh Herald 22 Ionawr 1848[3]adalwyd 27 Rhag 2014
↑ Court and Aristocracy -Welshman - 4 Mehefin 1841 [4] adalwyd 28 Rhagfyr 2014
↑ Cyngor Sir y Fflint - NODIADAU EGLWYSI SYR STEPHEN GLYNNE [5] adalwyd 28 Rhagfyr 2014

Senedd y Deyrnas Unedig
Rhagflaenydd: Henry Glynne	Aelod Seneddol dros Bwrdeistrefi Fflint 1832 – 1837	Olynydd: Charles Whitley Deans Dundas
Senedd y Deyrnas Unedig
Rhagflaenydd: Edward Lloyd-Mostyn	Aelod Seneddol dros Sir y Fflint 1837 – 1841	Olynydd: Edward Lloyd-Mostyn
Senedd y Deyrnas Unedig
Rhagflaenydd: Edward Lloyd-Mostyn	Aelod Seneddol dros Sir y Fflint 1842 – 1847	Olynydd: Edward Lloyd-Mostyn

[1] GLYNNE (TEULU), Penarlâg Y Bywgraffiadur arlein[1] adalwyd 28 Rhagfyr 2014

[2] GLYNNE, Sir Stephen Richard, 9th bt. (1807-1874), of Hawarden Castle, Flint The History of Parliament: the House of Commons 1820-1832, ed. D.R. Fisher, 2009 [2] adalwyd 28 Rhagfyr 2014

[3] THE OAK FARM IRON WORKS -Carnarvon and Denbigh Herald 22 Ionawr 1848[3]adalwyd 27 Rhag 2014

[4] Court and Aristocracy -Welshman - 4 Mehefin 1841 [4] adalwyd 28 Rhagfyr 2014

[5] Cyngor Sir y Fflint - NODIADAU EGLWYSI SYR STEPHEN GLYNNE [5] adalwyd 28 Rhagfyr 2014

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
 [[File:Sir Stephen Glynne 01.jpeg|thumb|Syr Stephen Glynne]]
-Roedd '''Syr Stephen Richard Glynne''', 9fed Barwnig ([[22 Medi]], [[1807]] - [[17 Mehefin]], [[1874]]) yn dirfeddiannwr Gymreig ac yn wleidydd [[Y Blaid Geidwadol (DU)|Geidwadol]]. Fe'i cofir yn bennaf fel ymchwilydd ym maes yr hynafiaethau gyda diddordeb arbennig mewn pensaernïaeth eglwysig Prydain. Yr oedd yn frawd-yng-nghyfraith i'r [[Prif Weinidog|Brif Weinidog]] Rhyddfrydol [[William Ewart Gladstone]].
+Roedd '''Syr Stephen Richard Glynne''', 9fed Barwnig ([[22 Medi]], [[1807]] - [[17 Mehefin]], [[1874]]) yn dirfeddiannwr Gymreig ac yn wleidydd [[Y Blaid Geidwadol (DU)|Geidwadol]]. Fe'i cofir yn bennaf fel ymchwilydd ym maes yr hynafiaethau gyda diddordeb arbennig mewn pensaernïaeth eglwysig Prydain. Yr oedd yn frawd-yng-nghyfraith i'r [[Prif Weinidog|Brif Weinidog]] Rhyddfrydol [[William Ewart Gladstone]].<ref>GLYNNE (TEULU), Penarlâg Y Bywgraffiadur arlein[http://yba.llgc.org.uk/cy/c-GLYN-PEN-1603.html] adalwyd 28 Rhagfyr 2014</ref>
 ==Cefndir==
-Bu farw Syr [[Stephen Richard Glynne, 8fed Barwnig|Stephen]] yr 8fed farwnig ym 1815 yn 35 mlwydd oed. Gan hynny etifeddodd Stephen ei fab y farwniaeth ac ystadau'r teulu (a oedd yn cynnwys [[Castell Penarlâg]]) pan nad oedd ond 7 mlwydd oed.
+Bu farw Syr [[Stephen Richard Glynne, 8fed Barwnig|Stephen]] yr 8fed farwnig ym 1815 yn 35 mlwydd oed. Gan hynny etifeddodd Stephen ei fab y farwniaeth ac ystadau'r teulu (a oedd yn cynnwys [[Castell Penarlâg]]) pan nad oedd ond 7 mlwydd oed.<ref>GLYNNE, Sir Stephen Richard, 9th bt. (1807-1874), of Hawarden Castle, Flint The History of Parliament: the House of Commons 1820-1832, ed. D.R. Fisher, 2009 [http://www.historyofparliamentonline.org/volume/1820-1832/member/glynne-sir-stephen-1807-1874] adalwyd 28 Rhagfyr 2014</ref>
 Priododd Catherine, chwaer Stephen Glynne, y gwleidydd William Ewart Gladstone. Gwnaeth tad Gladstone, Syr John Gladstone, helpu achub Glynne rhag mynd yn fethdalwr ar ôl methiant gwaith haearn yr oedd yn rhan berchennog arnynt<ref>THE OAK FARM IRON WORKS -Carnarvon and Denbigh Herald 22 Ionawr 1848[http://papuraunewyddcymru.llgc.org.uk/cy/page/view/3643822/ART7]adalwyd 27 Rhag 2014</ref>. Yr unig fodd iddo gadw ei deiliadaeth o [[Penarlâg|Benarlâg]] oedd trwy werthu rhan o'r ystâd a chytuno i rannu ei gartref [[Castell Penarlâg (18fed ganrif)|Castell Newydd Penarlâg]] gyda William a Catherine.
@@ Llinell 25: / Llinell 26: @@
 Yn codi o'i Anglicanaeth pybyr roedd gan Glynne diddordeb mawr mewn pensaernïaeth eglwysig. Yr oedd yn aelod o bwyllgor, yn ddiweddarach yn ysgrifennydd mygedol, ac yn y pendraw yn is-lywydd yr ''Ecclesiological Society'' cymdeithas a oedd yn hybu astudiaethau o bensaernïaeth Gothig ac o hynafiaethau Eglwysig. Ym 1847 bu'n un o olygyddion llyfr a gyhoeddwyd gan y gymdeithas ''Hand-Book of English Ecclesiology.''
-Yn ystod ei fywyd bu Glynne yn ymweld â dros bum mil o eglwysi gan wneud nodiadau manwl am eu nodweddion pensaernïol. Mae ei nodiadau yn dyddio o 1824 tan ychydig ddyddiau cyn ei farwolaeth ac maent yn cwmpasu eglwysi yng Nghymru, Lloegr ac Ynysoedd y Sianel ac ychydig yn yr Alban ac Iwerddon. Mae ei nodiadau yn parhau i gael eu gwerthfawrogi'n fawr gan haneswyr pensaernïol, gan eu bod yn aml yn rhoi cofnod byr a gwybodus o'r adeiladau fel yr oeddent cyn  adferiadau Fictoraidd
+Yn ystod ei fywyd bu Glynne yn ymweld â dros bum mil o eglwysi gan wneud nodiadau manwl am eu nodweddion pensaernïol<Ref> Cyngor Sir y Fflint - NODIADAU EGLWYSI SYR STEPHEN GLYNNE [http://www.siryfflint.gov.uk/cy/PDFFiles/Records-and-Archives/Source-Guide-No-11-NODIADAU-EGLWYSI-SYR-STEPHEN-GLYNNE.pdf] adalwyd 28 Rhagfyr 2014</ref>. Mae ei nodiadau yn dyddio o 1824 tan ychydig ddyddiau cyn ei farwolaeth ac maent yn cwmpasu eglwysi yng Nghymru, Lloegr ac Ynysoedd y Sianel ac ychydig yn yr Alban ac Iwerddon. Mae ei nodiadau yn parhau i gael eu gwerthfawrogi'n fawr gan haneswyr pensaernïol, gan eu bod yn aml yn rhoi cofnod byr a gwybodus o'r adeiladau fel yr oeddent cyn  adferiadau Fictoraidd
-Mae nodiadau eglwysig Glynne wedi eu cadw mewn 106 o gyfrolau, sydd yn cael eu cadw yn Llyfrgell Gladstone (Llyfrgell Deiniol Sant gynt), Penarlâg yn. Er na chyhoeddodd Glynne ei nodiadau yn ystod ei fywyd mae sawl gyfrol bellach wedi eu cyhoeddi gan gymdeithasau archeolegol a chofnodi lleol ers ei farwolaeth.
+Mae nodiadau eglwysig Glynne wedi eu cadw mewn 106 o gyfrolau, sydd yn cael eu cadw yn [[Llyfrgell Gladstone]] (Llyfrgell Deiniol Sant gynt), Penarlâg yn.<ref>Glynne, Sir Stephen Richard (1807-1874) 9th Baronet MP Antiquary [http://discovery.nationalarchives.gov.uk/details/c/F68714] adalwyd 28 Rhagfyr 2014<ref> Er na chyhoeddodd Glynne ei nodiadau yn ystod ei fywyd mae sawl gyfrol bellach wedi eu cyhoeddi gan gymdeithasau archeolegol a chofnodi lleol ers ei farwolaeth.
 Bu Glynne hefyd yn gwasanaethu fel Llywydd cyntaf (1847-9) Cymdeithas Hynafiaethau Cymru; ac fel cadeirydd (1852-1874) Adran Bensaernïol y Sefydliad Archeolegol.