Arlywydd De Affrica: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B Yn dileu "Seal_of_the_President_of_South_Africa.svg". Cafodd ei dileu oddi ar Gomin gan Fastily achos: commons:Commons:Deletion requests/Files in Category:PD-South-Africa-exempt. |
Dim crynodeb golygu |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
[[File:Jacob Zuma, 2009 World Economic Forum on Africa-4.jpg|thumb|Jacob Zuma]] |
[[File:Jacob Zuma, 2009 World Economic Forum on Africa-4.jpg|thumb|Jacob Zuma]] |
||
Arweinydd [[llywodraeth]] [[De Affrica]] o dan y [[Cyfansoddiad De Affrica|Cyfansoddiad]] yw '''Arlywydd De Affrica'''. Rhwng 1961 a 1994, '''[[Arlywydd |
Arweinydd [[llywodraeth]] [[De Affrica]] o dan y [[Cyfansoddiad De Affrica|Cyfansoddiad]] yw '''Arlywydd De Affrica'''. Rhwng 1961 a 1994, '''[[Arlywydd Gwladwriaeth De Affrica|Arlywydd Gwladwriaeth]]''' oedd teitl yr arweinydd. |
||
Etholir yr arlywydd gan aelodau'r [[Cynulliad Cenedlaethol De Affrica|Cynulliad Cenedlaethol]], a thŷ isaf y [[Senedd De Affrica|Senedd]]. Fel rheol, arweinydd y prif blaid yw'r arlywydd, sef yr [[ANC]] ers yr etholiadau cyntaf di-hiliol a gynhaliwyd ar 27 Ebrill 1994. Yr Arlywydd cyntaf i gael ei ethol o dan y Cyfansoddiad newydd oedd [[Nelson Mandela]], a olynwyd gan [[Thabo Mbeki]] ym 1999, [[Kgalema Motlanthe]] ym mis Medi 2008, a chan [[Jacob Zuma]] ym mis Mai 2009. Mae §5, adran 88, y Cyfansoddiad hefyd yn cyfyngu cyfnod yr Arlywydd yn y swydd i ddau dymor.<ref>{{dyf gwe |url=http://www.info.gov.za/documents/constitution/1996/96cons5.htm#88 |
Etholir yr arlywydd gan aelodau'r [[Cynulliad Cenedlaethol De Affrica|Cynulliad Cenedlaethol]], a thŷ isaf y [[Senedd De Affrica|Senedd]]. Fel rheol, arweinydd y prif blaid yw'r arlywydd, sef yr [[ANC]] ers yr etholiadau cyntaf di-hiliol a gynhaliwyd ar 27 Ebrill 1994. Yr Arlywydd cyntaf i gael ei ethol o dan y Cyfansoddiad newydd oedd [[Nelson Mandela]], a olynwyd gan [[Thabo Mbeki]] ym 1999, [[Kgalema Motlanthe]] ym mis Medi 2008, a chan [[Jacob Zuma]] ym mis Mai 2009. Mae §5, adran 88, y Cyfansoddiad hefyd yn cyfyngu cyfnod yr Arlywydd yn y swydd i ddau dymor.<ref>{{dyf gwe |url=http://www.info.gov.za/documents/constitution/1996/96cons5.htm#88 |
||
| Llinell 15: | Llinell 14: | ||
*1979-1984 [[Marais Viljoen]] |
*1979-1984 [[Marais Viljoen]] |
||
*1984-1989 [[Pieter Willem Botha]] |
*1984-1989 [[Pieter Willem Botha]] |
||
*1989-1994 [[ |
*1989-1994 [[Frederik Willem De Klerk]] |
||
*1994-1999 [[Nelson Mandela]] |
*1994-1999 [[Nelson Mandela]] |
||
*1999-2008 [[Thabo Mbeki]] |
*1999-2008 [[Thabo Mbeki]] |
||
*2008-2009 [[Kgalema Motlanthe]] |
*2008-2009 [[Kgalema Motlanthe]] |
||
*2009 [[Jacob Zuma]] |
*2009-presennol [[Jacob Zuma]] |
||
==Ffynonellau== |
==Ffynonellau== |
||
Fersiwn yn ôl 22:30, 31 Ionawr 2014
Arweinydd llywodraeth De Affrica o dan y Cyfansoddiad yw Arlywydd De Affrica. Rhwng 1961 a 1994, Arlywydd Gwladwriaeth oedd teitl yr arweinydd.
Etholir yr arlywydd gan aelodau'r Cynulliad Cenedlaethol, a thŷ isaf y Senedd. Fel rheol, arweinydd y prif blaid yw'r arlywydd, sef yr ANC ers yr etholiadau cyntaf di-hiliol a gynhaliwyd ar 27 Ebrill 1994. Yr Arlywydd cyntaf i gael ei ethol o dan y Cyfansoddiad newydd oedd Nelson Mandela, a olynwyd gan Thabo Mbeki ym 1999, Kgalema Motlanthe ym mis Medi 2008, a chan Jacob Zuma ym mis Mai 2009. Mae §5, adran 88, y Cyfansoddiad hefyd yn cyfyngu cyfnod yr Arlywydd yn y swydd i ddau dymor.[1] Caiff Arlywydd ei ethol ar ôl pob etholiad seneddol, gan roi tymor o rhwng pum a deng mlynedd i'r arlywyddion..
Arlywyddion
- 1961-1967 Charles Robert Swart
- 1967 Theophilius Ebenhaezer Donges
- 1967-1968 Jozua Francis Nande
- 1968-1975 Jacobus Johannes Fouche
- 1975-1978 Nicolaas Diedrichs
- 1978-1979 Balthazar Johannes Vorster
- 1979-1984 Marais Viljoen
- 1984-1989 Pieter Willem Botha
- 1989-1994 Frederik Willem De Klerk
- 1994-1999 Nelson Mandela
- 1999-2008 Thabo Mbeki
- 2008-2009 Kgalema Motlanthe
- 2009-presennol Jacob Zuma