Maredudd ab Owain: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
Addbot (sgwrs | cyfraniadau)
26,235 golygiad
B Bot: Migrating 6 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q2670611 (translate me)
tacluso, categoriau
Llinell 1: Llinell 1:
[[Delwedd:Wales 986-99 (Maredudd ab Owain).svg|200px|bawd|Teyrnas Maredudd ab Owain ar ei eithaf (glas).]]
[[Delwedd:Wales 986-99 (Maredudd ab Owain).svg|200px|bawd|Teyrnas Maredudd ab Owain ar ei eithaf (glas).]]
Roedd '''Maredudd ab Owain''' (bu farw [[999]]) yn frenin [[Teyrnas Gwynedd|Gwynedd]] a [[Deheubarth]]. Llwyddodd i sefydlu ei awdurdod dros y rhan fwyaf o [[Cymru|Gymru]], ac eithrio'r de-ddwyrain.
Roedd '''Maredudd ab Owain''' (bu farw [[999]]) yn frenin [[Teyrnas Gwynedd|Gwynedd]] a [[Deheubarth]]. Llwyddodd i sefydlu ei awdurdod dros y rhan fwyaf o [[Cymru|Gymru]], ac eithrio'r de-ddwyrain.<ref>John Edward Lloyd (1911) ''A history of Wales: from the earliest times to the Edwardian conquest'' (Longmans, Green & Co.).</ref>


==Bywgraffiad==
Roedd Maredudd yn fab i [[Owain ap Hywel|Owain ap Hywel Dda]], brenin Deheubarth. Pan aeth Owain yn rhy hen i arwain mewn brwydr, cymerodd Maredudd ei le, ac yn [[986]] llwyddodd i gipio Gwynedd o ddwylo [[Cadwallon ab Ieuaf]]. Yr oedd Gwynedd wedi bod yn rhan o derynas ei daid, [[Hywel Dda]] ac mae'n debyg fod y teulu yn parhau i'w hawlio. Ar farwolaeth Owain yn [[988]] daeth Maredudd yn frenin Deheubarth hefyd. Efallai fod y cyfan o Gymru heblaw [[Teyrnas Gwent|Gwent]] a [[Teyrnas Morgannwg|Morgannwg]] yn rhan o'i deyrnas.
Roedd Maredudd yn fab i [[Owain ap Hywel|Owain ap Hywel Dda]], brenin Deheubarth. Pan aeth Owain yn rhy hen i arwain mewn brwydr, cymerodd Maredudd ei le, ac yn [[986]] llwyddodd i gipio Gwynedd o ddwylo [[Cadwallon ab Ieuaf]]. Yr oedd Gwynedd wedi bod yn rhan o derynas ei daid, [[Hywel Dda]] ac mae'n debyg fod y teulu yn parhau i'w hawlio. Ar farwolaeth Owain yn [[988]] daeth Maredudd yn frenin Deheubarth hefyd. Efallai fod y cyfan o Gymru heblaw [[Teyrnas Gwent|Gwent]] a [[Teyrnas Morgannwg|Morgannwg]] yn rhan o'i deyrnas.<ref>John Edward Lloyd (1911) ''A history of Wales: from the earliest times to the Edwardian conquest'' (Longmans, Green & Co.).</ref>


Mae cofnod amdano yn ymosod ar safleoedd gwŷr [[Mercia]] ar hyd y ffin a chofnodir hefyd ei fod wedi talu pris o geiniog y pen i ryddhau nifer o'i ddeiliaid oedd wedi eu cymeryd yn garcharorion yn ymosodiadau'r [[Llychlynwyr]]. Yr oedd ymosodiadau y [[Daniaid]] yn broblem barhaus yn ystod teyrnasiad Maredudd. Yn [[987]] ymosododd y Daniad [[Godfrey Haroldson]] ar [[Ynys Môn]] gan ladd mil o wŷr a dwyn dwy fil ymaith yn garcharorion.
Mae cofnod amdano yn ymosod ar safleoedd gwŷr [[Mercia]] ar hyd y ffin a chofnodir hefyd ei fod wedi talu pris o geiniog y pen i ryddhau nifer o'i ddeiliaid oedd wedi eu cymeryd yn garcharorion yn ymosodiadau'r [[Llychlynwyr]]. Yr oedd ymosodiadau y [[Daniaid]] yn broblem barhaus yn ystod teyrnasiad Maredudd. Yn [[987]] ymosododd y Daniad [[Godfrey Haroldson]] ar [[Ynys Môn]] gan ladd mil o wŷr a dwyn dwy fil ymaith yn garcharorion.<ref>John Edward Lloyd (1911) ''A history of Wales: from the earliest times to the Edwardian conquest'' (Longmans, Green & Co.).</ref>


Bu Maredudd farw yn [[999]] ac mae'n cael ei ddisgrifio ym [[Brut y Tywysogion|Mrut y Tywysogion]] fel "brenin mwyaf clodfawr y Brutaniaid".<ref>''Brut y Tywysogyon. Peniarth MS. 20.'', tud. 13a.</ref> Yn dilyn ei farwolaeth enillwyd gorsedd Gwynedd yn ôl i linach [[Idwal Foel]] gan [[Cynan ap Hywel]].
Bu Maredudd farw yn [[999]] ac mae'n cael ei ddisgrifio ym [[Brut y Tywysogion|Mrut y Tywysogion]] fel "brenin mwyaf clodfawr y Brutaniaid".<ref>Thomas Jones (gol.), ''Brut y Tywysogyon. Peniarth MS. 20.'' (Caerdydd, 1941), tud. 13a.</ref> Yn dilyn ei farwolaeth enillwyd gorsedd Gwynedd yn ôl i linach [[Idwal Foel]] gan [[Cynan ap Hywel]].<ref>John Edward Lloyd (1911) ''A history of Wales: from the earliest times to the Edwardian conquest'' (Longmans, Green & Co.).</ref>


==Cyfeiriadau==
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{cyfeiriadau}}

==Ffynonellau==
*John Edward Lloyd (1911) ''A history of Wales: from the earliest times to the Edwardian conquest'' (Longmans, Green & Co.)
*Thomas Jones (gol.), ''Brut y Tywysogyon. Peniarth MS. 20.'' (Caerdydd, 1941)


{{dechrau-bocs}}
{{dechrau-bocs}}
Llinell 20: Llinell 17:
{{diwedd-bocs}}
{{diwedd-bocs}}


{{DEFAULTSORT:Maredudd ab Owain}}
⚫
[[Categori:Cymry'r 10fed ganrif]]
[[Categori:Llinach Dinefwr]]
[[Categori:Marwolaethau 999]]
[[Categori:Marwolaethau 999]]
[[Categori:Teyrnoedd Cymru]]
[[Categori:Teyrnoedd Deheubarth]]
[[Categori:Teyrnoedd Deheubarth]]
[[Categori:Teyrnoedd Gwynedd]]
[[Categori:Teyrnoedd Gwynedd]]
⚫
[[Categori:Hanes Cymru]]

Fersiwn yn ôl 23:48, 9 Hydref 2013

Teyrnas Maredudd ab Owain ar ei eithaf (glas).

Roedd Maredudd ab Owain (bu farw 999) yn frenin Gwynedd a Deheubarth. Llwyddodd i sefydlu ei awdurdod dros y rhan fwyaf o Gymru, ac eithrio'r de-ddwyrain.[1]

Bywgraffiad

Roedd Maredudd yn fab i Owain ap Hywel Dda, brenin Deheubarth. Pan aeth Owain yn rhy hen i arwain mewn brwydr, cymerodd Maredudd ei le, ac yn 986 llwyddodd i gipio Gwynedd o ddwylo Cadwallon ab Ieuaf. Yr oedd Gwynedd wedi bod yn rhan o derynas ei daid, Hywel Dda ac mae'n debyg fod y teulu yn parhau i'w hawlio. Ar farwolaeth Owain yn 988 daeth Maredudd yn frenin Deheubarth hefyd. Efallai fod y cyfan o Gymru heblaw Gwent a Morgannwg yn rhan o'i deyrnas.[2]

Mae cofnod amdano yn ymosod ar safleoedd gwŷr Mercia ar hyd y ffin a chofnodir hefyd ei fod wedi talu pris o geiniog y pen i ryddhau nifer o'i ddeiliaid oedd wedi eu cymeryd yn garcharorion yn ymosodiadau'r Llychlynwyr. Yr oedd ymosodiadau y Daniaid yn broblem barhaus yn ystod teyrnasiad Maredudd. Yn 987 ymosododd y Daniad Godfrey Haroldson ar Ynys Môn gan ladd mil o wŷr a dwyn dwy fil ymaith yn garcharorion.[3]

Bu Maredudd farw yn 999 ac mae'n cael ei ddisgrifio ym Mrut y Tywysogion fel "brenin mwyaf clodfawr y Brutaniaid".[4] Yn dilyn ei farwolaeth enillwyd gorsedd Gwynedd yn ôl i linach Idwal Foel gan Cynan ap Hywel.[5]

Cyfeiriadau

  1. ↑ John Edward Lloyd (1911) A history of Wales: from the earliest times to the Edwardian conquest (Longmans, Green & Co.).
  2. ↑ John Edward Lloyd (1911) A history of Wales: from the earliest times to the Edwardian conquest (Longmans, Green & Co.).
  3. ↑ John Edward Lloyd (1911) A history of Wales: from the earliest times to the Edwardian conquest (Longmans, Green & Co.).
  4. ↑ Thomas Jones (gol.), Brut y Tywysogyon. Peniarth MS. 20. (Caerdydd, 1941), tud. 13a.
  5. ↑ John Edward Lloyd (1911) A history of Wales: from the earliest times to the Edwardian conquest (Longmans, Green & Co.).
Rhagflaenydd:
Cadwallon ab Ieuaf 		Brenin Gwynedd
986 – 999 		Olynydd:
Cynan ap Hywel
Rhagflaenydd:
Owain ap Hywel 		Brenin Deheubarth
987 – 999 		Olynydd:
Edwin ab Einion
a Cadell ab Einion
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Maredudd_ab_Owain&oldid=1567532"