John Williams (Ab Ithel): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
EmausBot (sgwrs | cyfraniadau) B Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:Q13129361 |
tacluso, categoriau |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Hynafiaethydd a chlerigwr Cymreig oedd '''John Williams (Ab Ithel)''' ([[1811]] – [[27 Awst]] [[1862]]). |
Hynafiaethydd a chlerigwr Cymreig oedd '''John Williams (Ab Ithel)''' ([[1811]] – [[27 Awst]] [[1862]]). |
||
==Bywgraffiad== |
|||
Ganed ef yn [[Llangynhafal]], [[Sir Ddinbych]], yn fab i Roger ac Elizabeth Williams. Cymerodd ei enw barddol "Ab Ithel" o enw ei daid, William Bethell. Addysgwyd ef yng [[Coleg Iesu, Rhydychen|Ngholeg yr Iesu, Rhydychen]] a daeth yn gurad yn [[Llanfor]], ac yno y priododd Elizabeth Lloyd Williams. Cyhoeddodd ei lyfr cyntaf, ''Eglwys Loegr yn Anymddibynol ar Eglwys Rhufain'' yn [[1836]]. Yn [[1843]] daeth yn gurad parhaol [[Nercwys]], ac yn [[1849]] daeth yn rheithor [[Llanymawddwy]]. Yn [[1846]] dechreuodd gyhoeddi ''[[Archaeologia Cambrensis]]'' gyda H. Longueville Jones, a bu yn ei olygu o 1846 hyd [[1853]], ac roedd ganddo ran amlwg yn sefydlu ''[[Cymdeithas Hynafiaethau Cymru]]''. |
Ganed ef yn [[Llangynhafal]], [[Sir Ddinbych]], yn fab i Roger ac Elizabeth Williams. Cymerodd ei enw barddol "Ab Ithel" o enw ei daid, William Bethell. Addysgwyd ef yng [[Coleg Iesu, Rhydychen|Ngholeg yr Iesu, Rhydychen]] a daeth yn gurad yn [[Llanfor]], ac yno y priododd Elizabeth Lloyd Williams. Cyhoeddodd ei lyfr cyntaf, ''Eglwys Loegr yn Anymddibynol ar Eglwys Rhufain'' yn [[1836]]. Yn [[1843]] daeth yn gurad parhaol [[Nercwys]], ac yn [[1849]] daeth yn rheithor [[Llanymawddwy]]. Yn [[1846]] dechreuodd gyhoeddi ''[[Archaeologia Cambrensis]]'' gyda H. Longueville Jones, a bu yn ei olygu o 1846 hyd [[1853]], ac roedd ganddo ran amlwg yn sefydlu ''[[Cymdeithas Hynafiaethau Cymru]]''. |
||
| Llinell 16: | Llinell 17: | ||
*''Meddygon Myddfai'' (1861) |
*''Meddygon Myddfai'' (1861) |
||
*''Barddas'' (1862) |
*''Barddas'' (1862) |
||
==Cyfeiriadau== |
|||
{{cyfeiriadau}} |
|||
{{DEFAULTSORT:Williams (Ab Ithel), John}} |
{{DEFAULTSORT:Williams (Ab Ithel), John}} |
||
[[Categori:Genedigaethau 1811]] |
[[Categori:Genedigaethau 1811]] |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
[[Categori:Golygyddion Cymreig]] |
[[Categori:Golygyddion Cymreig]] |
||
| ⚫ | |||
[[Categori:Llenorion Cymraeg]] |
|||
[[Categori:Llenorion Cymreig yn yr iaith Saesneg]] |
|||
[[Categori:Llenorion Cymreig y 19eg ganrif]] |
|||
| ⚫ | |||
[[Categori:Offeiriaid Anglicanaidd]] |
|||
[[Categori:Pobl o Sir Ddinbych]] |
[[Categori:Pobl o Sir Ddinbych]] |
||
| ⚫ | |||
Fersiwn yn ôl 15:15, 2 Hydref 2013
Hynafiaethydd a chlerigwr Cymreig oedd John Williams (Ab Ithel) (1811 – 27 Awst 1862).
Bywgraffiad
Ganed ef yn Llangynhafal, Sir Ddinbych, yn fab i Roger ac Elizabeth Williams. Cymerodd ei enw barddol "Ab Ithel" o enw ei daid, William Bethell. Addysgwyd ef yng Ngholeg yr Iesu, Rhydychen a daeth yn gurad yn Llanfor, ac yno y priododd Elizabeth Lloyd Williams. Cyhoeddodd ei lyfr cyntaf, Eglwys Loegr yn Anymddibynol ar Eglwys Rhufain yn 1836. Yn 1843 daeth yn gurad parhaol Nercwys, ac yn 1849 daeth yn rheithor Llanymawddwy. Yn 1846 dechreuodd gyhoeddi Archaeologia Cambrensis gyda H. Longueville Jones, a bu yn ei olygu o 1846 hyd 1853, ac roedd ganddo ran amlwg yn sefydlu Cymdeithas Hynafiaethau Cymru.
Daeth Ab Ithel yn amlwg iawn ym maes ysgolheictod Gymreig yn ei ddydd, ac wedi marwolaeth Aneurin Owen penodwyd ef gan The Welsh Manuscripts Society i gwblhau'r cynllun o gyhoeddi yr Annales Cambriae a Brut y Tywysogion, a ymddangosodd yn 1860. Roedd yn drwm dan ddylanwad syniadau Iolo Morgannwg, ac nid ystyrir ei waith o fawr werth gan ysgolheigion diweddar. Roedd yn un o brif drefnwyr Eisteddfod Fawr Llangollen yn 1858, pan wrthodwyd y wobr i Thomas Stephens am draethawd ar chwedl Madog am nad oedd yn derbyn gwirionedd yr hanes.
Ym mis Mawrth 1862 symudwyd ef i blwyf Llanenddwyn a Llanddwywe (Dyffryn Ardudwy), ond bu farw rai misoedd wedyn a chladdwyd ef yn Llanddwywe.
Cyhoeddiadau
- Gwaith gwreiddiol
- Eglwys Loegr yn Anymddibynol ar Eglwys Rhufain (1836).
- Ecclesiastical Antiquities of the Cymry (1844)
- Golygiadau
- Dosparth Edeyrn Davod Aur (1856)
- Annales Cambriae and Brut y Tywysogion (1860)
- Meddygon Myddfai (1861)
- Barddas (1862)