Mantell dramor: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 18:56, 30 Awst 2013

Mae'r ID a roddwyd yn anhysbys i'r system. Defnyddiwch ID dilys i'r endid data. Glöyn byw lliwgar sy'n perthyn i deulu'r Nymphalidae yn urdd y Lepidoptera yw mantell dramor, sy'n enw benywaidd; yr enw lluosog ydy mentyll tramor; yr enw Saesneg yw Painted Lady, a'r enw gwyddonol yw Vanessa cardui.^[1]^[2] Y gair amgen amdano yng ngogledd America ydy Cosmopolitan. Un o'i nodweddion hynotaf yw ei bod yn hedfa ar ffurf sgriw. Mae'n ymweld â gwledydd Prydain ym Mai a Mehefin.

Caiff ei fagu'n aml iawn mewn ysgolion er mwyn dangos cylch bywyd y glöyn byw. Mae'n edrych yn debyg i ddau rywogaeth arall: Vanessa virginiensis a Vanessa annabella. Y gair arall am fantell ydy "clogyn".

Pan fo'r tymheredd oddeutu 90 F mae'r cylch bywyd yn cymryd tua 16 diwrnod. Pan fo'n 65 F yna fe all gymeryd misoedd i'r wyau ddeor. Pan fo'r tymheredd yn gyson e.e. ystafell mewn ysgol, mae'n cymryd 3 - 5 diwrnod i ddeor. Maint grisial o siwgwr ydy'r ŵy, lliw gwyrdd. Gyda chwydd wydr gellir gweld y ceuad ar yr ŵy - ble mae'r siani flewog am ymddangos. Ar ôl 7 - 11 diwrnod mae'n troi'n chwiler a 7 - 11 diwrnod arall cyn ymddengys y glöyn byw.

2 fodfedd ydy lled adenydd yr oedolyn, ar ei eithaf.

Ar y 14 Mehefin 1879 yn Wetzikon, Canton Zürich gwelwyd cwmwl enfawr (un cilometr o hyd) o'r gloynnod hyn yn yr awyr. Cymerodd ddwyawr i'r cwmwl basio. ^[3]

Tiriogaeth

Mae'r V. cardui yn un o'r gloynnod byw mwyaf poblog. Ceir hyd iddo ym mhob cyfandir ar wahân i Antarctica a De America.

Bwyd

Ymhlith bwyd y siani flewog mae teulu'r Asteraceae gan gynnwys: Cirsium, Carduus,Centaurea, Arctium, Helianthus, ac Artemisia.^[4] Mae naturiaethwyr wedi cofnodi dros 300 o fwydydd gwahanol. Yn yr ystafell ddosbarth, y bwyd gorau i'w ddefnyddio ydy paced o hadau blodau haul - y math sy'n cael ei ddefnyddio fel bwyd adar. Dylid rhoi'r rhain i'w socian mewn dŵr am 8 awr cyn eu gosod ar wyneb o bridd. Y dail sy'n cael ei fwyta ac nid yr hedyn caled.

Cyffredinol

Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnwys mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd.

Wedi deor o'i ŵy mae'r fantell dramor yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.

Gweler hefyd

Cyfeiriadau

↑ Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.
↑ Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.
↑ Bwletin Llên Natur; Rhifyn 67; Medi 2013.
↑ Vanessa cardui, Butterflies of Canada

[1] Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.

[2] Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.

[3] Bwletin Llên Natur; Rhifyn 67; Medi 2013.

[CBIF-4] Vanessa cardui, Butterflies of Canada

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
-{{italic title}}{{Taxobox
+{{Taxobox
 | name = ''Vanessa cardui''
 | image = Butterflies of Kerala Painted Lady.JPG
@@ Llinell 10: / Llinell 10: @@
 | ordo = [[Lepidoptera]]
 | familia = [[Nymphalidae]]
-| genus = ''[[Vanessa (butterfly)|Vanessa]]''
+| genus = ''[[Vanessa (glöyn byw)|Vanessa]]''
-| subgenus = ''[[Cynthia (butterfly)|Cynthia]]''
+| subgenus = ''[[Cynthia (glöyn byw)|Cynthia]]''
 | species = '''''V. cardui'''''
 | binomial = ''Vanessa cardui''
@@ Llinell 18: / Llinell 18: @@
 ''Papilio cardui'' <small>Linnaeus, 1758</small>
 }}
-[[Glöyn byw]] lliwgar sy'n perthyn i deulu'r [[Nymphalidae]] yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y [[Lepidoptera]] yw '''mantell dramor''', sy'n enw benywaidd; yr enw lluosog ydy '''mentyll tramor'''; yr enw Saesneg yw ''Painted Lady'', a'r enw gwyddonol yw ''Vanessa cardui''.<ref>{{Dyf gwe |url=http://www.ccgc.gov.uk/publications--research/terminology-dictionaries.aspx?lang=cy-gb |teitl=Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru |awdur= |dyddiad= |gwaith= |cyhoeddwr= Cyngor Cefn Gwlad Cymru |dyddiadcyrchiad=29 Chwefror 2012 |iaith=}}</ref><ref>[http://www.llennatur.com/cy/node/1  Geiriadur enwau a thermau]  ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.</ref> Y gair amdano yng ngogledd [[America]] ydy ''Painted Lady''. Un o'i nodweddion hynotaf yw ei bod yn hedfa ar ffurf sgriw. Mae'n ymweld â gwledydd Prydain ym Mai a Mehefin.
+[[Glöyn byw]] lliwgar sy'n perthyn i deulu'r [[Nymphalidae]] yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y [[Lepidoptera]] yw '''mantell dramor''', sy'n enw benywaidd; yr enw lluosog ydy '''mentyll tramor'''; yr enw Saesneg yw ''Painted Lady'', a'r enw gwyddonol yw ''Vanessa cardui''.<ref>{{Dyf gwe |url=http://www.ccgc.gov.uk/publications--research/terminology-dictionaries.aspx?lang=cy-gb |teitl=Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru |awdur= |dyddiad= |gwaith= |cyhoeddwr= Cyngor Cefn Gwlad Cymru |dyddiadcyrchiad=29 Chwefror 2012 |iaith=}}</ref><ref>[http://www.llennatur.com/cy/node/1  Geiriadur enwau a thermau]  ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.</ref> Y gair amgen amdano yng ngogledd [[America]] ydy ''Cosmopolitan''. Un o'i nodweddion hynotaf yw ei bod yn hedfa ar ffurf sgriw. Mae'n ymweld â gwledydd Prydain ym Mai a Mehefin.
 Caiff ei fagu'n aml iawn mewn ysgolion er mwyn dangos [[cylch bywyd]] y glöyn byw. Mae'n edrych yn debyg i ddau rywogaeth arall: ''[[Vanessa virginiensis]]'' a ''[[Vanessa annabella]]''. Y gair arall am [[mantell|fantell]] ydy "clogyn".
@@ Llinell 26: / Llinell 26: @@
 &nbsp;fodfedd ydy lled adenydd yr oedolyn, ar ei eithaf.
-Ar y 14 Mehefin 1879 yn Wetzikon, [[Canton]], [[Zurich]] gwelwyd cwmwl enfawr (un cilometr o hyd) o'r gloynnod hyn yn yr awyr. Cymerodd ddwyawr i'r cwmwl basio. <ref>Bwletin Llên Natur; Rhifyn 67; Medi 2013.</ref>
+Ar y 14 Mehefin 1879 yn Wetzikon, [[Zürich (canton)|Canton Zürich]] gwelwyd cwmwl enfawr (un cilometr o hyd) o'r gloynnod hyn yn yr awyr. Cymerodd ddwyawr i'r cwmwl basio. <ref>Bwletin Llên Natur; Rhifyn 67; Medi 2013.</ref>
 ==Tiriogaeth==
@@ Llinell 36: / Llinell 35: @@
 ==Cyffredinol==
-Gellir dosbarthu'r [[pryf]]aid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r [[Urdd (bioleg)|Urdd]] a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y [[glöyn byw|gloynnod byw]] a'r [[gwyfyn]]od. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnyws mwy na 180,000 o [[rhywogaeth|rywogaethau]] mewn tua 128 o [[teulu (bioleg)|deuluoedd]].
+Gellir dosbarthu'r [[pryf]]aid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r [[Urdd (bioleg)|Urdd]] a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y [[glöyn byw|gloynnod byw]] a'r [[gwyfyn]]od. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnwys mwy na 180,000 o [[rhywogaeth|rywogaethau]] mewn tua 128 o [[teulu (bioleg)|deuluoedd]].
-Wedi deor o'i ŵy mae'r mantell dramor yn [[lindysyn]] sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn [[chwiler]]. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng [[cylchred bywyd|nghylchred bywyd]] glöynnod byw a gwyfynod: [[ŵy]], [[lindysyn]], chwiler ac oedolyn.
+Wedi deor o'i ŵy mae'r fantell dramor yn [[lindysyn]] sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn [[chwiler]]. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng [[cylchred bywyd|nghylchred bywyd]] glöynnod byw a gwyfynod: [[ŵy]], [[lindysyn]], chwiler ac oedolyn.
 ==Gweler hefyd==
 * [[Rhestr gwyfynod a gloynnod byw]]
 * [[Cymdeithas Edward Llwyd]] a [[Llên Natur]]
-{{comin|Category:Lepidoptera}}
+{{comin|Category:Vanessa cardui|Vanesa cardui}}
 ==Cyfeiriadau==