Llanfair Pwllgwyngyll: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Addbot (sgwrs | cyfraniadau) B Bot: Migrating 55 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q322 (translate me) |
Ychwanegu gwybodaeth a graff allan o Gyfrifiad 2011 using AWB |
||
| Llinell 33: | Llinell 33: | ||
== Dadl iaith == |
== Dadl iaith == |
||
Yn 2011, roedd Llanfairpwll yn ganolbwynt dadl yngylch yr hawl i siarad [[Cymraeg]] ar ôl i berchennog bwyty Carreg Môn yn y pentref wahardd ei staff rhag siarad Cymraeg tra'n gweithio yno, gan ddweud mai dim ond [[Saesneg]] y dylent siarad.<ref>[http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/34967-ffrae-iaith-mon-750-yn-ymuno-a-grwp-protest Erthygl gwefan Golwg360 - Ffrae iaith Môn: 750 yn ymuno â grŵp protest]</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/welsh/hi/newsid_9450000/newsid_9457700/9457754.stm Erthygl gwefan BBC]</ref> |
Yn 2011, roedd Llanfairpwll yn ganolbwynt dadl yngylch yr hawl i siarad [[Cymraeg]] ar ôl i berchennog bwyty Carreg Môn yn y pentref wahardd ei staff rhag siarad Cymraeg tra'n gweithio yno, gan ddweud mai dim ond [[Saesneg]] y dylent siarad.<ref>[http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/34967-ffrae-iaith-mon-750-yn-ymuno-a-grwp-protest Erthygl gwefan Golwg360 - Ffrae iaith Môn: 750 yn ymuno â grŵp protest]</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/welsh/hi/newsid_9450000/newsid_9457700/9457754.stm Erthygl gwefan BBC]</ref> |
||
==Cyfrifiad 2011== |
|||
Yng [[Cyfrifiad 2011|nghyfrifiad 2011]] roedd y sefyllfa fel a ganlyn:<ref>{{cite web|url=http://www.ons.gov.uk/ons/rel/census/cyfrifiad-2011/ystadegau-allweddol-ar-gyfer-awdurdodau-unedol-yng-nghymru/stb-2011-key-statistics-for-wales---welsh.html|title=Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru|publisher=Swyddfa Ystadegau Gwladol|accessdate=2012-12-12}}. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.</ref><ref>[http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/94179-cyfrifiad-niferoedd-y-siaradwyr-cymraeg-wedi-disgyn Canran y diwaith drwy Gymru]; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013</ref><ref>[http://www.golwg360.com/newyddion/cymru/94179-cyfrifiad-niferoedd-y-siaradwyr-cymraeg-wedi-disgyn Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol]; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.</ref> |
|||
{{bar box |
|||
|float=left |
|||
|title=Cyfrifiad 2011 |
|||
|titlebar=#AAF |
|||
|caption= |
|||
|width= |
|||
|bars= |
|||
{{bar percent|'''Poblogaeth cymuned Llanfair Pwllgwyngyll (pob oed) (3,107)'''|yellow|100}} |
|||
{{bar percent|'''Y nifer dros 3 oed sy'n siarad Cymraeg (Llanfair Pwllgwyngyll) (2,171)'''|red|71.8}} |
|||
{{bar percent|:''Y ganran drwy Gymru''|grey|19}} |
|||
{{bar percent|'''Y nifer sydd wedi'u geni yng Nghymru (Llanfair Pwllgwyngyll) (2371)'''|green|76.3}} |
|||
{{bar percent|:''Y ganran drwy Gymru''|grey|73}} |
|||
{{bar percent|'''Y nifer dros 16 sy'n ddiwaith (Llanfair Pwllgwyngyll) (428)'''|blue|33.7}} |
|||
{{bar percent|:''Y ganran drwy Gymru''|grey|5}} |
|||
}} |
|||
{{clirio}} |
|||
== Gweler hefyd == |
== Gweler hefyd == |
||
| Llinell 40: | Llinell 60: | ||
{{Delwedd llydan|LlanfairLARGE.jpg|1000px|Arwydd efo cyfieithiad Saesneg yr enw}} |
{{Delwedd llydan|LlanfairLARGE.jpg|1000px|Arwydd efo cyfieithiad Saesneg yr enw}} |
||
== |
== Cyfeiriadau == |
||
{{cyfeiriadau}} |
{{cyfeiriadau}} |
||
Fersiwn yn ôl 06:37, 20 Mai 2013
| Llanfair Pwllgwyngyll | |
  Llanfair Pwllgwyngyll Llanfair Pwllgwyngyll yn: Ynys Môn | |
| Poblogaeth | 3,040 (Cyfrifiad y Deyrnas Unedig 2001) |
|---|---|
| Sir | Ynys Môn |
| Sir seremonïol | Gwynedd |
| Gwlad | Cymru |
| Gwladwriaeth sofran | Y Deyrnas Unedig |
| Tref bost | LLANFAIRPWLLGWYNGYLL |
| Rhanbarth cod post | LL61 |
| Cod deialu | 01248 |
| Heddlu | Gogledd Cymru |
| Tân | Gogledd Cymru |
| Ambiwlans | Cymru |
| Senedd yr Undeb Ewropeaidd | Cymru |
| Senedd y DU | Ynys Môn |
| Cynulliad Cymru | Ynys Môn |
| Rhestr llefydd: y DU • Cymru • Ynys Môn | |
Pentref a chymuned ar Ynys Môn yw Llanfair Pwllgwyngyll (neu Llanfairpwllgwyngyll; Llanfairpwll ar lafar yn lleol). Fe'i lleolir ar ffordd yr A5 tua 3 milltir i'r gorllewin o Borthaethwy.
Yr enw
Llanfairpwllgwyngyllgogerychwyrndrobwllllantysiliogogogoch yw enw gwneud y pentref. Ei enw gwreiddiol oedd Llanfair Pwllgwyngyll ond fe'i estynnwyd gan ddyn lleol yn y bedwaredd ganrif ar bymtheg, ar ôl i'r rheilffordd gyrraedd yr ynys (1846-1850) i geisio denu twristiaid. Yn ôl Syr John Morris-Jones, teiliwr lleol a ddyfeisiodd yr enw, ond nid yw'n ei enwi. Dyma'r enw hiraf yng Nghymru, a'r trydydd hiraf yn y byd. Does fawr neb ond y Bwrdd Croeso yn defnyddio'r enw hir. Fel arfer mae'r pentref yn cael ei alw yn Llanfairpwll (gan siaradwyr Cymraeg) neu Llanfair PG (gan siaradwyr Saesneg). Pwllgwyngyll oedd enw'r dreflan ganoloesol lle safai'r eglwys yn yr Oesoedd Canol (pwll + yr ansoddair gwyn + coed cyll). Cyfeiria 'Llantysilio' at blwyf eglwysig Llandysilio.
Hanes
Yn yr Oesoedd Canol roedd plwyf (Llanfair) Pwllgwyngyll yn rhan o gwmwd Dindaethwy, yng nghantref Menai.
Yn y pentref hwn y dechreuodd mudiad y Women's Institute yn 1915.
Y pentref
Mae gorsaf reilffordd yma, ar Reilffordd Arfordir Gogledd Cymru, ond mae mwyafrif y trenau yn mynd trwyddo i Gaergybi neu i Fangor heb aros.
Dadl iaith
Yn 2011, roedd Llanfairpwll yn ganolbwynt dadl yngylch yr hawl i siarad Cymraeg ar ôl i berchennog bwyty Carreg Môn yn y pentref wahardd ei staff rhag siarad Cymraeg tra'n gweithio yno, gan ddweud mai dim ond Saesneg y dylent siarad.[1][2]
Cyfrifiad 2011
Yng nghyfrifiad 2011 roedd y sefyllfa fel a ganlyn:[3][4][5]
Gweler hefyd
- Bryn Celli Ddu - siambr gladdu Neolithig, tua 2 filltir i'r de-orllewin o'r pentref
- Cofgolofn Ardalydd Môn
- Plas Newydd - plasdy crand
Cyfeiriadau
- ↑ Erthygl gwefan Golwg360 - Ffrae iaith Môn: 750 yn ymuno â grŵp protest
- ↑ Erthygl gwefan BBC
- ↑ "Ystadegau Allweddol ar gyfer Cymru". Swyddfa Ystadegau Gwladol. Cyrchwyd 2012-12-12.. Poblogaeth: ks101ew. Iaith: ks207wa - noder mae'r canran hwn yn seiliedig ar y nier sy'n siarad Cymraeg allan o'r niferoedd sydd dros 3 oed. Ganwyd yng Nghymru: ks204ew. Diweithdra: ks106ew; adalwyd 16 Mai 2013.
- ↑ Canran y diwaith drwy Gymru; Golwg 360; 11 Rhagfyr 2012; adalwyd 16 Mai 2013
- ↑ Gwefan Swyddfa Ystadegau Gwladol; Niferoedd Di-waith rhwng 16 a 74 oed; adalwyd 16 Mai 2013.
Trefi
Amlwch · Benllech · Biwmares · Caergybi · Llangefni · Niwbwrch · Porthaethwy
Pentrefi
Aberffraw · Bethel · Bodedern · Bodewryd · Bodffordd · Bryngwran · Brynrefail · Brynsiencyn · Brynteg · Caergeiliog · Capel Coch · Capel Gwyn · Carmel · Carreglefn · Cemaes · Cerrigceinwen · Dwyran · Y Fali · Gaerwen · Glyn Garth · Gwalchmai · Heneglwys · Hermon · Llanallgo · Llanbabo · Llanbedrgoch · Llandegfan · Llandyfrydog · Llanddaniel Fab · Llanddeusant · Llanddona · Llanddyfnan · Llanedwen · Llaneilian · Llanfachraeth · Llanfaelog · Llanfaethlu · Llanfair Pwllgwyngyll · Llanfair-yn-Neubwll · Llanfair-yng-Nghornwy · Llan-faes · Llanfechell · Llanfihangel-yn-Nhywyn · Llanfwrog · Llangadwaladr · Llangaffo · Llangeinwen · Llangoed · Llangristiolus · Llangwyllog · Llaniestyn · Llannerch-y-medd · Llanrhuddlad · Llansadwrn · Llantrisant · Llanynghenedl · Maenaddwyn · Malltraeth · Marian-glas · Moelfre · Nebo · Pencarnisiog · Pengorffwysfa · Penmynydd · Pentraeth · Pentre Berw · Pentrefelin · Penysarn · Pontrhydybont · Porthllechog · Rhoscolyn · Rhosmeirch · Rhosneigr · Rhostrehwfa · Rhosybol · Rhydwyn · Talwrn · Trearddur · Trefor · Tregele