Carnedd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 14:51, 16 Mawrth 2013

Carnedd neu garn yw'r enw a roddir ar bentwr o gerrig wedi ei godi i nodi mangre arbennig. Fe'i ceir fel rheol ar yr ucheldiroedd, yn arbennig ar gopaon mynyddoedd.

Ceir nifer o wahanol fathau o garneddi. Mae cryn nifer o garneddi Cymru yn dyddio o Oes yr Efydd, a cheir claddedigaethau tu mewn iddynt. Ymhlith yr enghreifftiau gorau o'r math yma mae Bryn Cader Faner a'r tair carnedd fawr ar gopa Foel Drygarn. Ceir tystiolaeth i'r arfer o gladdu cyrff dan bentwr o gerrig yng Nghymru barhau i'r cyfnod Rhufeinig ac wedyn. Gall carnedd hefyd fod yn llawer mwy diweddar, wedi ei hadeiladu i nodi'r fan uchaf ar gopa mynydd neu fryn, neu i nodi llwybr. Y garnedd fwyaf yng Nghymru - a'r ail fwyaf yng ngwledydd Prydain - yw'r Gop. Ceir "carnedd" neu "carn" fel elfen yn enw mynyddoedd, er enghraifft Carnedd Llywelyn a Carnedd Dafydd, a roddodd ei enw i fynyddoedd y Carneddau. Yr hen enw ar fynydd Elidir Fawr oedd "Carnedd Elidir".

Mathau o garneddi

carnedd gellog (chambered cairn)
carnedd ymylfaen (kerb cairn)
carnedd lwyfan (platform cairn)
carnedd gron (round cairn)
carnedd gylchog (ring cairn)

@@ Llinell 2: / Llinell 2: @@
 [[Delwedd:CarneddDrosgl (Large).jpg|bawd|de|250px|Carnedd o [[Oes yr Efydd]] ar gopa [[Drosgl]] yn y [[Carneddau]].]]
-'''Carnedd''' neu '''carn''' yw'r enw a roddir ar bentwr o gerrig wedi ei godi i nodi mangre arbennig. Fe'i ceir fel rheol ar yr ucheldiroedd, yn arbennig ar gopaon mynyddoedd.
+'''Carnedd''' neu '''garn''' yw'r enw a roddir ar bentwr o gerrig wedi ei godi i nodi mangre arbennig. Fe'i ceir fel rheol ar yr ucheldiroedd, yn arbennig ar gopaon mynyddoedd.
-Ceir nifer o wahanol fathau o garneddi. Mae cryn nifer o garneddi Cymru yn dyddio o [[Oes yr Efydd]], a cheir claddedigaethau tu mewn iddynt. Ymhlith yr enghreifftiau gorau o'r math yma mae [[Bryn Cader Faner]] a'r tair carnedd fawr ar gopa [[Foel Drygarn]]. Ceir tystiolaeth i'r arfer o gladdu dan bentwr o gerrig yng Nghymru barhau i'r cyfnod Rhufeinig ac wedyn. Gall carnedd hefyd fod yn llawer mwy diweddar, wedi ei hadeiladu i nodi'r fan uchaf ar gopa mynydd neu fryn, neu i nodi llwybr. Y garnedd fwyaf yng Nghymru - a'r ail fwyaf yng ngwledydd Prydain - yw'r Y Gop yn Sir y Fflint.
+Ceir nifer o wahanol fathau o garneddi. Mae cryn nifer o garneddi Cymru yn dyddio o [[Oes yr Efydd]], a cheir claddedigaethau tu mewn iddynt. Ymhlith yr enghreifftiau gorau o'r math yma mae [[Bryn Cader Faner]] a'r tair carnedd fawr ar gopa [[Foel Drygarn]]. Ceir tystiolaeth i'r arfer o gladdu cyrff dan bentwr o gerrig yng Nghymru barhau i'r cyfnod [[Y Rhufeiniaid yng Nghymru|Rhufeinig]] ac wedyn. Gall carnedd hefyd fod yn llawer mwy diweddar, wedi ei hadeiladu i nodi'r fan uchaf ar gopa mynydd neu fryn, neu i nodi llwybr. Y garnedd fwyaf yng Nghymru - a'r ail fwyaf yng ngwledydd Prydain - yw'r [[Y Gop|Gop]].
 Ceir "carnedd" neu "carn" fel elfen yn enw mynyddoedd, er enghraifft [[Carnedd Llywelyn]] a [[Carnedd Dafydd]], a roddodd ei enw i fynyddoedd y [[Carneddau]]. Yr hen enw ar fynydd [[Elidir Fawr]] oedd "Carnedd Elidir".