Chwyldro Iemen: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
newidiadau man using AWB |
Legobot (sgwrs | cyfraniadau) B Bot: Migrating 32 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q210005 (translate me) |
||
| Llinell 21: | Llinell 21: | ||
[[Categori:Hanes Yemen]] |
[[Categori:Hanes Yemen]] |
||
[[Categori:Protestiadau'r Dwyrain Canol a Gogledd Affrica, 2010–2011]] |
[[Categori:Protestiadau'r Dwyrain Canol a Gogledd Affrica, 2010–2011]] |
||
[[ar:ثورة الشباب اليمنية]] |
|||
[[az:Yəmən inqilabı]] |
|||
[[bg:Йеменски протести (2011)]] |
|||
[[cs:Protesty v Jemenu 2011]] |
|||
[[de:Proteste im Jemen 2011/2012]] |
|||
[[el:Διαδηλώσεις στην Υεμένη το 2011]] |
|||
[[en:2011 Yemeni revolution]] |
|||
[[es:Revolución yemení]] |
|||
[[fa:انقلاب یمن]] |
|||
[[fi:Jemenin vallankumous]] |
|||
[[fr:Révolution yéménite]] |
|||
[[he:ההפיכה בתימן (2011)]] |
|||
[[hu:2011–2012-es jemeni forradalom]] |
|||
[[it:Rivolta yemenita]] |
|||
[[ja:2011年イエメン騒乱]] |
|||
[[ka:იემენის საპროტესტო აქციები (2011)]] |
|||
[[ko:2011~2012년 예멘 혁명]] |
|||
[[ms:Revolusi Yaman]] |
|||
[[nl:Jemenitische Revolutie]] |
|||
[[no:Den jemenittiske revolusjon]] |
|||
[[pl:Rewolucja w Jemenie (2011-2012)]] |
|||
[[pt:Revolta no Iêmen em 2011-2012]] |
|||
[[ru:Революция в Йемене (2011—2012)]] |
|||
[[sco:Yemeni revolution]] |
|||
[[sr:Побуна у Јемену (2011)]] |
|||
[[sv:Jemenitiska revolutionen]] |
|||
[[ta:2011 யெமனிய எதிர்ப்புப் போராட்டங்கள்]] |
|||
[[th:การปฏิวัติเยเมน พ.ศ. 2554–2555]] |
|||
[[tr:Yemen devrimi]] |
|||
[[uk:Повстання в Ємені (2011—2012)]] |
|||
[[vi:Cách mạng Yemen 2011–2012]] |
|||
[[zh:2011年葉門反政府示威]] |
|||
Fersiwn yn ôl 11:22, 14 Mawrth 2013
 | Mae angen diweddaru'r erthygl hon. Gallwch helpu drwy newid yr erthygl i adlewyrchu digwyddiadau diweddar neu ychwanegu gwybodaeth newydd. |
Yn dilyn cynnau gwreichionen chwyldro Arabaidd Tunisia yn Rhagfyr 2011 a Gwanwyn 2011 ymledodd y protestiadau drwy nifer o wledydd y Dwyrain Canol gan gannwys Protestiadau yn Yemen, 2011. Ar yr un pryd gwelwyd chwyldro yn yr Aifft a llefydd eraill. Ar y cychwyn codwyd llais yn erbyn diweithdra, y cyflwr economaidd ac yn erbyn llygredd yn llywodraeth Yemen.[1] Cafwyd protestio hefyd yn erbyn bwriad y llywodraeth i newid cyfansoddiad Yemen. O fewn dyddiau bron, galwyd am ymddiswyddiad y Prif Weinidog Ali Abdullah Saleh.
Daeth 16,000 ynghyd yn Sana'a ar 27 Ionawr.[2] Ar yr ail o Chwefror cyhoeddodd y Prifweinidog na fyddai'n aefyll yn yr etholiad nesaf yn 2013 nac yn trosglwyddo'r awennau i'w fab. Ar 3 Chwefror daeth 20,000 ynghyd i wrthwynebu'r llywodraeth yn Sana'a ac eraill yn Aden.[3]
Ar y 18ed o Ebrill 2011 saethwyd 40 o bobl mewn protest heddychlon a saethwyd llawer a oedd yn cymryd rhan mewn protestiadau wedi hynny. Erbyn y 23 Ebrill roedd tri o aelodau seneddol wedi ymddiswyddo oherwydd y saethu. Gwelwyd lluniau ar Al Jazeera o filwyr y wlad yn cyhoeddi eu bont yn ochri gyda'r garfan wrth-lywodraeth. Drennydd, ar y 19eg o Ebrill, cyhoeddodd Ali Abdullah Saleh y byddai'n ymddiswyddo o fewn 30 diwrnod ac y byddai'n galw etholiad o fewn 60 diwrnod. Cafwyd cytundeb na fyddai'n cael ei erlyn am gyn-droseddau.
Ymddiswyddiad Saleh
Cynhaliwyd etholiad am arlywyddiaeth y wlad ar 21 Chwefror 2012 ac adroddwyd y pleidleisiodd 65% o'r etholwyr. Enillodd Abd Rabbuh Mansur al-Hadi 99.8% o'r bleidlais. Cymerodd y llw yn senedd y wlad ar 25 Chwefror 2012. Dychwelodd y cyn-Brifweinidog adref i fod yn rhan o'r seremoni hwn.[4] Ymddiswyddodd Saleh gan dderbyn yr arlywyddiaeth newydd. Roedd hyn yn garreg filltir bwysig ac yn dod a phennod i ben, ar ôl 33 mlynedd fel Arlywydd.[5]
Gweler hefyd
Cyfeiriadau
- ↑ Gwefan saeneg Reuters; adalwyd 2011
- ↑ Gwefan Saesneg yr Irish Times; adalwyd 2011
- ↑ Gwefan saesneg y BBC; adalwyd 2011
- ↑ Kasinof, Laura (27 February 2012). "Yemen Swears In New President to the Sound of Applause, and Violence". The New York Times. Cyrchwyd 15 Awst 2012.
- ↑ Gwefan Google; adalwyd 28 Awst 2012