Awstria-Hwngari: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
newidiadau man using AWB |
Legobot (sgwrs | cyfraniadau) B Bot: Migrating 88 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q28513 (translate me) |
||
| Llinell 12: | Llinell 12: | ||
[[Categori:Hanes Hwngari]] |
[[Categori:Hanes Hwngari]] |
||
[[Categori:Hanes Croatia]] |
[[Categori:Hanes Croatia]] |
||
[[af:Oostenryk-Hongarye]] |
|||
[[als:Österreich-Ungarn]] |
|||
[[an:Imperio austro-hongaro]] |
|||
[[ang:Ēastrīce-Ungerland]] |
|||
[[ar:الإمبراطورية النمساوية المجرية]] |
|||
[[az:Avstriya-Macarıstan]] |
|||
[[bar:Östareich-Ungarn]] |
|||
[[be:Аўстра-Венгрыя]] |
|||
[[be-x-old:Аўстра-Вугоршчына]] |
|||
[[bg:Австро-Унгария]] |
|||
[[bn:অস্ট্রিয়া-হাঙ্গেরি]] |
|||
[[br:Aostria-Hungaria]] |
|||
[[bs:Austro-Ugarska]] |
|||
[[ca:Imperi austrohongarès]] |
|||
[[cs:Rakousko-Uhersko]] |
|||
[[da:Østrig-Ungarn]] |
|||
[[de:Österreich-Ungarn]] |
|||
[[dsb:Awstrisko-Hungorska]] |
|||
[[el:Αυστροουγγαρία]] |
|||
[[en:Austria-Hungary]] |
|||
[[eo:Aŭstrio-Hungario]] |
|||
[[es:Imperio austrohúngaro]] |
|||
[[et:Austria-Ungari]] |
|||
[[eu:Austria-Hungariako Inperioa]] |
|||
[[fa:اتریش-مجارستان]] |
|||
[[fi:Itävalta-Unkari]] |
|||
[[fr:Autriche-Hongrie]] |
|||
[[fur:Austrie-Ongjarie]] |
|||
[[fy:Eastenryk-Hongarije]] |
|||
[[ga:An Ostair-Ungáir]] |
|||
[[gl:Imperio Austrohúngaro]] |
|||
[[he:האימפריה האוסטרו-הונגרית]] |
|||
[[hr:Austro-Ugarska]] |
|||
[[hsb:Rakusko-Wuherska]] |
|||
[[hu:Osztrák–Magyar Monarchia]] |
|||
[[hy:Ավստրո-Հունգարիա]] |
|||
[[id:Austria-Hongaria]] |
|||
[[io:Austria-Hungaria]] |
|||
[[is:Austurríki-Ungverjaland]] |
|||
[[it:Impero austro-ungarico]] |
|||
[[ja:オーストリア＝ハンガリー帝国]] |
|||
[[jv:Austria-Hungaria]] |
|||
[[ka:ავსტრია-უნგრეთის იმპერია]] |
|||
[[km:ចក្រភព អូទ្រីស-ហុងគ្រី]] |
|||
[[ko:오스트리아-헝가리 제국]] |
|||
[[la:Imperium Austro-Hungaricum]] |
|||
[[lad:Imperio Ostro-Ungario]] |
|||
[[lt:Austrija-Vengrija]] |
|||
[[lv:Austroungārija]] |
|||
[[mk:Австроунгарија]] |
|||
[[mr:ऑस्ट्रिया-हंगेरी]] |
|||
[[ms:Austria-Hungary]] |
|||
[[my:သြစတြီးယားဟန်ဂေရီနိုင်ငံ]] |
|||
[[mzn:اتریش-مجارستون]] |
|||
[[nds:Öösterriek-Ungarn]] |
|||
[[nl:Oostenrijk-Hongarije]] |
|||
[[nn:Austerrike-Ungarn]] |
|||
[[no:Østerrike-Ungarn]] |
|||
[[nrm:Autriche-Hongrie]] |
|||
[[oc:Àustria-Ongria]] |
|||
[[os:Австри-Венгри]] |
|||
[[pl:Austro-Węgry]] |
|||
[[pnb:آسٹریا-ہنگری]] |
|||
[[pt:Áustria-Hungria]] |
|||
[[ro:Austro-Ungaria]] |
|||
[[ru:Австро-Венгрия]] |
|||
[[scn:Mpiru austru-ungaricu]] |
|||
[[sco:Austrick-Hungary]] |
|||
[[sh:Austro-Ugarska]] |
|||
[[simple:Austria-Hungary]] |
|||
[[sk:Rakúsko-Uhorsko]] |
|||
[[sl:Avstro-Ogrska]] |
|||
[[sq:Perandoria Austro-Hungareze]] |
|||
[[sr:Аустроугарска]] |
|||
[[stq:Aastriek-Ungarn]] |
|||
[[sv:Österrike-Ungern]] |
|||
[[sw:Austria-Hungaria]] |
|||
[[th:จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี]] |
|||
[[tr:Avusturya-Macaristan İmparatorluğu]] |
|||
[[tt:Австро-Венгрия империясе]] |
|||
[[uk:Австро-Угорщина]] |
|||
[[ur:آسٹریا-مجارستان]] |
|||
[[vi:Đế quốc Áo-Hung]] |
|||
[[yi:עסטרייך אונגארישע אימפעריע]] |
|||
[[yo:Austríà–Húngárì]] |
|||
[[zh:奥匈帝国]] |
|||
[[zh-classical:奧匈帝國]] |
|||
[[zh-min-nan:Ò-hiong Tè-kok]] |
|||
Fersiwn yn ôl 09:14, 14 Mawrth 2013
Gwladwriaeth yng nghanolbarth Ewrop o 1867 hyd 1918 oedd Awstria-Hwngari. Eoedd yn ffederasiwn oedd wedi datblygu o Ymerodraeth Awstria. O gwmpas y flwyddyn 1900, Awstria-Hwngari oedd y wlad fwyaf yn Ewrop ar ôl Rwsia.
Unwyd Awstria a Hwngari trwy briodas Anna o Fohemia (merch Vladislav II, brenin Bohemia a Hwngari) a'r archddug Ferdinand I, brawd yr Ymerawdwr Glân Rhufeinig Siarl V yn 1526. Yn ddiweddarach daeth Ferdinand yn Ymerawdwr Glân Rhufeinig wedi i'w frawd ymddiswyddo.
Daeth yr Ymerodraeth Lân Rhufeinig i ben yn 1806, a ffurfiwyd Ymerodraeth Awstria. gyda Hwngari yn rhan ohoni. Roedd yr Hwngariaid yn anfodlon ar hyn, ac wedi i Awstria gael ei gorchfygu gan deyrnas Prwsia yn 1866, daethpwyd i gytuneb (yr Ausgleich) yn 1867, lle rhoddodd yr ymerawdwr Frans Jozef yr un statws i Hwngari ac i Awstria.
Rhoddodd hyn statws cyfartal i Awstriaid a Hwngariaid, a gradd uchel o ymreolaeth o fewn y systen ffederal, ond roedd y grwpiau ethnig eraill, megis y Tsieciaid, yn anfodlon ac yn mynnu'r un statws. Yn 1914, llofruddiwyd yr archddug Franz Ferdinand yn Sarajevo (yn Bosnia a Herzegovina), gan ddechrau'r gadwyn o ddigwyddiadau a arweiniodd ar y Rhyfel Byd Cyntaf. Bu farw Frans Jozef yn 1916, ac olynwyd ef gan Siarl I. Ar ddiwedd y rhyfel, ymddatododd Awstria-Hwngari, gyda Tsiecoslofacia, Awstria a Hwngari yn dod yn wledydd annibynnol a rhannau eraill yn dod yn eiddo Romania, yr Eidal a Gwlad Pwyl.