Ffredrig I, Ymerawdwr Glân Rhufeinig: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
newidiadau man using AWB
Legobot (sgwrs | cyfraniadau)
B Bot: Migrating 62 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q79789 (translate me)
Llinell 14: Llinell 14:
[[Categori:Genedigaethau 1122]]
[[Categori:Genedigaethau 1122]]
[[Categori:Marwolaethau 1190]]
[[Categori:Marwolaethau 1190]]

[[als:Friedrich I. Barbarossa]]
[[an:Frederico I Barbarroya]]
[[ar:فريدريك الأول بربروسا]]
[[arz:فريدريك بارباروسا]]
[[be:Фрыдрых I Барбароса]]
[[be-x-old:Фрыдрых I Барбароса]]
[[bg:Фридрих I Барбароса]]
[[bs:Fridrik I, car Svetog rimskog carstva]]
[[ca:Frederic I del Sacre Imperi Romanogermànic]]
[[cs:Fridrich I. Barbarossa]]
[[da:Frederik Barbarossa]]
[[de:Friedrich I. (HRR)]]
[[el:Φρειδερίκος Α΄ Βαρβαρόσσα]]
[[en:Frederick I, Holy Roman Emperor]]
[[eo:Frederiko la 1-a (Sankta Romia Imperio)]]
[[es:Federico I Barbarroja]]
[[et:Friedrich I Barbarossa]]
[[eu:Frederiko I.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoa]]
[[fa:فردریک بارباروسا]]
[[fi:Fredrik I Barbarossa]]
[[fr:Frédéric Barberousse]]
[[gl:Federico I Barbarroxa]]
[[he:פרידריך הראשון, קיסר האימפריה הרומית הקדושה]]
[[hr:Fridrik I. Barbarossa]]
[[hu:I. Frigyes német-római császár]]
[[hy:Ֆրիդրիխ I Շիկամորուս]]
[[id:Friedrich I, Kaisar Romawi Suci]]
[[io:Friedrich Barbarossa]]
[[is:Friðrik barbarossa]]
[[it:Federico I del Sacro Romano Impero]]
[[ja:フリードリヒ1世 (神聖ローマ皇帝)]]
[[ka:ფრიდრიხ I ბარბაროსა]]
[[ko:프리드리히 1세 (신성 로마 제국)]]
[[la:Fridericus I (imperator)]]
[[lij:Federigo Barbarossa]]
[[lt:Frydrichas I Barbarosa]]
[[lv:Frīdrihs I Barbarosa]]
[[ms:Frederick I, Maharaja Suci Rom]]
[[nl:Keizer Frederik I Barbarossa]]
[[nn:Fredrik I av Det tysk-romerske riket]]
[[no:Fredrik I av Det tysk-romerske rike]]
[[pl:Fryderyk I Barbarossa]]
[[pms:Federich I Barbarossa]]
[[pnb:فریڈرک باربروسا]]
[[pt:Frederico I, Sacro Imperador Romano-Germânico]]
[[ro:Frederic I, Împărat al Sfântului Imperiu Roman]]
[[ru:Фридрих I Барбаросса]]
[[scn:Fidirico I dû Sacru Rumanu Mperu]]
[[sh:Friedrich I Barbarossa]]
[[simple:Frederick I, Holy Roman Emperor]]
[[sk:Fridrich I. (Svätá rímska ríša)]]
[[sl:Friderik I. Barbarossa]]
[[sq:Friedrich Barbarossa]]
[[sr:Фридрих I Барбароса]]
[[sv:Fredrik I Barbarossa]]
[[th:จักรพรรดิฟรีดริชที่ 1 แห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์]]
[[tr:I. Friedrich (Kutsal Roma İmparatoru)]]
[[uk:Фрідріх I Барбаросса]]
[[ur:فریڈرک باربروسا]]
[[vi:Friedrich I của Đế quốc La Mã Thần thánh]]
[[zh:腓特烈一世 (神圣罗马帝国)]]
[[zh-classical:神聖羅馬皇帝腓特烈一世]]

Fersiwn yn ôl 09:08, 14 Mawrth 2013

Ffrederic Barbarossa

Roedd Ffrederic I, llysenw Barbarossa ("barfgoch") (112210 Mehefin 1190) yn aelod o dylwyth yr Hohenstaufen, ac o 1155 hyd ei farwolaeth roedd yn Ymerawdwr Glân Rhufeinig.

Etifeddodd dywysogaeth Swabia fel Ffrederic III, ac ar 9 Mawrth 1152 coronwyd ef yn frenin yr Almaen yn Frankfurt. Ar 18 Mehefin 1155 yn Rhufain, coronodd Pab Adrianus IV ef yn Ymerawdwr Glân Rhufeinig yn Rhufain. Yn 1156 priododd Beatrix I o Fwrgwyn, a thrwy'r briodas yma daeth Bwrgwyn yn eiddo iddo yn 1178.

Gwrthwynebwyd ef gan ddinasoedd gogledd yr Eidal, a ffurfiodd Gynghrair Lombardi yn ei erbyn. Llwyddasant i'w orchfygu ym mrwydr Legnano yn 1176. Yn 1183, daethant i gytundeb, gyda'r finasoedd yn cydnabod Ffrederic fel ymerawdwr. Yng nghanolbarth yr Eidal, daeth i wrthdrawiad a'r Pab. Yn ne'r Eidal, priododd ei fab, Henri VI, a merch brenin Sicilia, a llwyddasant i gipio Sicilia oddi wrth y Normaniaid.

Roedd Ffrederic yn un o brif arweinwyr y Drydedd Groesgad, ond bu farw ar 10 Mehefin 1190 wrth groesi afon yn Anatolia, tra'n arwain ei fyddin tua'r Tir Sanctaidd. Datblygodd chwedl ar thema'r Brenin yn y mynydd amdano yn yr Almaen. Yn ôl y chwedl, mae Ffrederic yn cysgu mewn ogof dan fynydd y Kyffhäuser. Pan mae'n deffro, mae'n gyrru bachgen i weld a yw'r cigfrain yn dal i hedfan o gylch y mynydd; pan ddiflanna'r cigfrain, bydd yn bryd i Ffrederic godi o'i gwsg.

Enwyd Cyrch Barbarossa, sef ymosodiad yr Almaen ar yr Undeb Sofietaidd yn ystod yr Ail Ryfel Byd, ar ôl Ffrederic.