Asoka: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B robot yn ychwanegu: tl:Ashoka |
Legobot (sgwrs | cyfraniadau) B Bot: Migrating 88 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q8589 (translate me) |
||
| Llinell 18: | Llinell 18: | ||
[[Categori:Hanes India]] |
[[Categori:Hanes India]] |
||
[[Categori:Ymerodron]] |
[[Categori:Ymerodron]] |
||
[[als:Ashoka]] |
|||
[[an:Aśoka]] |
|||
[[ar:أشوكا]] |
|||
[[ba:Ашока]] |
|||
[[bat-smg:Ašuoka]] |
|||
[[be:Ашока]] |
|||
[[be-x-old:Ашока]] |
|||
[[bg:Ашока]] |
|||
[[bn:মহামতি অশোক]] |
|||
[[bpy:সম্রাট অশোক]] |
|||
[[br:Aśoka]] |
|||
[[bs:Ašoka Veliki]] |
|||
[[ca:Aixoka]] |
|||
[[cs:Ašóka]] |
|||
[[da:Ashoka]] |
|||
[[de:Ashoka]] |
|||
[[el:Ασόκα]] |
|||
[[en:Ashoka]] |
|||
[[eo:Aŝoko]] |
|||
[[es:Aśoka]] |
|||
[[et:Ašoka]] |
|||
[[eu:Ashoka]] |
|||
[[fa:آشوکا]] |
|||
[[fi:Ashoka]] |
|||
[[fr:Ashoka]] |
|||
[[gl:Aśoka]] |
|||
[[gu:અશોક]] |
|||
[[hak:Â-yuk-vòng]] |
|||
[[he:אשוקה]] |
|||
[[hi:अशोक]] |
|||
[[hif:Ashoka the Great]] |
|||
[[hr:Ašoka Veliki]] |
|||
[[hu:Asóka]] |
|||
[[hy:Աշոկա Մեծ]] |
|||
[[id:Asoka]] |
|||
[[ilo:Ashoka]] |
|||
[[is:Ashoka mikli]] |
|||
[[it:Ashoka]] |
|||
[[ja:アショーカ王]] |
|||
[[jv:Asoka]] |
|||
[[ka:აშოკა]] |
|||
[[kbd:Ашока]] |
|||
[[kn:ಸಾಮ್ರಾಟ್ ಅಶೋಕ]] |
|||
[[ko:아소카]] |
|||
[[la:Asokus]] |
|||
[[lt:Ašoka]] |
|||
[[lv:Ašoka]] |
|||
[[ml:അശോകചക്രവർത്തി]] |
|||
[[mr:सम्राट अशोक]] |
|||
[[ms:Asoka]] |
|||
[[my:အသောကမင်း]] |
|||
[[ne:सम्राट अशोक]] |
|||
[[nl:Asoka]] |
|||
[[nn:Asjoka den store]] |
|||
[[no:Ashoka den store]] |
|||
[[oc:Ashoka]] |
|||
[[or:ଅଶୋକ (ସମ୍ରାଟ)]] |
|||
[[pa:ਅਸ਼ੋਕ]] |
|||
[[pl:Aśoka]] |
|||
[[pnb:اشوک اعظم]] |
|||
[[ps:اشوک]] |
|||
[[pt:Asoka]] |
|||
[[ro:Așoka]] |
|||
[[ru:Ашока]] |
|||
[[rue:Ашока]] |
|||
[[sa:अशोकः]] |
|||
[[sah:Ашока]] |
|||
[[sh:Ašoka]] |
|||
[[si:අශෝක අධිරාජයා]] |
|||
[[simple:Ashoka the Great]] |
|||
[[sk:Ašóka]] |
|||
[[sl:Ašoka Veliki]] |
|||
[[sq:Ashoka]] |
|||
[[sr:Ашока]] |
|||
[[sv:Ashoka]] |
|||
[[sw:Ashoka]] |
|||
[[ta:பேரரசர் அசோகர்]] |
|||
[[te:అశోకుడు]] |
|||
[[th:พระเจ้าอโศกมหาราช]] |
|||
[[tl:Ashoka]] |
|||
[[tr:Büyük Asoka]] |
|||
[[uk:Ашока]] |
|||
[[ur:اشوک اعظم]] |
|||
[[vi:A-dục vương]] |
|||
[[war:Ashoka]] |
|||
[[za:Ayuzvuengz]] |
|||
[[zh:阿育王]] |
|||
[[zh-classical:阿育王]] |
|||
Fersiwn yn ôl 08:27, 14 Mawrth 2013
Ymerawdwr Ymerodraeth y Maurya yn India o 268 CC hyd 231 CC oedd Asoka, hefyd Ashoka, a elwir yn Asoka Fawr. Roedd ei ymerodraeth yn ymestyn o’r hyn sy’n awr yn Afghanistan hyd Bengal ac i’r de cyn belled a Mysore.
Ystyr ei enw yn yr iaith Pali yw “rhydd o ofalon”. Roedd yn fab i’r ymerawdwr Bindusara a’i wraig Dhamma, ac yn wyr i .Chandragupta Maurya.Wedi dod i’r orsedd, bu’n ryfelwr llywyddiannus dros ben, ond daeth dan ddylanwad Bwdhaeth ac ymwrthododd a rhyfel.
Yn 250 CC, cynhaliwyd Trydydd Cyngor Bwdhaeth dan nawdd Asoka. Yn dilyn y cyngor, gyrrodd Asoka fynachod i wahanol deyrnasoedd, yn cynnwys Bactria, Nepal, Myanmar, Gwlad Thai a Sri Lanka, ac efallai cyn belled ag Alexandria yn yr Aifft, Antioch ac Athen.
Daeth colofn o waith Asoka, a ddarganfuwyd yn Sarnath, yn arwyddlun cenedlaethol India, a cheir llun o ran ohoni ar faner India.
Chwedlau
Tyfodd cylch o chwedlau am Asoka a gafodd ddylanwad mawr yn y gwledydd Bwdhaidd. Ceir testunau cynnar o'r chwedlau hyn yn yr ieithoedd Pali a Sansgrit. Mae'n debyg fod rhai ohonynt wedi cael eu trosglwyddo ar lafar cyn hynny hefyd. Y testun mwyaf dylanwadol ac adnabyddus yw'r Asokavadana (Sansgrit, yn golygu 'Buchedd Asoka') a ysgrifenwyd yn y 3edd ganrif OC yn India.
Llyfryddiaeth
- John S. Strong (gol.), The Legend of King Asoka[:] A Study and Translation of the Asokavadana (Gwasg Prifysgol Princeton, 1983; argraffiad newydd gan Motilal Bansidarss, Delhi, 1989). ISBN 81-208-0616-6