Bantu (pobl): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
ZéroBot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.7.1) (robot yn ychwanegu: uk:Народності банту |
Legobot (sgwrs | cyfraniadau) B Bot: Migrating 50 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q173371 (translate me) |
||
Llinell 7: | Llinell 7: | ||
[[Categori:Affrica]] |
[[Categori:Affrica]] |
||
[[af:Bantoevolke]] |
|||
[[be:Банту]] |
|||
[[bg:Банту]] |
|||
[[ca:Bantu]] |
|||
[[cs:Bantuové]] |
|||
[[da:Bantu]] |
|||
[[de:Bantu]] |
|||
[[el:Μπαντού]] |
|||
[[en:Bantu peoples]] |
|||
[[eo:Bantuoj]] |
|||
[[es:Bantú]] |
|||
[[eu:Bantu]] |
|||
[[fa:بانتو]] |
|||
[[fi:Bantut]] |
|||
[[fr:Bantous]] |
|||
[[gl:Bantú]] |
|||
[[he:בנטו (עמים)]] |
|||
[[hi:बांटु]] |
|||
[[hr:Bantu]] |
|||
[[hu:Bantuk]] |
|||
[[id:Suku Bantu]] |
|||
[[it:Civiltà bantu]] |
|||
[[ja:バントゥー系民族]] |
|||
[[ka:ბანტუს ხალხი]] |
|||
[[kg:Babantu]] |
|||
[[kk:Бантулар]] |
|||
[[ko:반투족]] |
|||
[[la:Bantu]] |
|||
[[lbe:Банту халкьру]] |
|||
[[lt:Bantai]] |
|||
[[mrj:Бантувлӓ]] |
|||
[[mzn:بانتو]] |
|||
[[nl:Bantoevolken]] |
|||
[[nn:Bantu]] |
|||
[[no:Bantu]] |
|||
[[pl:Bantu]] |
|||
[[pt:Bantos]] |
|||
[[ro:Bantu]] |
|||
[[ru:Банту (группа народов)]] |
|||
[[sh:Bantu]] |
|||
[[simple:Bantu people]] |
|||
[[sk:Bantuovia]] |
|||
[[sn:Bantu]] |
|||
[[sr:Банту]] |
|||
[[sv:Bantu]] |
|||
[[tr:Bantular]] |
|||
[[uk:Народності банту]] |
|||
[[vec:Bantu]] |
|||
[[yo:Bàntú]] |
|||
[[zh:班圖人]] |
Fersiwn yn ôl 08:26, 14 Mawrth 2013
Defnyddir y term Bantu am uwch-grŵp ethnig yng nghanolbarth, dwyrain a de Affrica sy'n siarad un o'r ieithoedd Bantu. Mae'n cynnwys dros 400 o grwpiau ethnig, gan gynnwys y Zulu, y Kikuyu, y Kongo, y Tutsi, yr Hutu, y Tswana, y Swazi, a'r Swahili.
Ystyr y gair "Bantu" neu air tebyg mewn llawer o'r ieithoedd Bantu yw "pobl" neu "y bobl". Y farn gyffredinol ar hyn o bryd yw bod y Bantu wedi tarddu o ardal ger ffîn dde-orllewinol Nigeria a Cameroon tua 5,000 o flynyddoedd yn ôl (3000 CC). Dros gyfnod o ganrifoedd, bu lledaeniad graddol tua'r dwyrain a thua'r de. Roeddyny y bobl amaethyddol, ac yn raddol disodlwyd yr helwyr-gasglwyr oedd yn byw yn Affrica i'r de o'r cyhydedd.
Yn y 14eg a'r 15fed ganrif, datblygodd gwladwriaethau Bantu pwerus yn rhan ddeheuol Affrica, yn arbennig yn ardal afon Zambezi, lle adeiladwyd Zimbabwe Fawr gan y brenhinoedd Monomatapa.