Calciferol: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B r2.7.3) (robot yn ychwanegu: hi:विटामिन डी |
Legobot (sgwrs | cyfraniadau) B Bot: Migrating 56 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q175621 (translate me) |
||
Llinell 27: | Llinell 27: | ||
[[Categori:Fitaminau]] |
[[Categori:Fitaminau]] |
||
[[ar:فيتامين دي]] |
|||
[[az:D vitamini]] |
|||
[[bg:Витамин D]] |
|||
[[bs:Vitamin D]] |
|||
[[ca:Vitamina D]] |
|||
[[cs:Vitamín D]] |
|||
[[da:Vitamin D]] |
|||
[[dv:ވިޓަމިން ޑީ]] |
|||
[[en:Vitamin D]] |
|||
[[eo:Vitamino D]] |
|||
[[es:Vitamina D]] |
|||
[[et:D-vitamiin]] |
|||
[[eu:D bitamina]] |
|||
[[fa:ویتامین د]] |
|||
[[fi:D-vitamiini]] |
|||
[[fr:Vitamine D]] |
|||
[[gl:Vitamina D]] |
|||
[[he:ויטמין D]] |
|||
[[hi:विटामिन डी]] |
|||
[[hr:Vitamin D]] |
|||
[[hy:Վիտամին D]] |
|||
[[id:Vitamin D]] |
|||
[[it:Vitamina D]] |
|||
[[ja:ビタミンD]] |
|||
[[ko:비타민 D]] |
|||
[[ky:Кальциферол]] |
|||
[[lt:Vitaminas D]] |
|||
[[lv:D vitamīns]] |
|||
[[ml:ജീവകം ഡി]] |
|||
[[mr:ड-जीवनसत्त्व]] |
|||
[[ms:Vitamin D]] |
|||
[[ne:भिटामिन डी]] |
|||
[[nl:Vitamine D]] |
|||
[[nn:D-vitamin]] |
|||
[[no:Vitamin D]] |
|||
[[oc:Vitamina D]] |
|||
[[pl:Witamina D]] |
|||
[[pt:Vitamina D]] |
|||
[[ro:Vitamina D]] |
|||
[[ru:Витамин D]] |
|||
[[sh:Vitamin D]] |
|||
[[simple:Vitamin D]] |
|||
[[sk:Vitamín D]] |
|||
[[sl:Vitamin D]] |
|||
[[sq:Vitamina D]] |
|||
[[sr:Витамин Д]] |
|||
[[su:Vitamin D]] |
|||
[[sv:Vitamin D]] |
|||
[[ta:உயிர்ச்சத்து டி]] |
|||
[[th:วิตามินดี]] |
|||
[[tr:D vitamini]] |
|||
[[ug:ۋىتامىن D]] |
|||
[[uk:Вітамін D]] |
|||
[[vi:Vitamin D3]] |
|||
[[yi:וויטאמין D]] |
|||
[[zh:维生素D]] |
Fersiwn yn ôl 16:53, 11 Mawrth 2013
Gair arall, mwy adnabyddus am calciferol ydy fitamin D. Grŵp o prohormonau yw calciferol all hydoddi mewn olew. Mae dau brif fath:
- fitamin D2 ( [neu ergocalciferol)
- fitamin D3 (neu colecalciferol)
Mae fitamin D3 yn cael ei greu yn y croen sydd yn llygad yr haul - pelydrau uwchfioled, yn benodol. Yr un ydy'r enw 'calciferol' â'r gair Cymraeg calch; yn wir, pwrpas calciferol ydy rheoli faint o galch a ffosfforws sydd yn y gwaed drwy reoli faint ohonynt sy'n cael eu hamsugno o'r coluddion. Mae'n hanfodol hefyd i greu esgyrn iach.
Nowedd arall o galciferol ydy ei bwysigrwydd parthed â'r system imiwnedd, drwy hyrwyddo gweithgaredd phagocytosis drwy gadw tiwmors draw. Mae diffyg fitamin D yn gallu rhoi'r llech ('rickets' yn Saesneg) i blant, sef esgyrn rhy feddal.
Mae ymchwil diweddar yn dangos fod cysylltiad rhwng rhy ychydig (neu ormod) o galciferol a chancer. Gall gynorthwyo i ymladd yn erbyn cancr, ond yn eironig ddigon gall gormod o haul greu canser.
Ffynhonnell fitamin D
Mae llawer iawn o fwydydd brecwast megis cresion ŷd wedi eu trochi mewn ychwanegiadau megis Fitamin D. Dyma'r ffynonellau naturiol ohono:
- Olew pennog, 1 llwy bwdin ohono (15 mL) yn rhoi 1,360 IU
- Pysgod llawn olew, ffresh megis penfras, pennog ayb yw'r gorau:
- Pennog, 85g ohono (3 oz) yn rhoi 1383 IU
- Catfish, 85g (3 oz) yn rhoi 425 IU
- Eog (samon), wedi'i goginio, 3.5 oz yn rhoi 360 IU
- Macrell, wedi'i goginio, 3.5 oz, 345 IU
- Sardins, mewn olew, 1.75 oz, 250 IU
- Tiwna, mewn olew, 3 oz, 200 IU
- Sliwan (llysywen), wedi'i goginio, 3.5 oz, 200 IU
- Un ŵy iâr, 20 IU