Anton Bruckner: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
TXiKiBoT (sgwrs | cyfraniadau)
B r2.7.2) (robot yn ychwanegu: eu:Anton Bruckner
Legobot (sgwrs | cyfraniadau)
B Bot: Migrating 60 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q81752 (translate me)
Llinell 66: Llinell 66:
[[Categori:Genedigaethau 1824|Bruckner]]
[[Categori:Genedigaethau 1824|Bruckner]]
[[Categori:Marwolaethau 1896|Bruckner]]
[[Categori:Marwolaethau 1896|Bruckner]]

[[als:Anton Bruckner]]
[[an:Anton Bruckner]]
[[ar:أنطون بروكنر]]
[[arz:انتون بروكنر]]
[[bat-smg:Anton Bruckner]]
[[be:Антон Брукнер]]
[[bg:Антон Брукнер]]
[[br:Anton Bruckner]]
[[bs:Anton Bruckner]]
[[ca:Anton Bruckner]]
[[cs:Anton Bruckner]]
[[da:Anton Bruckner]]
[[de:Anton Bruckner]]
[[el:Άντον Μπρούκνερ]]
[[en:Anton Bruckner]]
[[eo:Anton Bruckner]]
[[es:Anton Bruckner]]
[[et:Anton Bruckner]]
[[eu:Anton Bruckner]]
[[fa:آنتون بروکنر]]
[[fi:Anton Bruckner]]
[[fr:Anton Bruckner]]
[[gl:Anton Bruckner]]
[[he:אנטון ברוקנר]]
[[hif:Anton Bruckner]]
[[hr:Anton Bruckner]]
[[hu:Anton Bruckner]]
[[hy:Անտոն Բրուքներ]]
[[id:Anton Bruckner]]
[[is:Anton Bruckner]]
[[it:Anton Bruckner]]
[[ja:アントン・ブルックナー]]
[[ka:ანტონ ბრუკნერი]]
[[ko:안톤 브루크너]]
[[la:Antonius Bruckner]]
[[lb:Anton Bruckner]]
[[li:Anton Bruckner]]
[[lv:Antons Brukners]]
[[mr:आंतोन ब्रुकनर]]
[[nds:Anton Bruckner]]
[[nl:Anton Bruckner]]
[[nn:Anton Bruckner]]
[[no:Anton Bruckner]]
[[oc:Anton Bruckner]]
[[pl:Anton Bruckner]]
[[pt:Anton Bruckner]]
[[ro:Anton Bruckner]]
[[ru:Брукнер, Антон]]
[[simple:Anton Bruckner]]
[[sk:Anton Bruckner]]
[[sl:Anton Bruckner]]
[[sr:Антон Брукнер]]
[[sv:Anton Bruckner]]
[[sw:Anton Bruckner]]
[[ta:ஆன்டன் புரூக்னர்]]
[[tr:Anton Bruckner]]
[[uk:Антон Брукнер]]
[[vo:Anton Bruckner]]
[[war:Anton Bruckner]]
[[zh:安东·布鲁克纳]]

Fersiwn yn ôl 15:16, 11 Mawrth 2013

Anton Bruckner, llun gan Ferry Bératon, 1890

Cyfansoddwr Awstraidd oedd Josef Anton Bruckner (4 Medi 1824 - 11 Hydref 1896. Ystyrir ef yn un o gyfansoddwyr pwysicaf ei gyfnod.

Ganed ef ym mhentref Ansfelden, yr hynaf o unarddeg o blant; roedd ei dad, hefyd Anton Bruckner, yn ysgolfeistr. Roedd canu'r organ yn rhan o ddyletswyddau ei dad fel ysgolfeistr, a dysgodd Anton yr organ yn ieauanc. Bu farw ei dad yn 1837. Wedi hyfforddi fel athro, bu Bruckner yn athro cynorthwyol ym mhentref Windhaag, ond aeth i drafferth trwy dreulio mwy o amser yn cyfansoddi cerddioriaeth nag yn gwneud ei waith, a symudwyd ef i Kronstorf.

Treuliodd ddeng mlynedd fel athro yn ysgol Sankt Florian o 1845 i 1855, ac yn raddol datblygodd o fod yn athro i fod yn gerddor proffesiynol. Ymhlith ei weithiau pwysig cynnar mae'r Requiem (1848). Yn 1855 bu farw organydd eglwys gadeiriol Linz, a chafodd Bruckner ei swydd. Yn y swydd yma, daeth i adnabod Otto Kitzler, a gyflwynodd gerddoriaeth Richard Wagner, a gafodd ddylanwad mawr arno. Perfformiwyd ei symffoni gyntaf am y tro cyntaf yn 1868.

Yn 1868, symudodd i Fienna i fod yn Athro yn y Konservatorium yno. Bu ar daith i roi perfformiadau ar yr organ yn Nancy a Paris yn 1869 a Llundain yn 1871. Cyfansoddodd gyfres o simffoniau, a gafodd dderbyniad cymysg, gyda rhai beiriniaid yn elyniaethus iawn. Cafodd ei 7fed Simffoni yn 1884 well derbyniad, a daeth nifer o anrhydeddau i'w ran yn y blynyddoedd nesaf. Bu farw yn Fienna yn 1896.


Gweithiau cerddorol

Cerddorfaol

Lleisiol

Crefyddol:

  • Messe C-Dur für Alt, zwei Hörner und Orgel (WAB 25), 1842
  • Requiem d-Moll (WAB 39), 1848/49
  • Missa solemnis B-Dur (WAB 29), 1854
  • Messe d-Moll (WAB 26), 1864
  • Messe e-Moll für achtstimmigen Chor und Bläser (WAB 27), 1866
  • Messe f-Moll (WAB 28), 1868
  • Psalm 114, 1852
  • Psalm 146, 1858
  • Psalm 150 (WAB 38), 1892
  • Te Deum (WAB 45), 1881, 1884
  • Magnificat (WAB 24), 1852
  • 4 Graduale (1869):
    • Christus factus est
    • Locus iste
    • Os justi meditabitur sapientiam
    • Virga Jesse floruit
  • zahlreiche Motetten, darunter:
    • Ave Maria
    • Ecce sacerdos magnus
    • Tota pulchra es Maria
    • Vexilla regis prodeunt

Arall:

  • Germanenzug für Männerchor und Bläser (WAB 70), 1864
  • Helgoland für Männerchor und Orchester (WAB 71), 1893
  • weitere (vorrangig Männer-) Chorstücke sowie einige Klavierlieder

Offerynnol

  • Streichquartett c-Moll (WAB 111), 1862
  • Rondo c-Moll für Streichquartett, 1862
  • Abendklänge für Violine und Klavier (WAB 110), 1866
  • Streichquintett F-Dur (WAB 112), 1879
  • Intermezzo d-Moll für Streichquintett (WAB 113), 1879