Ieithoedd Goedelaidd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
newidiadau man using AWB |
Addbot (sgwrs | cyfraniadau) B Bot: Migrating 52 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q56433 (translate me) |
||
Llinell 62: | Llinell 62: | ||
[[Categori:Ieithoedd Celtaidd]] |
[[Categori:Ieithoedd Celtaidd]] |
||
[[Categori:Ieithoedd hynafol]] |
[[Categori:Ieithoedd hynafol]] |
||
[[af:Goideliese tale]] |
|||
[[an:Luengas gaelicas]] |
|||
[[arz:لغات جويديليك]] |
|||
[[bar:Goidelische Sprochn]] |
|||
[[be:Гайдэльскія мовы]] |
|||
[[be-x-old:Гайдэльскія мовы]] |
|||
[[bg:Гойделски езици]] |
|||
[[br:Yezhoù gouezelek]] |
|||
[[ca:Llengües goidèliques]] |
|||
[[da:Goidelisk]] |
|||
[[de:Goidelische Sprachen]] |
|||
[[el:Γοϊδελικές γλώσσες]] |
|||
[[en:Goidelic languages]] |
|||
[[eo:Gaela lingvaro]] |
|||
[[es:Lenguas goidélicas]] |
|||
[[eu:Hizkuntza goidelikoak]] |
|||
[[fa:زبانهای گیلیکتبار]] |
|||
[[fo:Goidelisk mál]] |
|||
[[fr:Langues gaéliques]] |
|||
[[ga:Teangacha Gaelacha]] |
|||
[[gl:Gaélico]] |
|||
[[gv:Çhengaghyn Gaelgagh]] |
|||
[[hr:Gaelski jezici]] |
|||
[[hsb:Goidelske rěče]] |
|||
[[hu:Gael nyelvek]] |
|||
[[ia:Linguas goidelic]] |
|||
[[it:Lingue goideliche]] |
|||
[[ja:ゲール語]] |
|||
[[ka:გოიდელური ენები]] |
|||
[[ko:고이델어]] |
|||
[[ku:Zimanên Goidelic]] |
|||
[[kw:Godhelek]] |
|||
[[la:Linguae Goedelicae]] |
|||
[[lij:Lengoe goideliche]] |
|||
[[lt:Goidelų kalbos]] |
|||
[[lv:Gēlu valodas]] |
|||
[[mk:Гојделски јазици]] |
|||
[[nl:Goidelisch]] |
|||
[[nn:Goideliske språk]] |
|||
[[no:Goideliske språk]] |
|||
[[oc:Gaelic]] |
|||
[[pl:Języki goidelskie]] |
|||
[[pt:Línguas gaélicas]] |
|||
[[ru:Гойдельские языки]] |
|||
[[sco:Goidelic leids]] |
|||
[[simple:Goidelic languages]] |
|||
[[sl:Gelska veja otoških keltskih jezikov]] |
|||
[[sq:Gjuhët goidelike]] |
|||
[[sv:Gäliska språk]] |
|||
[[uk:Гойдельські мови]] |
|||
[[wa:Goydelike]] |
|||
[[zh:蓋爾亞支]] |
Fersiwn yn ôl 02:31, 10 Mawrth 2013
Mae 'r ieithoedd Goidelig, a elwir weithiau yr ieithoedd Gaeleg, yn grŵp o ieithoedd sy'n cynnwys Gwyddeleg (Gaeilge), Gaeleg yr Alban (Gàidhlig) a Manaweg (Gaelg). Rhennir yr ieithoedd Celtig sy'n cael eu siarad heddiw yn ieithoedd Goidelig ac ieithoedd Brythonig, sy'n cynnwys Cymraeg, Cernyweg a Llydaweg.
Cyfeirir at yr iaith gysefin y datblygodd yr ieithoedd Goidelig ohoni fel Celteg Q neu Goideleg ac felly gelwir yr ieithoedd Goidelig yn 'ieithoedd Celteg Q' weithiau hefyd, tra gelwir yr iaith gysefin y tyfodd yr ieithoedd Brythonig ohoni yn Gelteg P (Brythoneg: iaith y Brydain Geltaidd ac eithrio gogledd yr Alban, tarddiad yr ieithoedd Brythonig). Cadwodd yr ieithoedd Q y sain Proto-Gelteg *kw, a daeth yn [k]) yn ddiweddarach. Yn yr ieithoedd Brythonig trôdd y sain *kw yn [p]. Ymhlith hen ieithoedd Celtaidd y cyfandir, ceir y [p] mewn Galeg tra'r oedd Celtibereg yn cadw'r *kw.
Proto-Gelteg | Galeg | Cymraeg | Llydaweg | Gwyddeleg | Gaeleg yr Alban | Manaweg |
*kwennos | pennos | pen | penn | ceann | ceann | kione |
*kwetwar- | petuarios | pedwar | pevar | ceathair | ceithir | kiare |
*kwenkwe | pinpetos | pump | pemp | cúig | còig | queig |
*kweis | pis | pwy | piv | cé (older cia) | cò/cia | quoi |
Credir fod yr ieithoedd Goidelig wedi datblygu fel a ganlyn:
- Goideleg
- Gwyddeleg Cynnar,
- Hen Wyddeleg, wedi datblygu yn:
- Gwyddeleg Canol, wedi datblygu yn:
Hyd y gwyddys, dim ond yn Iwerddon yr oedd Goideleg, tardd-iaith yr ieithoedd Goidelig, yn cael ei siarad hyd nes i'r Scotti ymfudo o Iwerddon i orllewin yr Alban rywbryd rhwng y 3edd ganrif a'r 6ed ganrif OC.
v · t · e Ieithoedd Celtaidd/Celteg | ||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gwelwch hefyd: Ieithyddiaeth · Y Celtiaid · Gwledydd Celtaidd |