Gwain: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
ZéroBot (sgwrs | cyfraniadau)
B r2.7.1) (robot yn ychwanegu: pa:ਯੋਨੀ
Addbot (sgwrs | cyfraniadau)
B Bot: Migrating 113 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q5880 (translate me)
Llinell 35: Llinell 35:
[[Categori:Rhyw]]
[[Categori:Rhyw]]
[[Categori:System atgenhedlu]]
[[Categori:System atgenhedlu]]

[[af:Vagina]]
[[als:Vagina]]
[[an:Vachina]]
[[ang:Scēaþ]]
[[ar:مهبل]]
[[arz:فاجاينا]]
[[ast:Vaxina]]
[[ay:Chinqi]]
[[az:Uşaqlıq yolu (anatomiya)]]
[[bar:Fud]]
[[bcl:Putay]]
[[be:Похва жанчыны]]
[[be-x-old:Похва]]
[[bg:Влагалище]]
[[bjn:Puki]]
[[bn:যোনি]]
[[br:Gouhin]]
[[bs:Vagina]]
[[ca:Vagina]]
[[ceb:Bilat]]
[[chr:ᎤᎴᏍᏓᎸ]]
[[cs:Pochva]]
[[da:Skede (kønsorgan)]]
[[de:Vagina]]
[[dv:އަންހެނާގެ ޖިންސީ ގުނަވަން]]
[[el:Κόλπος (ανατομία)]]
[[en:Vagina]]
[[eo:Vagino]]
[[es:Vagina]]
[[eu:Bagina]]
[[fa:مهبل]]
[[fi:Emätin]]
[[fiu-vro:Tupp (anatoomia)]]
[[fr:Vagin]]
[[frp:Vajhena]]
[[fy:Fagina]]
[[ga:Faighin]]
[[gan:屄]]
[[gd:Faighean]]
[[gl:Vaxina]]
[[gn:Takor]]
[[he:נרתיק]]
[[hi:योनि]]
[[hr:Rodnica]]
[[hsb:Wagina]]
[[hu:Hüvely]]
[[ia:Vagina]]
[[id:Vagina]]
[[ie:Vágine]]
[[ilo:Uki]]
[[io:Vagino]]
[[is:Leggöng]]
[[it:Vagina]]
[[iu:ᐅᑦᓱᒃ]]
[[ja:膣]]
[[jbo:vibna]]
[[jv:Vagina]]
[[kk:Қынап (Мүше)]]
[[kn:ತುಲ್ಲು]]
[[ko:질]]
[[ku:Vajîna]]
[[la:Vagina]]
[[ln:Libɔlɔ́]]
[[lt:Makštis (lytinis organas)]]
[[lv:Maksts]]
[[mk:Вагина]]
[[ml:യോനി]]
[[mr:योनी]]
[[ms:Faraj]]
[[my:မိန်းမ မျိုးပွားအင်္ဂါ]]
[[nds:Vagina]]
[[ne:योनीमार्ग]]
[[nl:Vagina]]
[[nn:Vagina]]
[[no:Vagina]]
[[nov:Vagine]]
[[oc:Vagina]]
[[pa:ਯੋਨੀ]]
[[pdc:Dasche]]
[[pl:Pochwa (anatomia)]]
[[ps:مهبل]]
[[pt:Vagina]]
[[qu:Rakha]]
[[ro:Vagin]]
[[ru:Влагалище женщины]]
[[sa:योनिः]]
[[scn:Vaggina]]
[[sh:Vagina]]
[[simple:Vagina]]
[[sk:Pošva (vagína)]]
[[sl:Nožnica]]
[[sn:Mbutu]]
[[sq:Vagina]]
[[sr:Вагина]]
[[su:Liang Heunceut]]
[[sv:Slida]]
[[sw:Kuma]]
[[ta:யோனி]]
[[te:యోని]]
[[th:ช่องคลอด]]
[[ti:ጉሕጓሕ]]
[[tl:Puke ng tao]]
[[tr:Vajina]]
[[ug:غىلاپ]]
[[uk:Піхва]]
[[uz:Vagina]]
[[vi:Âm đạo]]
[[war:Puday]]
[[yi:וואגינע]]
[[za:Saiyaem]]
[[zh:阴道]]
[[zh-min-nan:Im-tō]]
[[zh-yue:陰道]]

Fersiwn yn ôl 10:18, 9 Mawrth 2013

Organau cenhedlu benywaidd
  1. tiwbiau Ffalopaidd
  2. pledren
  3. pwbis
  4. man G
  5. clitoris
  6. wrethra
  7. gwain
  8. ofari, neu wygell
  9. coluddyn mawr
  10. croth
  11. ffornics
  12. ceg y groth
  13. rectwm
  14. anws

Tiwb sy'n arwain o'r organau cenhedlu allanol i'r groth mewn mamal benywaidd yw'r wain neu'r fagina (o'r Lladin uāgīna). Ar lafar: 'cont'.

Anatomeg

Mae gwain dynes oddeutu 10cm o hir, a 25mm mewn diamedr (er fod llawer o amrywiaeth o berson i berson). Sylwer fod hyn yn fyrrach ac yn deneuach na'r phidyn cyfartalog. Mae'r wain yn hynod o hyblyg, sy'n galluogi genedigaeth a chyfathrach rywiol. Mae'n cysylltu gyda'r fwlfa ar y tu allan, a cheg y groth ar y tu fewn. Pan fo dynes yn sefyll mae'r fagina a'r groth yn ffurfio ongl o tua 45°. Lleolir agoriad y wain yn rhan ôl y fwlfa, islaw'r clitoris ac agoriad yr wrethra. Tu allan i'r wain, mae'r labia a churn frasderog a elwir Mwnt Gwener. Cochbinc yw lliw'r wain, yn debyg i bilenni mwcws mewnol eraill megis tu fewn y geg.

Mae'r chwarennau Bartholin a lleolir yn dau ben y wain yn gwlychu neu'n iro'r wain rhyw ychydig, ac mae rhywfaint o hylif yn croesi'r mur faginaidd yn ogystal (er nad oes chwarennau arno).

Mewn merched ifanc, mae'r hymen yn gorchuddio rhan o agoriad y wain, nes iddi gael ei rhwygo drwy gyfathrach rywiol, ymarfer corff brwysg, neu rhyw weithgaredd arall megis marchogaeth. Dylid nodi nad yw cyfathrach rywiol yn rhwygo'r hymen o reidrwydd, felly mae'r cysylltiad traddodiadol rhwng yr hymen a gwyryfdod (e.e. yr hen enw Cymraeg, pilen forwyn) yn ofergoel.

Swyddogaeth

O safbwynt biolegol, mae'r swyddogaethau canlynol gan y wain:

Gweithgaredd Rhywiol

A: agoriad y fagina, B: y clitoris Fe all y crynhoad o derfyniadau nerfol o gwmpas agoriad y wain darparu ymdeimlad pleserus yn ystod gweithgareddau rhywiol. Gall gweithgaredd o'r fath fod yn gyfathrach anghyfunrhyw, symyliad gyda'r dwylo neu gyda ffugbidlen. Lleolir ardal a gelwir y man-G ar fur blaen y wain, oddeutu 5cm o'r agoriad; gall rhai merched brofi pleser angerddol wrth i'r man-G cael ei gosi. Honir fod orgasm man-G yn gallu arwain at alldafliad benywaidd.

Iechyd a hylendid faginaidd

Mae'r wain yn organ sy'n llnau ei hun, ac nid oes angen triniaeth arbennig arni.

Archwilir y wain weithiau am resymau meddygol.

Ymysg yr afiechydon a all effeithio'r wain mae cancr y wain a heintiad burum.

Gweler hefyd