Hafaliad: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
dyddiadau |
Addbot (sgwrs | cyfraniadau) B Bot: Migrating 84 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q11345 (translate me) |
||
| Llinell 26: | Llinell 26: | ||
{{Link FA|fr}} |
{{Link FA|fr}} |
||
[[an:Equación]] |
|||
[[ar:معادلة رياضية]] |
|||
[[be:Ураўненне]] |
|||
[[be-x-old:Раўнаньне]] |
|||
[[bg:Уравнение]] |
|||
[[bn:সমীকরণ]] |
|||
[[bs:Jednačina]] |
|||
[[ca:Equació]] |
|||
[[cs:Rovnice]] |
|||
[[da:Ligning]] |
|||
[[de:Gleichung]] |
|||
[[el:Εξίσωση]] |
|||
[[eml:Equaziån]] |
|||
[[en:Equation]] |
|||
[[eo:Ekvacio]] |
|||
[[es:Ecuación]] |
|||
[[et:Võrrand]] |
|||
[[eu:Ekuazio]] |
|||
[[ext:Ecuación]] |
|||
[[fa:معادله]] |
|||
[[fi:Yhtälö]] |
|||
[[fiu-vro:Võrrand]] |
|||
[[fr:Équation]] |
|||
[[gan:方程]] |
|||
[[gl:Ecuación]] |
|||
[[he:משוואה]] |
|||
[[hi:समीकरण]] |
|||
[[hr:Jednadžba]] |
|||
[[hu:Egyenlet]] |
|||
[[ia:Equation]] |
|||
[[id:Persamaan]] |
|||
[[io:Equaciono]] |
|||
[[is:Jafna]] |
|||
[[it:Equazione]] |
|||
[[ja:方程式]] |
|||
[[ka:განტოლება]] |
|||
[[kn:ಸಮೀಕರಣ]] |
|||
[[ko:방정식]] |
|||
[[ku:Wekhevî]] |
|||
[[ky:Теңдеме]] |
|||
[[la:Aequatio]] |
|||
[[lmo:Equazziun]] |
|||
[[lo:ສົມຜົນ]] |
|||
[[lt:Lygtis]] |
|||
[[lv:Vienādojums]] |
|||
[[ml:സമവാക്യം (ഗണിതശാസ്ത്രം)]] |
|||
[[mr:समीकरण]] |
|||
[[ms:Persamaan]] |
|||
[[nap:Equazione]] |
|||
[[nl:Vergelijking (wiskunde)]] |
|||
[[nn:Likning]] |
|||
[[no:Ligning (matematikk)]] |
|||
[[oc:Equacion]] |
|||
[[pl:Równanie]] |
|||
[[pms:Equassion]] |
|||
[[pnb:ترکڑی]] |
|||
[[pt:Equação]] |
|||
[[qu:Paqtachani]] |
|||
[[ro:Ecuație]] |
|||
[[ru:Уравнение]] |
|||
[[sah:Тэҥнэбил]] |
|||
[[scn:Iquazzioni]] |
|||
[[sh:Jednačina]] |
|||
[[simple:Equation]] |
|||
[[sk:Rovnica (matematika)]] |
|||
[[sl:Enačba]] |
|||
[[sn:Tsazaniso]] |
|||
[[sq:Ekuacioni]] |
|||
[[sr:Једначина]] |
|||
[[sv:Ekvation]] |
|||
[[ta:சமன்பாடு]] |
|||
[[th:สมการ]] |
|||
[[tr:Denklem]] |
|||
[[tt:Тигезләмә]] |
|||
[[uk:Рівняння]] |
|||
[[ur:مساوات]] |
|||
[[uz:Tenglama]] |
|||
[[vi:Phương trình]] |
|||
[[vls:Vergelykinge (wiskunde)]] |
|||
[[war:Ekwasyon]] |
|||
[[yi:גלייכונג]] |
|||
[[yo:Ìṣedọ́gba]] |
|||
[[zh:方程]] |
|||
[[zh-yue:方程]] |
|||
Fersiwn yn ôl 23:53, 8 Mawrth 2013
Gosodiad mathemategol yw hafaliad. Dywed fod dau wrthrych mathemategol union yr un peth. Mynegir hyn yn symbolaidd â'r hafalnod, = , a ddefnyddiwyd cyntaf gan y mathemategwr o Gymro, Robert Recorde (tua 1510 – 1558). Dyma rai enghreifftiau o hafaliadau:
- 2 + 3 = 5
neu
- x − x = 0
neu
- x = y
neu
- x + 1 = 2.
Unfathiannau yw'r cyntaf a'r ail: maent yn wir, pa bynnag werth a gymer y newidynnau ynddynt. Lle nad yw hafaliad yn unfathiant, fe all y gosodiad fod yn wir neu'n anwir yn dibynnu ar werthoedd y newidynnau ynddo. Fe gelwir gwerthoedd o'r newidynnau sy'n peri i'r gosodiad fod yn wir yn wreiddiau (neu datrysiadau) yr hafaliad. Dywedir eu bod yn bodlonni yr hafaliad. Yn y drydedd enghraifft uchod, mae nifer anfeidrol o ddatrysiadau, x = 1 , y = 1 er enghraifft. Yn y bedwaredd enghraifft, dim ond un datrysiad, x = 1 sy'n bodoli. Dywedir ei fod yn wraidd unigryw.
Priodweddau elfennol
Mewn algebra elfenol, os yw hafaliad yn wir, fe ellir deillio hafaliad gwir arall ohono wrth wneud y canlynol:
- Adio rhif i ddwy ochr yr hafaliad.
- Tynnu rhif o ddwy ochr yr hafaliad.
- Lluosi dwy ochr yr hafaliad â'r un rhif.
- Rhannu dwy ochr yr hafaliad ag unrhyw rhif an-sero.
- Yn gyffredinol, gellir gymhwyso ffwythiant i'r ddwy ochr.
Mae hafaledd yn enghraifft o berthynas unfathiant.