Arsyllfa Frenhinol Greenwich: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B r2.7.2) (robot yn ychwanegu: ms:Balai Cerap Diraja, Greenwich
Addbot (sgwrs | cyfraniadau)
B Bot: Migrating 37 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q192988 (translate me)
Llinell 16: Llinell 16:


{{eginyn Llundain}}
{{eginyn Llundain}}

[[ar:المرصد الملكي (جرينيتش)]]
[[be:Грынвіцкая абсерваторыя]]
[[be-x-old:Грынвіцкая абсэрваторыя]]
[[ca:Observatori Reial de Greenwich]]
[[ceb:Harianong Obserbatoryo (Greenwich)]]
[[cs:Královská greenwichská observatoř]]
[[de:Royal Greenwich Observatory]]
[[el:Αστεροσκοπείο του Γκρήνουιτς]]
[[en:Royal Observatory, Greenwich]]
[[eo:Royal Greenwich Observatory]]
[[es:Real Observatorio de Greenwich]]
[[eu:Greenwicheko Errege Behatokia]]
[[fa:رصدخانه سلطنتی گرینویچ]]
[[fr:Observatoire royal de Greenwich]]
[[he:מצפה הכוכבים המלכותי של גריניץ']]
[[id:Observatorium Kerajaan]]
[[it:Osservatorio di Greenwich]]
[[ja:グリニッジ天文台]]
[[ko:그리니치 천문대]]
[[lb:Royal Greenwich Observatory]]
[[ms:Balai Cerap Diraja, Greenwich]]
[[nl:Koninklijk Observatorium van Greenwich]]
[[nn:Greenwich-observatoriet]]
[[no:Greenwich-observatoriet]]
[[pl:Królewskie Obserwatorium Astronomiczne w Greenwich]]
[[pt:Observatório Real de Greenwich]]
[[ro:Observatorul Regal din Greenwich]]
[[ru:Гринвичская обсерватория]]
[[simple:Royal Observatory, Greenwich]]
[[sk:Royal Observatory, Greenwich]]
[[sl:Kraljevi observatorij Greenwich]]
[[sr:Гриничка опсерваторија]]
[[sv:Observatoriet i Greenwich]]
[[th:หอดูดาวหลวงกรีนิช]]
[[tr:Greenwich Gözlemevi]]
[[uk:Гринвіцька обсерваторія]]
[[zh:格林尼治皇家天文台]]

Fersiwn yn ôl 14:29, 8 Mawrth 2013

Arsyllfa Frenhinol Greenwich.
Yr Arsyllfa ar ei bryn.

Lleolir Arsyllfa Frenhinol Greenwich ar fryn ym Mharc Greenwich yn Llundain. Roedd y Seryddwr Brenhinol yn gweithio yn y fan yma ac roedd yr arsyllfa ar y Prif Feridian, sef y meridian sylfaenol ar gyfer pob hydred. Heddiw, mae llinell efydd ar y lawnt yn dangos safle'r Prif Feridian ac ers 16 Rhagfyr, 1999 mae golau laser gwyrdd wedi goleuo i'r gogledd yn ystod y nos.

Comisiynwyd yr arsyllfa gan y brenin Siarl II ym 1675. Adeiladwyd yr arsyllfa wreiddiol, Flamsteed House (1675-76), gan Syr Christopher Wren. Dyma'r adeilad cyntaf ym Mhrydain i gael ei adeiladu'n arbennig fel sefydliad ymchwil gwyddonol.

Nid yw'r awyr uwchben Llundain bellach yn ddigon clir ar gyfer seryddiaeth, felly symudwyd yr Arsyllfa Frenhinol i Gastell Herstmonceux ger Hailsham, Dwyrain Sussex. Adeiladwyd Sbiendrych Isaac Newton yn y fan yma ym 1967, ond symudwyd ef i La Palma yn Sbaen ym 1979. Symudodd yr Arsyllfa Frenhinol unwaith eto ym 1990, y tro yma i Gaergrawnt, ond ar ôl penderfyniad y Cyngor Ymchwil Ffiseg Gronyn a Seryddiaeth (PPARC) terfynwyd ef ym 1998. Ar ôl hynny symudwyd Swyddfa y Nautical Almanac i Labordy Rutherford Appleton ac unwaith arall i'r Canolfan Technoleg Seryddiol yng Nghaeredin.

Cyn i gyflwyno Amser Cyfesurol Cyffredinol roedd Amser Safonol Greenwich (GMT), sef amser a penderfynwyd ar ôl arsylliadau'r arsyllfa hon, yr amser sylfaenol y byd.

Mae'r pelen amser wedi a'i adeiladwyd gan y Seryddwr Brenhinol John Pond ym 1833 yn dal i gwympo pob dydd ar 13:00. Heddiw, mae yna hefyd amgueddfa offer seryddol a mordwyol sydd yn cynnwys H4, y cronomedr hydred gan John Harrison.

Eginyn erthygl sydd uchod am Lundain. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.