Aeschulos: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

← Cymharer â'r fersiwn gynt Cymharer â'r fersiwn dilynol →

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

Mewn-lein

Fersiwn yn ôl 07:23, 8 Mawrth 2013

Dramodydd Geoegaidd oedd Aeschulos (Groeg: Αἰσχύλος, 525 CC/524 CC - 456 CC). Ef oedd y cyntaf o dri trasiedydd mawr Athen; dilynwyd ef gan Soffocles ac Euripides.

Ganed ef yn 525 neu 524 CC yn Eleusis, tref fechan rhyw 30 km i'r gogledd-orllewin o Athen. Yn 490 CC, ymladdodd Aeschulos a'i frawd Cynegeirus yn erbyn y Persiaid ym Mrwydr Marathon. Lladdwyd Cynegeirus yn y frwydr. Efallai iddo hefyd ymladd ym Mrwydr Salamis ddeng mlynedd yn ddiweddarach, ond nid oes prawf o hyn, er iddo ddisgrifio'r ymladd yn fyw yn ei ddrama Y Persiaid.

Teithiodd Aeschulos i Sicilia unwaith neu ddwy yn y 470au CC, ar wahoddiad Hieron, teyrn Syracuse. Dychwelodd i Sicilia yn 458 CC, a bu farw yno, yn ninas Gela, yn 456 neu 455 BC. Yn ôl un chwedl. fe'i lladdwyd pan gredodd eryr mai carreg oedd ei ben moel, a gollwng crwban arno.

Ar garreg ei fedd, rhoddwyd arysgrif oedd yn coffáu ei wrhydri fel milwr yn hytrach na'i fri fel dramodydd:

Groeg	Cymraeg
Αἰσχύλον Εὐφορίωνος Ἀθηναῖον τόδε κεύθει μνῆμα καταφθίμενον πυροφόροιο Γέλας· ἀλκὴν δ’ εὐδόκιμον Μαραθώνιον ἄλσος ἂν εἴποι καὶ βαρυχαιτήεις Μῆδος ἐπιστάμενος^[1]	Cuddir llwch Aeschulos yma yn y bedd, Mab Euphorion a balchder Gela ffrwythlon Y prawf roed ar ei ddewrder, Marathon sy'n rhoi ar goedd A'r Mediaid hirwallt, a'i gwybu er eu loes.

Dramâu sydd wedi gorooesi

Y Persiaid (472 C)
Saith yn erbyn Thebai (467 CC)
Y deisyfwragedd (463 CC)
Oresteia (458 CC) sy'n cynnwys:
- Agamemnon
- Yr offrymwyr
- Yr Eumenides
Promtheus mewn cadwynau (dadl ai ef yw'r awdur)

↑ testun o Anthologiae Graecae Appendix, cyf. 3, Epigramma sepulcrale, Tud 17

[1] testun o Anthologiae Graecae Appendix, cyf. 3, Epigramma sepulcrale, Tud 17

[1]

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
 Dramodydd Geoegaidd oedd '''Aeschulos'''  ([[Groeg (iaith)|Groeg]]: {{Hen Roeg|'''Αἰσχύλος'''}}, [[525 CC]]/[[524 CC]] - [[456 CC]]). Ef oedd y cyntaf o dri trasiedydd mawr [[Athen]]; dilynwyd ef gan [[Soffocles]] ac [[Euripides]].
-Ganed ef yn 525 neu 524 CC yn [[Eleusis]], tref fechan rhyw 30 km i'r gogledd-orllewin o Athen. Yn 490 CC, ymladdodd Aeschulos a'i frawd Cynegeirus yn erbyn y [[Persia|Persiaid]] ym [[Brwydr Marathon|Mrwydr Marathon]]. Lladdwyd Cynegeirus yn y frwydr. Efallai iddo hefyd ymladd ym [[Brwydr Salamis|Mrwydr Salamis]] ddeng mlynedd yn ddiweddarach, ond nid oes prawf o hyn, er iddo ddisgrifio'r ymladd yn fyw yn ei ddrama ''Y Persiaid''.
+Ganed ef yn 525 neu 524 CC yn [[Eleusis]], tref fechan rhyw 30&nbsp;km i'r gogledd-orllewin o Athen. Yn 490 CC, ymladdodd Aeschulos a'i frawd Cynegeirus yn erbyn y [[Persia]]id ym [[Brwydr Marathon|Mrwydr Marathon]]. Lladdwyd Cynegeirus yn y frwydr. Efallai iddo hefyd ymladd ym [[Brwydr Salamis|Mrwydr Salamis]] ddeng mlynedd yn ddiweddarach, ond nid oes prawf o hyn, er iddo ddisgrifio'r ymladd yn fyw yn ei ddrama ''Y Persiaid''.
 Teithiodd Aeschulos i [[Sicilia]] unwaith neu ddwy yn y 470au CC, ar wahoddiad [[Hieron]], teyrn [[Syracuse]]. Dychwelodd i Sicilia yn 458 CC, a bu farw yno, yn ninas [[Gela]], yn 456 neu 455 BC. Yn ôl un chwedl. fe'i lladdwyd pan gredodd [[eryr]] mai carreg oedd ei ben moel, a gollwng [[crwban]] arno.
 Ar garreg ei fedd, rhoddwyd arysgrif oedd yn coffáu ei wrhydri fel milwr yn hytrach na'i fri fel dramodydd:
 {|align=center cellpadding="3" cellspacing="1" style="border:1px solid black; background-color:#e7e8ff;"
@@ Llinell 37: / Llinell 36: @@
 * ''[[Promtheus mewn cadwynau]]'' (dadl ai ef yw'r awdur)
+[[Categori:Dramodwyr Groeg]]
-[[Categori:Dramodwyr Groeg]]
 [[Categori:Genedigaethau'r 520au CC]]
 [[Categori:Marwolaethau 456 CC]]