Ffordd Rufeinig

Ffordd yn Pompeii

Ffordd Rufeinig yw'r term a ddefnyddir am ffordd a adeiladwyd yng nghyfnod Gweriniaeth Rhufain neu Ymerodraeth Rhufain. Roedd rhwydwaith o ffyrdd yn cysylltu dinas Rhufain a gwahanol rannau o'r ymerodraeth, yn galluogi byddinoedd Rhufeinig i symud yn gyflym o le o le. Roeddynt hefyd o fudd mawr i fasnachwyr ac eraill, er mai milwrol oedd eu prif bwrpas. Hyd ar y 18fed ganrif roedd llawer ohonynt yn parhau i gael eu defnyddio.

Yn ôl Ulpianus, gellid dosbarthu ffyrdd Rhufeinig yn dri dosbarth:

1. Viae publicae, consulares, praetoriae neu militares
2. Viae privatae, rusticae, glareae neu agrariae
3. Viae vicinales

Heblaw'r dosbarthiad yma, roedd Ulpianus hefyd yn gwahanu'r ffyrdd yn dri dosbarth o ran y dull o'u hadeiladu:

1. Via terrena: Ffordd bridd.
2. Via glareata: Ffordd bridd. gyda gwyneb o gerrig mân.
3. Via munita: Ffordd wedi eu hadeiladu gyda sylfaeni a gwyneb o flociau cerrig.

Ffyrdd Rhufeinig pwysig

• Via Egnatia (146 CC) yn cysylltu Dyrrhachium a Byzantium
• Via Aemilia, o Rimini (Ariminum) hyd Piacenza (Placentia)
• Via Appia, (312 CC), yn cysylltu Rhufain ag Apulië (Puglia)
• Via Aurelia (241 CC), o Rufain tua'r gogledd, yn ddiweddatach ymlaen i Gâl
• Via Flaminia, i Rufain i Rimini (Ariminum)
• Via Salaria, o Rufain i arfordir dwyreiniol yr Eidal

Gweler hefyd

• Ffyrdd Rhufeinig Cymru

Eginyn erthygl sydd uchod am Rufain hynafol. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato