Mater rhyngseryddol: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
EmausBot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.7.2+) (robot yn ychwanegu: be:Міжзорнае асяроддзе |
EmausBot (sgwrs | cyfraniadau) |
||
| Llinell 35: | Llinell 35: | ||
[[it:Mezzo interstellare]] |
[[it:Mezzo interstellare]] |
||
[[ja:星間物質]] |
[[ja:星間物質]] |
||
[[ko: |
[[ko:성간매질]] |
||
[[lb:Interstellar Matière]] |
[[lb:Interstellar Matière]] |
||
[[lt:Tarpžvaigždinė medžiaga]] |
[[lt:Tarpžvaigždinė medžiaga]] |
||
Fersiwn yn ôl 01:22, 27 Rhagfyr 2012
.jpg)
Mater rhyngseryddol yw'r deunydd, nwy Hydrogen a llwch yn bennaf, sydd i'w cael yn y gofod rhwng sêr ein galaeth ni (y Llwybr Llaethog) ac sy'n neilltuol o ddwys rhwng ei freichiau troellog.
Fe'i ceir ar ffurf cymylau ionedig poeth, er enghraifft, rhanbarthau rhyngseryddol llai dwys ac oerach, neu gymylau dwys o hidrogen moleciwlar a moleciwlau eraill. Yn ogystal ceir cronynnau llwch yn y gofod ledled y galaeth.
Credir fod y llwch a nwy hyn yn tarddu o hen sêr, gweddillion supernovae. Mae rhai o'r cymylau mater rhyngseryddol yn feithrinfeydd sêr newydd.
Field, Goldsmith & Habing (1969) oedd y cyntaf i sgwennu papur ar y mater hwn, gyda McKee & Ostriker (1977) yn ychwanegu'r drydedd rhan. [1] Y prif arbenigwr yng Nghymru ar fater rhyngseryddol a'i astudiaeth yw'r athro Chandra Wickramasinghe, sy'n gweithio yng Nghaerdydd.
Cyfeiriadau
- Ferriere, K. (2001), "The Interstellar Environment of our Galaxy", Reviews of Modern Physics 73 (4): 1031–1066, arXiv:astro-ph/0106359, Bibcode 2001RvMP...73.1031F, doi:10.1103/RevModPhys.73.1031