Fès

Golygfa banoramig dros Fès i gyfeiriad y gogledd.

Porth Glas enwog Fès, ger y medina.

Dinas drydedd fwyaf Moroco yw Fès neu Fez (Arabeg: فاس‎ [Fās], Ffrangeg: Fès), ar ôl Casablanca a Rabat, gyda phoblogaeth o 946,815 (cyfrifiad 2004). Mae'n ddinas hanesyddol sydd â lle pwysig yn hanes a diwylliant Moroco ac mae'n brifddinas rhanbarth Fès-Boulemane.

Gorwedd y ddinas ar lannau afon Fès wrth droedfryniau gogleddol mynyddoedd Atlas Canol, tua 100 milltir o'r Môr Canoldir i'r gogledd a'r Cefnfor Iwerydd i'r gorllewin fel ei gilydd.

Mae Fès yn un o'r pedair "dinas ymerodrol" hanesyddol (gyda Marrakech, Meknes a Rabat). Mae'n ymrannu yn dair rhan, sef Fès el Bali (yr hen ddinas gaerog), Fès-Jdid (Fès newydd, cartref y Mellah), a'r Ville Nouvelle (y rhan fwyaf diweddar, a sefydlwyd yng nghyfnod rheolaeth Ffrainc). Honnir mai Medina Fès el Bali, y mwyaf o ddau medina Fes, yw'r ardal ddinesig ddi-fodur fwyaf yn y byd. Rhestrir Fès el Bali yn Safle Treftadaeth y Byd gan UNESCO. Yn Fès ceir Prifysgol Al-Karaouine, a sefydlwyd yn y flwyddyn 859 OC; dyma'r brifysgol hynaf yn y byd sy'n dal yn agored heddiw.

Gwasanaethir y ddinas gan Faes Awyr Saïss. Mae ganddi orsaf trenau ONCF sy'n ei chysylltu gyda Oujda i'r dwyrain a Tanger a Casablanca i'r gorllewin.

Adeiladau a chofadeiladau

• Al-Attarine Madrasa
• Bou Inania Madrasa
• Dar al-Magana
• Porth Glas
• Zaouia Moulay Idriss II

Enwogion

• Isaac Alfasi (1013-1103), ysgolhaig
• Azzeddine Laraki (g. 1929), gwleidydd

Dolenni allanol

Comin Wikimedia

Mae gan Gomin Wikimedia
gyfryngau sy'n berthnasol i:

Fès

• (Ffrangeg) Gwybodaeth am Fès ar wefan Swyddfa Twristiaeth Genedlaethol Moroco
• (Saesneg) Gwefan am Fès

Gweler hefyd

• Rhestr dinasoedd Moroco

Eginyn erthygl sydd uchod am Foroco. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato