Mantell dramor: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
→Gweler hefyd: Adio dolen i Len Natur yn y Rhestr Gwyfynod, replaced: * Cymdeithas Edward Llwyd → * [[Cymdeithas Edward Llwyd] a Llên Natur |
Adio dolen i wefan LLen Natur yn y Rhestr Gwyfynod |
||
| Llinell 18: | Llinell 18: | ||
''Papilio cardui'' <small>Linnaeus, 1758</small> |
''Papilio cardui'' <small>Linnaeus, 1758</small> |
||
}} |
}} |
||
[[Glöyn byw]] lliwgar sy'n perthyn i deulu'r [[Nymphalidae]] yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y [[Lepidoptera]] yw '''mantell dramor''', sy'n enw benywaidd; yr enw lluosog ydy '''mentyll tramor'''; yr enw Saesneg yw ''Painted Lady'', a'r enw gwyddonol yw ''Vanessa cardui''. <ref>{{Dyf gwe |url=http://www.ccgc.gov.uk/publications--research/terminology-dictionaries.aspx?lang=cy-gb |teitl=Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru |awdur= |dyddiad= |gwaith= |cyhoeddwr= Cyngor Cefn Gwlad Cymru |dyddiadcyrchiad=29 Chwefror 2012 |iaith=}}</ref> Y gair amdano yng ngogledd [[America]] ydy ''Painted Lady''. Un o'i nodweddion hynotaf yw ei bod yn hedfa ar ffurf sgriw. Mae'n ymweld â gwledydd Prydain ym Mai a Mehefin. |
[[Glöyn byw]] lliwgar sy'n perthyn i deulu'r [[Nymphalidae]] yn [[urdd (bioleg)|urdd]] y [[Lepidoptera]] yw '''mantell dramor''', sy'n enw benywaidd; yr enw lluosog ydy '''mentyll tramor'''; yr enw Saesneg yw ''Painted Lady'', a'r enw gwyddonol yw ''Vanessa cardui''. <ref>{{Dyf gwe |url=http://www.ccgc.gov.uk/publications--research/terminology-dictionaries.aspx?lang=cy-gb |teitl=Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru |awdur= |dyddiad= |gwaith= |cyhoeddwr= Cyngor Cefn Gwlad Cymru |dyddiadcyrchiad=29 Chwefror 2012 |iaith=}}</ref> <ref>[http://www.llennatur.com/cy/node/1 Geiriadur enwau a thermau] ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.</ref> Y gair amdano yng ngogledd [[America]] ydy ''Painted Lady''. Un o'i nodweddion hynotaf yw ei bod yn hedfa ar ffurf sgriw. Mae'n ymweld â gwledydd Prydain ym Mai a Mehefin. |
||
Caiff ei fagu'n aml iawn mewn ysgolion er mwyn dangos [[cylch bywyd]] y glöyn byw. Mae'n edrych yn debyg i ddau rywogaeth arall: ''[[Vanessa virginiensis]]'' a ''[[Vanessa annabella]]''. Y gair arall am [[mantell|fantell]] ydy "clogyn". |
Caiff ei fagu'n aml iawn mewn ysgolion er mwyn dangos [[cylch bywyd]] y glöyn byw. Mae'n edrych yn debyg i ddau rywogaeth arall: ''[[Vanessa virginiensis]]'' a ''[[Vanessa annabella]]''. Y gair arall am [[mantell|fantell]] ydy "clogyn". |
||
Fersiwn yn ôl 13:51, 13 Rhagfyr 2012
Mae'r ID a roddwyd yn anhysbys i'r system. Defnyddiwch ID dilys i'r endid data. Glöyn byw lliwgar sy'n perthyn i deulu'r Nymphalidae yn urdd y Lepidoptera yw mantell dramor, sy'n enw benywaidd; yr enw lluosog ydy mentyll tramor; yr enw Saesneg yw Painted Lady, a'r enw gwyddonol yw Vanessa cardui. [1] [2] Y gair amdano yng ngogledd America ydy Painted Lady. Un o'i nodweddion hynotaf yw ei bod yn hedfa ar ffurf sgriw. Mae'n ymweld â gwledydd Prydain ym Mai a Mehefin.
Caiff ei fagu'n aml iawn mewn ysgolion er mwyn dangos cylch bywyd y glöyn byw. Mae'n edrych yn debyg i ddau rywogaeth arall: Vanessa virginiensis a Vanessa annabella. Y gair arall am fantell ydy "clogyn".
Pan fo'r tymheredd oddeutu 90 F mae'r cylch bywyd yn cymryd tua 16 diwrnod. Pan fo'n 65 F yna fe all gymeryd misoedd i'r wyau ddeor. Pan fo'r tymheredd yn gyson e.e. ystafell mewn ysgol, mae'n cymryd 3 - 5 diwrnod i ddeor. Maint grisial o siwgwr ydy'r ŵy, lliw gwyrdd. Gyda chwydd wydr gellir gweld y ceuad ar yr ŵy - ble mae'r siani flewog am ymddangos. Ar ôl 7 - 11 diwrnod mae'n troi'n chwiler a 7 - 11 diwrnod arall cyn ymddengys y glöyn byw.
2 fodfedd ydy lled yr adenydd, ar ei eithaf.
Tiriogaeth
Mae'r V. cardui yn un o'r gloynnod byw mwyaf poblog. Ceir hyd iddo ym mhob cyfandir ar wahân i Antarctica a De America.
Bwyd
Ymhlith bwyd y siani flewog mae teulu'r Asteraceae gan gynnwys: Cirsium, Carduus,Centaurea, Arctium, Helianthus, ac Artemisia.[3] Mae naturiaethwyr wedi cofnodi dros 300 o fwydydd gwahanol. Yn yr ystafell ddosbarth, y bwyd gorau i'w ddefnyddio ydy paced o hadau blodau haul - y math sy'n cael ei ddefnyddio fel bwyd adar. Dylid rhoi'r rhain i'w socian mewn dŵr am 8 awr cyn eu gosod ar wyneb o bridd. Y dail sy'n cael ei fwyta ac nid yr hedyn caled.
Cyffredinol
Gellir dosbarthu'r pryfaid (neu'r Insecta) sy'n perthyn i'r Urdd a elwir yn Lepidoptera yn ddwy ran: y gloynnod byw a'r gwyfynod. Mae'r dosbarthiad hwn yn cynnyws mwy na 180,000 o rywogaethau mewn tua 128 o deuluoedd.
Wedi deor o'i ŵy mae'r mantell dramor yn lindysyn sy'n bwyta llawer o ddail, ac wedyn mae'n troi i fod yn chwiler. Daw allan o'r chwiler ar ôl rhai wythnosau. Mae pedwar cyfnod yng nghylchred bywyd glöynnod byw a gwyfynod: ŵy, lindysyn, chwiler ac oedolyn.
Gweler hefyd
- Rhestr gwyfynod a gloynnod byw
- [[Cymdeithas Edward Llwyd] a Llên Natur
Cyfeiriadau
- ↑ Gwefan Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Cyngor Cefn Gwlad Cymru. Adalwyd ar 29 Chwefror 2012.
- ↑ Geiriadur enwau a thermau ar Wefan Llên Natur. Adalwyd 13/12/2012.
- ↑ Vanessa cardui, Butterflies of Canada