Calendr Hebreaidd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Gerakibot (sgwrs | cyfraniadau)
B r2.6.5) (robot yn newid: sk:Hebrejský kalendár
MerlIwBot (sgwrs | cyfraniadau)
B robot yn ychwanegu: hy:Հրեական տոմար
Llinell 55: Llinell 55:
[[he:הלוח העברי]]
[[he:הלוח העברי]]
[[hu:Zsidó naptár]]
[[hu:Zsidó naptár]]
[[hy:Հրեական տոմար]]
[[ia:Calendario hebree]]
[[ia:Calendario hebree]]
[[id:Kalender Yahudi]]
[[id:Kalender Yahudi]]

Fersiwn yn ôl 04:01, 1 Tachwedd 2012

 Rhybudd! Mae angen cywiro iaith yr erthygl hon.
Beth am fynd ati i'w chywiro?

Dyma restr o erthyglau i'w cywiro: Tudalennau â phroblemau ieithyddol.


Y Calendr Iddewaidd, neu'r Calendr Hebraeg, a ddefnyddir gan yr Iddewon hyd heddiw i derfynu'w gwyliau crefyddol. Mae'r calendr yn dibynnu ar y lleiad i osod ei fisoedd, ond mae'n pwysig (oherwydd rhesymau crefyddol) fod y blwyddyn cyhyd â blwyddyn hr haul, felly mae'r calendr yn fwy gomhleth na'r un o Gregori. Mae mis lleuadol yn 29.53059 dydd yn hir, felly mae deuddeng mis lleuadol (354.36708 dydd) yn fyrrach na'r flwyddyn drofannol (365.2422 dydd). Y Beibl a orchmynodd bod gŵyl y Pasg yn digwydd yn y gwanwyn (Exodus 23:15, 34:18, Deut. 16:1), felly mae rhaid ychwanegu "misoedd naid" i sawl blynyddoedd er mywn fod blwyddyn crefyddol cyfartalog cyhyd (oddeutu) â lwyddyn yr haul. Pob naw mlynedd ar ddeg, mae saith mlynedd naid sy'n cynwys tri mis ar ddeg yn lle dau fis ar ddeg.

Enwau'r Misoedd

Mae'r enwau y gelwir y misoedd ynddynt(?) heddiw o Fabilon yn wreiddiol. Dechreuodd yr Iddewon eu defnyddir yn ystod eu alltudiaeth yno yn y 6ed ganrif cyn Crist.

  1. ניסן (Nisan)
  2. אייר (Iyar)
  3. שיון (Sifan)
  4. טמוז (Tamws)
  5. אב (Af)
  6. אלול (Elwl)
  7. תשרי (Tishrei)
  8. מרחשון (Marcheshfan)
  9. כסלו (Cislef)
  10. טבת (Tefet)
  11. שבט (Shfat)
  12. אדר (Adar)

Mae Nisan yn ben i'r blwyddyn crefyddol, yn ôl y Beibl, Exod. 12:2, ond mae Tishrei yn ben i'r blwyddyn dinesig, y blynyddoedd sy'n cael eu rhifo. Mae 1 Tishrei yn ŵyl "Dydd Calan". Os yw'r blwyddyn yn "flwyddyn naid", mae mis Adar yn digwydd dwywaith: y mis yn ôl Shfat a gelwir "Adar Cyntaf", a hwn yw'r mis sy wedi'w ychwanegi, ac wedyn daw "Ail Adar", yr Adar "cywir" (y gwyliau sy'n digwydd yn Adar a ddigwydd yn Ail Adar mewn blwyddyn naid).

Nodyn:Link FA