Rhyfel Pwnig Cyntaf: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
EmausBot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.7.2+) (robot yn newid: it:Prima guerra punica |
Zorrobot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.7.3) (robot yn ychwanegu: mr:प्युनिकचे पहिले युद्ध |
||
Llinell 39: | Llinell 39: | ||
[[lt:Pirmasis Pūnų karas]] |
[[lt:Pirmasis Pūnų karas]] |
||
[[mk:Прва Пунска Војна]] |
[[mk:Прва Пунска Војна]] |
||
[[mr:प्युनिकचे पहिले युद्ध]] |
|||
[[ms:Perang Punic Pertama]] |
[[ms:Perang Punic Pertama]] |
||
[[nl:Eerste Punische Oorlog]] |
[[nl:Eerste Punische Oorlog]] |
Fersiwn yn ôl 17:17, 27 Awst 2012
Rhyfel rhwng Gweriniaeth Rhufain a Carthago, a ymladdwyd rhwng 264 CC a 241 CC oedd y Rhyfel Pwnig Cyntaf. Hwn oedd y cyntaf o dri rhyfel a elwir y Rhyfeloedd Pwnig. Daw'r enw "Pwnig" o'r term Lladin am y Carthaginiaid, Punici, yn gynharach Poenici, oherwydd eu bod o dras y Ffeniciaid.
Dechreuodd y rhyfel yn Sicilia pan ymosododd Hiero II, unben Siracusa ar y Mamertiaid. Gofynnodd y Mamertiaid yn gofyn am gymorth Carthago, ond wedi atal ymosodiad Sicracusa, gwrethododd y Carthaginiaid adael. Trôdd y Mamertiaid at y Rhufeiniaid am gymorth, a chroesodd y conswl Rhufeinig Appius Claudius Caudex i Sicilia gyda dwy leng, y tro cyntaf i fyddin Rufeinig groesi'r môr. Gorchfygodd Claudius y Carthaginiaid mewn brwydr ger Messina.
Bu llawer o'r brwydro ar ynys Sicilia, a hefyd ymladd ar y môr rhwng y ddwy lynges. Wedi brwydro hir, bu raid i Carthago ofyn am delerau heddwch, a chollodd lawer o diriogaethau.