Ystrad Mynach: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
llun
John Jones (sgwrs | cyfraniadau)
datblygu
Llinell 1: Llinell 1:
{{infobox UK place|
<table border=1 cellpadding="2" cellspacing="0" align="right" width=200>
|country = Cymru
<tr><td colspan=2 align=center bgcolor="#ff9999">'''Ystrad Mynach'''<br><font size="-1">''Caerffili''</font></td>
|welsh_name=
<tr><td colspan=2 align=center><div style="position: relative">[[Image:CymruCaerffili.png]]<div style="position: absolute; left: 140px; top: 189px">[[Image:Smotyn_Coch.gif]]</div></div></td></tr>
|constituency_welsh_assembly=
</table>
|official_name= Ystrad Mynach
|unitary_wales= [[Caerffili (sir)|Caerffili]]
| static_image_name = Ystrad Mynach town centre.jpg
|lieutenancy_wales= [[Gwent (Sir)|Gwent]]
|constituency_westminster= [[Caerffili (etholaeth seneddol)|Caerffili]]
|post_town= HENGOED
|postcode_district = CF82
|postcode_area= CF
|dial_code= 01443
|map_type=
|os_grid_reference= ST145945
|population= 13,500
|latitude = 51.6419
|longitude = -3.2405
}}


Mae '''Ystrad Mynach''' yn dref ym mwrdeistref sirol [[Caerffili (sir)|Caerffili]]. Saif ar y briffordd [[A472]]. Mae ganddi boblogaeth o tua 10,000.
Mae '''Ystrad Mynach''' yn dref ym [[Caerffili (sir)|Mwrdeistref Sirol Caerffili]] yn Ne [[Cymru]]. Saif ar y briffordd [[A472]]. Mae ganddi boblogaeth o tua 13,500 a saif yn Nyffryn Rhymni. Cyn y [[Chwyldro Diwydiannol]] a dyfodiad y [[glofa|gwaith glo]] roedd yr ardal yn dir amaethyddol gyda nifer o ffermydd.<ref>[http://www.geograph.org.uk/photo/235490] Gwefan Geograph; adalwyd 14/08/2012</ref> saif yng nghymuned [[Gelligaer]].


==Tarddiad yr enw==
[[Delwedd:Ystrad Mynach town centre.jpg|250px|bawd|chwith|Ystrad Mynach: canol y dref.]]
Ystyr "ystrad" yw llwr neu waelod dyffryn; mae'r "ach" ar y diwedd yn awgrymu tir gwlyb neu gors a cheir enghreifftiau gerllaw e.e. [[Llanbradach]] a [[Llancaiach]]. O'r geiriau Ystrad-Man-Ach y daw'r gair, felly, ac nid o'r gair Cymraeg "Mynach".<ref>{{cite book|author=Gelligaer Urban District Council|title=The Gelligaer Story|publisher=Cyngor Dosbarth Gelligaer|year=1959}}</ref> Cyn codi cloddiau pwrpasol yn y 1960au arferai'r dref gael cryn dipyn o [[llifogydd|lifogydd]].

==Adeiladau a hanes==
Ceir yn y dref nifer o adeiladau'r cyngor lleol a [[Coleg Llanymanach|Choleg Llanymynach, coleg a sefydlwyd yn 1959 i hyfforddi ac ail hyfforddi glowyr lleol. Mae tua 12,000 ar gofrestr y coleg erbyn heddiw.

Mae Glofa Penallta ger y dref, sef y lofa olaf yn y dyffryn i gau. Ceir yma hefyd [[Gorsaf Reilffordd Ystrad Mynach|Orsaf Rheillffordd]] a agorwyd yn 1890 a cheir hefyd traffont, cerflun i goffau'r etifeddiaeth ddiwydiannol, ysbyty cymunedol, nifer o ysgolion a thafarnau: y Cooper Arms a'r Royal Oak.


==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}





Fersiwn yn ôl 13:02, 15 Awst 2012

Cyfesurynnau: 51°38′31″N 3°14′26″W / 51.6419°N 3.2405°W / 51.6419; -3.2405
Ystrad Mynach
Ystrad Mynach is located in Caerphilly
Ystrad Mynach

 Ystrad Mynach yn: Caerffili
Poblogaeth 13,500 
Cyfeirnod grid yr AO ST145945
Sir Caerffili
Sir seremonïol Gwent
Gwlad Cymru
Gwladwriaeth sofran Y Deyrnas Unedig
Tref bost HENGOED
Rhanbarth cod post CF82
Cod deialu 01443
Heddlu Gwent
Tân De Cymru
Ambiwlans Cymru
Senedd yr Undeb Ewropeaidd Cymru
Senedd y DU Caerffili
Rhestr llefydd: y DU • Cymru • Caerffili

Mae Ystrad Mynach yn dref ym Mwrdeistref Sirol Caerffili yn Ne Cymru. Saif ar y briffordd A472. Mae ganddi boblogaeth o tua 13,500 a saif yn Nyffryn Rhymni. Cyn y Chwyldro Diwydiannol a dyfodiad y gwaith glo roedd yr ardal yn dir amaethyddol gyda nifer o ffermydd.[1] saif yng nghymuned Gelligaer.

Tarddiad yr enw

Ystyr "ystrad" yw llwr neu waelod dyffryn; mae'r "ach" ar y diwedd yn awgrymu tir gwlyb neu gors a cheir enghreifftiau gerllaw e.e. Llanbradach a Llancaiach. O'r geiriau Ystrad-Man-Ach y daw'r gair, felly, ac nid o'r gair Cymraeg "Mynach".[2] Cyn codi cloddiau pwrpasol yn y 1960au arferai'r dref gael cryn dipyn o lifogydd.

Adeiladau a hanes

Ceir yn y dref nifer o adeiladau'r cyngor lleol a [[Coleg Llanymanach|Choleg Llanymynach, coleg a sefydlwyd yn 1959 i hyfforddi ac ail hyfforddi glowyr lleol. Mae tua 12,000 ar gofrestr y coleg erbyn heddiw.

Mae Glofa Penallta ger y dref, sef y lofa olaf yn y dyffryn i gau. Ceir yma hefyd Orsaf Rheillffordd a agorwyd yn 1890 a cheir hefyd traffont, cerflun i goffau'r etifeddiaeth ddiwydiannol, ysbyty cymunedol, nifer o ysgolion a thafarnau: y Cooper Arms a'r Royal Oak.


Cyfeiriadau

  1. [1] Gwefan Geograph; adalwyd 14/08/2012
  2. Gelligaer Urban District Council (1959). The Gelligaer Story. Cyngor Dosbarth Gelligaer.


Eginyn erthygl sydd uchod am fwrdeistref sirol Caerffili. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato