Calciferol: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B r2.7.3) (robot yn ychwanegu: ky:Кальциферол |
EmausBot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.7.3) (robot yn newid: hi:पोषक घ |
||
Llinell 46: | Llinell 46: | ||
[[gl:Vitamina D]] |
[[gl:Vitamina D]] |
||
[[he:ויטמין D]] |
[[he:ויטמין D]] |
||
[[hi: |
[[hi:पोषक घ]] |
||
[[hr:Vitamin D]] |
[[hr:Vitamin D]] |
||
[[hy:Վիտամին D]] |
[[hy:Վիտամին D]] |
Fersiwn yn ôl 05:16, 15 Awst 2012
Gair arall, mwy adnabyddus am calciferol ydy fitamin D. Grŵp o prohormonau yw calciferol all hydoddi mewn olew. Mae dau brif fath:
- fitamin D2 ( [neu ergocalciferol)
- fitamin D3 (neu colecalciferol)
Mae fitamin D3 yn cael ei greu yn y croen sydd yn llygad yr haul - pelydrau uwchfioled, yn benodol. Yr un ydy'r enw 'calciferol' â'r gair Cymraeg calch; yn wir, pwrpas calciferol ydy rheoli faint o galch a ffosfforws sydd yn y gwaed drwy reoli faint ohonynt sy'n cael eu hamsugno o'r coluddion. Mae'n hanfodol hefyd i greu esgyrn iach.
Nowedd arall o galciferol ydy ei bwysigrwydd parthed â'r system imiwnedd, drwy hyrwyddo gweithgaredd phagocytosis drwy gadw tiwmors draw. Mae diffyg fitamin D yn gallu rhoi'r llech ('rickets' yn Saesneg) i blant, sef esgyrn rhy feddal.
Mae ymchwil diweddar yn dangos fod cysylltiad rhwng rhy ychydig (neu ormod) o galciferol a chancer. Gall gynorthwyo i ymladd yn erbyn cancr, ond yn eironig ddigon gall gormod o haul greu canser.
Ffynhonnell fitamin D
Mae llawer iawn o fwydydd brecwast megis cresion ŷd wedi eu trochi mewn ychwanegiadau megis Fitamin D. Dyma'r ffynonellau naturiol ohono:
- Olew pennog, 1 llwy bwdin ohono (15 mL) yn rhoi 1,360 IU
- Pysgod llawn olew, ffresh megis penfras, pennog ayb yw'r gorau:
- Pennog, 85g ohono (3 oz) yn rhoi 1383 IU
- Catfish, 85g (3 oz) yn rhoi 425 IU
- Eog (samon), wedi'i goginio, 3.5 oz yn rhoi 360 IU
- Macrell, wedi'i goginio, 3.5 oz, 345 IU
- Sardins, mewn olew, 1.75 oz, 250 IU
- Tiwna, mewn olew, 3 oz, 200 IU
- Sliwan (llysywen), wedi'i goginio, 3.5 oz, 200 IU
- Un ŵy iâr, 20 IU