Bwa (pensaernïaeth): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B r2.7.1) (robot yn ychwanegu: ur:محراب |
B r2.7.1) (robot yn ychwanegu: te:ఆర్చి |
||
Llinell 69: | Llinell 69: | ||
[[sv:Båge]] |
[[sv:Båge]] |
||
[[ta:வளைவு (கட்டிடக்கலை)]] |
[[ta:வளைவு (கட்டிடக்கலை)]] |
||
[[te:ఆర్చి]] |
|||
[[th:โค้ง]] |
[[th:โค้ง]] |
||
[[tr:Kemer (mimarlık)]] |
[[tr:Kemer (mimarlık)]] |
Fersiwn yn ôl 03:59, 20 Ebrill 2012
Bwa mewn pensaernïaeth yw'r term a ddefnyddir ar gyfer adeiladwaith sydd yn gallu cymeryd pwysau sylweddol uwch ei ben gyda lle gwag oddi tanodd.
Ymddangosodd y bwa am y tro cyntaf yn yr ail fileniwn CC, ym Mesopotamia wedi eu hadeiladu o frics. Adeiladwyd hwy hefyd gan y Babiloniaid, mae Porth Ishtar yn enghraifft enwog. Lledaenodd y wybodaeth i Ewrop a chafodd y bwa ei ddefnyddio gan y Groegiaid a'r Rhufeiniaid.
Roedd y bwa Rhufeinig yn hanner crwn gyda nifer anghydrif o friciau neu feini. Trwy hyn gellir cael maen clo yng nghanol y bwa. Dilynwyd hyn gan ddatblygiad y bwa ar ffurf pig, a ddefnyddid mewn pensaernïaeth Islamaidd ac mewn pensaernïaeth Gothig yn Ewrop. Mae'r math yma o fwa yn gryfach na bwa ar hanner cylch. Y ffurf gryfaf ar fwa yw'r bwa parabolig; defnyddiwyd y math yma ar fwa gan y pensaer Antoni Gaudí o Gatalonia.