Yr Ymerodraeth Brydeinig: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B r2.7.2) (robot yn newid: ca:Imperi Britànic
EmausBot (sgwrs | cyfraniadau)
B r2.7.2+) (robot yn ychwanegu: ast:Imperiu británicu
Llinell 57: Llinell 57:
[[ang:Bryttisce Rīce]]
[[ang:Bryttisce Rīce]]
[[ar:الإمبراطورية البريطانية]]
[[ar:الإمبراطورية البريطانية]]
[[ast:Imperiu británicu]]
[[az:Britaniya İmperiyası]]
[[az:Britaniya İmperiyası]]
[[bat-smg:Brėtu imperėjė]]
[[bat-smg:Brėtu imperėjė]]

Fersiwn yn ôl 01:38, 7 Ebrill 2012

Yr Ymerodraeth Brydeinig yn 1897

Yr Ymerodraeth Brydeinig oedd yr ymerodraeth ehangaf a welwyd yn hanes y byd. Am ddwy ganrif roedd yn tra-arglwyddiaethu dros weddill y byd. Mae ei gwreiddiau yn gorwedd yng ngoresgyniad y gwledydd Celtaidd gan Loegr a thwf grym morwrol y wlad honno o ddiwedd yr Oesoedd Canol ymlaen. Tramor sefydlai'r Saeson nifer o drefedigaethau - rhai cymharol bychain i ddechrau - mewn cystadleuaeth â gwledydd Ewropeaidd eraill yn "Oes y Darganfod" yn Ewrop, o'r 15fed ganrif ymlaen. Roedd gan Ffrainc, Portiwgal, Yr Iseldiroedd a Sbaen eu tiriogaethau tramor hefyd, ond yn ystod y 18fed ganrif tyfodd y Brydain Fawr newydd i feddianu mwy na'r lleill i gyd, trwy rym arfau neu gytundebau economaidd.

Erbyn 1921 roedd yr Ymerodraeth yn rheoli poblogaeth o tua 458 miliwn o bobl, sef o gwmpas chwarter poblogaeth y byd ar yr adeg honno. Roedd tua 33 miliwn km² (14.2 miliwn milltir sgwar) yn goch ar y map, o gwmpas chweched ran o arwynebedd y Ddaear.

Prif ddigwyddiadau

Cecil Rhodes fel "Colossus Rhodes" yn stradlu Affrica "o Gairo i Cape Town"

Llyfryddiaeth

  • Niall Ferguson, Empire: The Rise and Demise of the British World Order and the Lessons for Global Power (2002)
  • Ronald Hyam, Britain's Imperial Century, 1815-1914: A Study of Empire and Expansion (Macmillan, 1993)
  • Lawrence James, The Rise and Fall of the British Empire (St. Martin's Griffin, 1997)
  • Denis Judd, Empire: The British Imperial Experience, From 1765 to the Present (Llundain, 1996)
  • T.O. Lloyd, The British Empire, 1558-1995 (Oxford University Press, 1996)
  • Roger William Louis, (gol.), The Oxford History of the British Empire, 5 cyf. (Rhydychen, 1998–99)
  • P.J. Marshall (gol.), The Cambridge Illustrated History of the British Empire (Caergrawnt, 1996)
  • James S. Olson a Robert S. Shadle, Historical Dictionary of the British Empire (1996)
  • J. Holland Rose, A. P. Newton ac E. A. Benians (gol.), The Cambridge History of the British Empire, 9 cyf. (Caergrawnt, 1929–61)
  • Simon C. Smith, British Imperialism 1750-1970 (Caergrwant, 1998)

Gweler hefyd


Eginyn erthygl sydd uchod am hanes. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.
Eginyn erthygl sydd uchod am y Deyrnas Unedig. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato

Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol