Elfen Grŵp 15: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B r2.7.1) (robot yn ychwanegu: ia:Gruppo de nitrogeno |
cat |
||
Llinell 56: | Llinell 56: | ||
{{cyfeiriadau}} |
{{cyfeiriadau}} |
||
[[Categori: |
[[Categori:Grwpiau o elfennau yn y tabl cyfnodol| ]] |
||
[[Categori:Metaloid]] |
[[Categori:Metaloid]] |
||
[[Categori:Metel tlawd]] |
[[Categori:Metel tlawd]] |
Fersiwn yn ôl 10:42, 18 Mawrth 2012
Grŵp → | 15 |
---|---|
↓ Cyfnod | |
2 | 7 N |
3 | 15 P |
4 | 33 As |
5 | 51 Sb |
6 | 83 Bi |
7 | 115 Uup |
Grŵp pymtheg elfen yn y tabl cyfnodol ydy Grŵp 15, neu'r grŵp nitrogen. Yn nhrefn safonnol IUPAC mae grŵp 15 yn cynnwys:
nitrogen (N) (sy'n anfetel), ffosfforws (P) (anfetel), arsenig (As) (meteloid}, antimoni (Sb) (meteloid}, bismwth (Bi) (metel tlawd) ac ununpentiwm (Uup) (metel tlawd), mae'n debyg.
Mae IUPAC yn ei alw'n swyddogol efo'r teitl Grŵp 15. Yr hen enw i'r grŵp oedd Grŵp VB a Grŵp VA.[1]
Mae patrwm yr electronnau rhwng aelodau unigol y teulu yn debyg iawn i'w gilydd, yn enwedig ar du allan y gragen, ac oherwydd hyn mae eu hymddygiad cemegol yn debyg i'w gilydd:
Z | Elfen | Nifer yr electronnau |
---|---|---|
7 | nitrogen | 2, 5 |
15 | ffosfforws | 2, 8, 5 |
33 | arsenig | 2, 8, 18, 5 |
51 | antimoni | 2, 8, 18, 18, 5 |
83 | bismwth | 2, 8, 18, 32, 18, 5 |
115 | ununpentiwm | 2, 8, 18, 32, 32, 18, 5 |
Mae gan bob un o'r elfennau hyn 5 electron yn haen allanol y gragen; 2 electron yn yr isgragen 's' a 3 electron yn yr isgragen 'p', .
Yr elfen bwysicaf, mae'n debyg, yn y teulu hwn o elfennau ydy nitrogen (symbol cemegol N) sef prif elfen yr aer sydd o'n cwmpas.