Calendr Hebreaidd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Clsn (sgwrs | cyfraniadau)
Dadwneud y golygiad 1168986 gan Xxglennxx (Sgwrs | cyfraniadau)
B r2.7.1) (robot yn ychwanegu: arz:الاشهر العبريه
Llinell 31: Llinell 31:
[[af:Joodse kalender]]
[[af:Joodse kalender]]
[[ar:تقويم عبري]]
[[ar:تقويم عبري]]
[[arz:الاشهر العبريه]]
[[be-x-old:Габрэйскі каляндар]]
[[be-x-old:Габрэйскі каляндар]]
[[bg:Еврейски календар]]
[[bg:Еврейски календар]]
[[bs:Hebrejski kalendar]]
[[br:Deiziadur hebraek]]
[[br:Deiziadur hebraek]]
[[bs:Hebrejski kalendar]]
[[ca:Calendari hebreu]]
[[ca:Calendari hebreu]]
[[ceb:Kalendaryong Ebreo]]
[[ceb:Kalendaryong Ebreo]]
Llinell 40: Llinell 41:
[[da:Den jødiske kalender]]
[[da:Den jødiske kalender]]
[[de:Jüdischer Kalender]]
[[de:Jüdischer Kalender]]
[[diq:Teqwimo İbranki]]
[[el:Εβραϊκό ημερολόγιο]]
[[el:Εβραϊκό ημερολόγιο]]
[[en:Hebrew calendar]]
[[en:Hebrew calendar]]
[[es:Calendario hebreo]]
[[eo:Hebrea kalendaro]]
[[eo:Hebrea kalendaro]]
[[es:Calendario hebreo]]
[[eu:Hebrear egutegia]]
[[eu:Hebrear egutegia]]
[[fa:گاه‌شماری عبری]]
[[fa:گاه‌شماری عبری]]
[[fi:Juutalainen kalenteri]]
[[fr:Calendrier hébraïque]]
[[fr:Calendrier hébraïque]]
[[fy:Hebrieuske kalinder]]
[[fur:Calendari ebraic]]
[[fur:Calendari ebraic]]
[[fy:Hebrieuske kalinder]]
[[gl:Calendario hebreo]]
[[gl:Calendario hebreo]]
[[he:הלוח העברי]]
[[ko:히브리력]]
[[io:Judala kalendario]]
[[hu:Zsidó naptár]]
[[id:Kalender Yahudi]]
[[ia:Calendario hebree]]
[[ia:Calendario hebree]]
[[id:Kalender Yahudi]]
[[io:Judala kalendario]]
[[is:Hebreska almanakið]]
[[is:Hebreska almanakið]]
[[it:Calendario ebraico]]
[[it:Calendario ebraico]]
[[ja:ユダヤ暦]]
[[he:הלוח העברי]]
[[jv:Kalèndher Ibrani]]
[[jv:Kalèndher Ibrani]]
[[ka:ებრაული კალენდარი]]
[[ka:ებრაული კალენდარი]]
[[kk:Еврей күнтізбесі]]
[[kk:Еврей күнтізбесі]]
[[ko:히브리력]]
[[la:Calendarium Hebraicum]]
[[la:Calendarium Hebraicum]]
[[lv:Ebreju kalendārs]]
[[lt:Hebrajų kalendorius]]
[[lt:Hebrajų kalendorius]]
[[hu:Zsidó naptár]]
[[lv:Ebreju kalendārs]]
[[nl:Joodse kalender]]
[[nl:Joodse kalender]]
[[nn:Det jødiske året]]
[[ja:ユダヤ暦]]
[[no:Det jødiske året]]
[[no:Det jødiske året]]
[[nn:Det jødiske året]]
[[pnb:عبرانی کیلنڈر]]
[[pl:Kalendarz żydowski]]
[[pl:Kalendarz żydowski]]
[[pnb:عبرانی کیلنڈر]]
[[pt:Calendário judaico]]
[[pt:Calendário judaico]]
[[ro:Calendarul ebraic]]
[[ro:Calendarul ebraic]]
[[ru:Еврейский календарь]]
[[ru:Еврейский календарь]]
[[sh:Hebrejski kalendar]]
[[simple:Hebrew calendar]]
[[simple:Hebrew calendar]]
[[sk:Židovský kalendár]]
[[sk:Židovský kalendár]]
[[szl:Żydowski kalyndorz]]
[[sr:Јеврејски календар]]
[[sr:Јеврејски календар]]
[[sh:Hebrejski kalendar]]
[[su:Kalénder Yahudi]]
[[su:Kalénder Yahudi]]
[[fi:Juutalainen kalenteri]]
[[sv:Judiska kalendern]]
[[sv:Judiska kalendern]]
[[szl:Żydowski kalyndorz]]
[[tl:Kalendaryong Ebreo]]
[[ta:எபிரேய நாட்காட்டி]]
[[ta:எபிரேய நாட்காட்டி]]
[[th:ปฏิทินฮีบรู]]
[[th:ปฏิทินฮีบรู]]
[[tl:Kalendaryong Ebreo]]
[[tr:İbrani takvimi]]
[[tr:İbrani takvimi]]
[[uk:Єврейський календар]]
[[uk:Єврейський календар]]
Llinell 89: Llinell 91:
[[vi:Lịch Do Thái]]
[[vi:Lịch Do Thái]]
[[yi:יידישער לוח]]
[[yi:יידישער לוח]]
[[zh:希伯來曆]]
[[zh-yue:猶太曆]]
[[zh-yue:猶太曆]]
[[diq:Teqwimo İbranki]]
[[zh:希伯來曆]]

Fersiwn yn ôl 01:29, 13 Mawrth 2012

 Rhybudd! Mae angen cywiro iaith yr erthygl hon.
Beth am fynd ati i'w chywiro?

Dyma restr o erthyglau i'w cywiro: Tudalennau â phroblemau ieithyddol.


Y Calendr Iddewaidd, neu'r Calendr Hebraeg, a ddefnyddir gan yr Iddewon hyd heddiw i derfynu'w gwyliau crefyddol. Mae'r calendr yn dibynnu ar y lleiad i osod ei fisoedd, ond mae'n pwysig (oherwydd rhesymau crefyddol) fod y blwyddyn cyhyd â blwyddyn hr haul, felly mae'r calendr yn fwy gomhleth na'r un o Gregori. Mae mis lleuadol yn 29.53059 dydd yn hir, felly mae deuddeng mis lleuadol (354.36708 dydd) yn fyrrach na'r flwyddyn drofannol (365.2422 dydd). Y Beibl a orchmynodd bod gŵyl y Pasg yn digwydd yn y gwanwyn (Exodus 23:15, 34:18, Deut. 16:1), felly mae rhaid ychwanegu "misoedd naid" i sawl blynyddoedd er mywn fod blwyddyn crefyddol cyfartalog cyhyd (oddeutu) â lwyddyn yr haul. Pob naw mlynedd ar ddeg, mae saith mlynedd naid sy'n cynwys tri mis ar ddeg yn lle dau fis ar ddeg.

Enwau'r Misoedd

Mae'r enwau y gelwir y misoedd ynddynt(?) heddiw o Fabilon yn wreiddiol. Dechreuodd yr Iddewon eu defnyddir yn ystod eu alltudiaeth yno yn y 6ed ganrif cyn Crist.

  1. ניסן (Nisan)
  2. אייר (Iyar)
  3. שיון (Sifan)
  4. טמוז (Tamws)
  5. אב (Af)
  6. אלול (Elwl)
  7. תשרי (Tishrei)
  8. מרחשון (Marcheshfan)
  9. כסלו (Cislef)
  10. טבת (Tefet)
  11. שבט (Shfat)
  12. אדר (Adar)

Mae Nisan yn ben i'r blwyddyn crefyddol, yn ôl y Beibl, Exod. 12:2, ond mae Tishrei yn ben i'r blwyddyn dinesig, y blynyddoedd sy'n cael eu rhifo. Mae 1 Tishrei yn ŵyl "Dydd Calan". Os yw'r blwyddyn yn "flwyddyn naid", mae mis Adar yn digwydd dwywaith: y mis yn ôl Shfat a gelwir "Adar Cyntaf", a hwn yw'r mis sy wedi'w ychwanegi, ac wedyn daw "Ail Adar", yr Adar "cywir" (y gwyliau sy'n digwydd yn Adar a ddigwydd yn Ail Adar mewn blwyddyn naid).

Nodyn:Link FA