Calendr Hebreaidd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
B Symudwyd y dudalen Calendr Hebraeg i Calendr Hebreaidd gan Xxglennxx: "Hebraeg" ydy'r iaith; angen yr ansoddair, sef "Hebreaidd" |
Dim crynodeb golygu |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
[[Calendr lleuadsolar]] a ddefnyddir i nodi gwyliau crefyddol [[Iddewon|Iddew]]ig ydy'r '''calendr Hebreaidd''' (הלוח העברי ''ha'luach ha'ivri''), neu'r '''calendr Iddewig'''. Mae'n rhoi dyddiadau ar gyfer [[Gŵyl Iddewig|gwyliau Iddewig]] a'r [[Darllen y Torah|darlleniad cyhoeddus]] addas, dyddiadau i goffáu marwolaeth aelod y teulu, a darllediad [[Llyfr y Salmau|y Salmau]] dyddiol. Yn [[Israel]], calendr swyddogol ar gyfer materion sifil ydyw, ac mae'n darparu ffrâm amser ar gyfer amaethyddiaeth. |
|||
{{Angen cywiro iaith}} |
|||
{{egin}} |
|||
Y Calendr Iddewaidd, neu'r Calendr Hebraeg, a ddefnyddir gan yr [[Iddewon]] hyd heddiw i derfynu'w gwyliau crefyddol. Mae'r calendr yn dibynnu ar y lleiad i osod ei fisoedd, ond mae'n pwysig (oherwydd rhesymau crefyddol) fod y blwyddyn cyhyd â blwyddyn hr haul, felly mae'r calendr yn fwy gomhleth na'r un o Gregori. Mae mis lleuadol yn 29.53059 dydd yn hir, felly mae deuddeng mis lleuadol (354.36708 dydd) yn fyrrach na'r flwyddyn drofannol (365.2422 dydd). Y [[Beibl]] a orchmynodd bod gŵyl y Pasg yn digwydd yn y gwanwyn (Exodus 23:15, 34:18, Deut. 16:1), felly mae rhaid ychwanegu "misoedd naid" i sawl blynyddoedd er mywn fod blwyddyn crefyddol cyfartalog cyhyd (oddeutu) â lwyddyn yr haul. Pob naw mlynedd ar ddeg, mae saith mlynedd naid sy'n cynwys tri mis ar ddeg yn lle dau fis ar ddeg. |
|||
=Enwau'r Misoedd= |
|||
Mae'r enwau y gelwir y misoedd ynddynt(?) heddiw o [[Fabilon]] yn wreiddiol. Dechreuodd yr Iddewon eu defnyddir yn ystod eu alltudiaeth yno yn y 6ed ganrif cyn Crist. |
|||
# ניסן (Nisan) |
|||
# אייר (Iyar) |
|||
# שיון (Sifan) |
|||
# טמוז (Tamws) |
|||
# אב (Af) |
|||
# אלול (Elwl) |
|||
# תשרי (Tishrei) |
|||
# מרחשון (Marcheshfan) |
|||
# כסלו (Cislef) |
|||
# טבת (Tefet) |
|||
# שבט (Shfat) |
|||
# אדר (Adar) |
|||
Mae Nisan yn ben i'r blwyddyn crefyddol, yn ôl y Beibl, Exod. 12:2, ond mae Tishrei yn ben i'r blwyddyn dinesig, y blynyddoedd sy'n cael eu rhifo. Mae 1 Tishrei yn ŵyl "[[Dydd Calan]]". Os yw'r blwyddyn yn "flwyddyn naid", mae mis Adar yn digwydd dwywaith: y mis yn ôl Shfat a gelwir "Adar Cyntaf", a hwn yw'r mis sy wedi'w ychwanegi, ac wedyn daw "Ail Adar", yr Adar "cywir" (y gwyliau sy'n digwydd yn Adar a ddigwydd yn Ail Adar mewn blwyddyn naid). |
|||
[[Categori:Calendr]] |
[[Categori:Calendr]] |
||
Fersiwn yn ôl 20:01, 2 Mawrth 2012
Calendr lleuadsolar a ddefnyddir i nodi gwyliau crefyddol Iddewig ydy'r calendr Hebreaidd (הלוח העברי ha'luach ha'ivri), neu'r calendr Iddewig. Mae'n rhoi dyddiadau ar gyfer gwyliau Iddewig a'r darlleniad cyhoeddus addas, dyddiadau i goffáu marwolaeth aelod y teulu, a darllediad y Salmau dyddiol. Yn Israel, calendr swyddogol ar gyfer materion sifil ydyw, ac mae'n darparu ffrâm amser ar gyfer amaethyddiaeth.
