Sant Piran: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Tudalen newydd: Sant Piran Nawddsant Cernyw (kernow) ar y cyd a Petroc Nawddsant y mwyngoddwyr alcam. Gwyl 5 Mawrth Mae baner Piran yn groes wen ar gefndir gwyn. Y wen yn cynrychioli'r alcam/tun... |
B Piran wedi'i symud i Sant Piran: Mae ''Piran'' yn enw ar dref yn Slofenia. |
(Dim gwahaniaeth)
| |
Fersiwn yn ôl 18:46, 7 Mawrth 2007
Sant Piran Nawddsant Cernyw (kernow) ar y cyd a Petroc
Nawddsant y mwyngoddwyr alcam.
Gwyl 5 Mawrth
Mae baner Piran yn groes wen ar gefndir gwyn. Y wen yn cynrychioli'r alcam/tun.
Abad o'r chweched ganrif o dras Gwyddeleg (fel Ciarán - y P Cymraeg yn troi yn C Gaeleg).
Mae llawysgrif o'r trydedd ganrif ar ddeg yn rhoi i ni 'bywyd Piran' a ysgrifenwyd yng ngadeirlan Caerwysg. Ond mae hanes am ei fedd yn Saighir (Sir Offally, Iwerddon)
Mae G. H. Doble yn credu ei fod e'n Gymro oherwydd y capel (ar goll) iddo yng Nghaerdydd.
Yn ol yr hanes mae e wedi cael ei daflu i'r mor gan paganiaid yn Iwerddon ond daeth i'r lan ym Mh/Perranzabuloe, Cernyw. A hyn er gwaethaf y maen felin o gympas ei wddf!
Y fo sy'n gyfrifol am adfer y sgil o smeltio tun yng Nghernyw am fod cerrig du ar ei aelwyd wedi ymboethi cymaint i ryddhau'r tun gwyn - fel yn ei faner.
Dosbarthwyd ei olion rhwng Caerwysg a Pherranzabuloe ond dim ond y blwch creiriau sy wedi oroesi ffyrnigrwydd y protenstanwyr.
Dethlir Gwyl Piran drwy Cernyw a'r diaspora Cernywiadd. Mae miloedd yn tyrio at groes Piran ymhysg y tywynni ac adferwyd y perfformaid o'i ddrama miragl yn ddiweddar (yn y Gernyweg). Benthycwyd ein cennin Pedr fel arwydd yn ddiwedar hefyd.
Mae Petroc (Cymro arall) hefyd yn Nawddsant Cernyw ac ar Mehefin 4dd mae ei wyl. Llawer gwell fydd dathlu ym Mehefin nag ym Mawrth. Beth am Petroc fel nawddsant Brythonaidd ar y cyd rhwng Cymru, Cernyw a LLydaw. Defnyddir baner Petroc fel baner Dyfnaint (yn atgof o'r hen Dywysogaeth Brythonaidd cyn cyfnod Cernyw)
Cyfeiriadau
Carter, Eileen. (2001). In the Shadow of St Piran Doble, G. H. (1965). The Saints of Cornwall. Dean & Chapter of Truro. Ford, David Nash. (2001). Early British Kingoms: St. Piran, Abbot of Lanpiran. Nash Ford Publishing. Loth, J. (1930). 'Quelques victimes de l'hagio-onomastique en Cornwal: saint Peran, saint Keverne, saint Achebran' in Memoires de la Societe d'Histoire et d'Archaeologie de Bretegne. Plummer, Charles. (1922). Betha Naem nErenn Tomlin, E.W.F. (1982). In Search of St Piran