Atmosffer y Ddaear: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
FoxBot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.7.2) (robot yn ychwanegu: km:ខ្យល់ |
Escarbot (sgwrs | cyfraniadau) B r2.7.2+) (robot yn newid: ar:غلاف الأرض الجوي |
||
| Llinell 36: | Llinell 36: | ||
[[af:Aarde se atmosfeer]] |
[[af:Aarde se atmosfeer]] |
||
[[am:ከባቢ አየር]] |
[[am:ከባቢ አየር]] |
||
[[ar: |
[[ar:غلاف الأرض الجوي]] |
||
[[bat-smg:Atmuospėra]] |
[[bat-smg:Atmuospėra]] |
||
[[be:Атмасфера Зямлі]] |
[[be:Атмасфера Зямлі]] |
||
Fersiwn yn ôl 12:32, 9 Rhagfyr 2011
| Yr Amgylchedd | |
| |
|
Tywydd Newid hinsawdd
Cynhesu byd eang | |
Mantell o nwyon amddifynnol o amgylch y Ddaear yw atmosffer y ddaear (hefyd "atmosffêr") sy'n ein hynysu oddi wrth newidiadau tymheredd eithafol a fyddai'n digwydd hebddo.
Mae tynfa disgyrchiant yn cynyddu'r dwysedd yn nês at arwynebedd y ddaear fel bod 80% o'r màs atmosfferig yn y 15km isaf.
Tymheredd ac haenau'r atmosffer
Isod gweler rhestr o haenau'r atmosffer o wyneb y ddaear i fynny.
Troposffer
Cyfyngir tywydd y ddaear i'r haen gymharol denau sy'n ymestyn tua 8km uwchben y pegynnau a thua 15km uwch y gyhydedd. Mae'n cynnwys 85% o'r màs atmosfferig a'r anwedd dŵr i gyd bron. Mae tymheredd yr aer yn gostwng 1°C ymhob 165m o gynydd mewn uchder.
Stratosffer
Haen yr awyrgylch sy'n cynnwys 90% o'r osôn yw'r stratosffer. Mae'r haen denau o osôn yn y stratosffer yn amsugno golau uwchfioled gan gynhyrchu gwres yn y broses. Amrywia'r tymheredd o tua -75°C yn y tropoffin yn y trofannau i tua 10°C yn y stratoffin uwchben pegyn yr hemisffer haf. Y tropoffin sy'n gwanhanu rhan yma'r atmosffer oddi wrth y Troposffer.
Mesosffer
Haen uwchben y stratoffin ydy'r mesosffer. Mae'r tymheredd yn gostwng gyda chynnydd mewn uchder. Gall tymheredd y mesoffin gyrraedd -130°C sef rhan oeraf yr awyrgylch; mae hyn yn digwydd uwchben pegyn yr hemisffer yn yr haf (nid gaeaf) oherwydd cylchrediad yr awyr.
Thermosffer
Mae'r thermosffer wedi ei leoli uwch y mesosffer ac is yr ecsosffer. Mae ymbelydredd uwch fioled yn achosi ïoneiddiad yma. Mae'r thermosffer yn dechrau tua 90km uwch y ddaear ac yn ymestyn tua 600km.
Ecsosffer
Mae'r ecsosffer yn ymdoddi i'r cyfrwng rhyngblanedol ac mae'n dechrau tua 600km uwch wyneb y ddaear. Prif gynnwys yr aer tenau yw swm bychan o ocsigen atomig i fyny at 600km a chyfran gyfartal o hydrogen ac heliwm. Mae yna fwy o hydrogen nag o heliwm y tu hwnt i 2400km.
