Afon Irtysh

Map sy'n dangos lleoliad Afon Irtysh

Afon fawr yn Siberia, Rwsia, prif lednant Afon Ob, yw Afon Irtysh (Rwseg: Иртыш ; Casaceg: Ertis / Эртiс ; Tatareg: Иртеш / İrteş ; Tsieineg: Erqisi / 额尔齐斯河). Ystyr ei enw yw "Afon Wen". Prif lednant yr Irtysh yw Afon Tobol. Mae basn afonol Ob-Irtysh yn un o'r rhai mwyaf sylweddol yn Asia, sy'n cynnwys Gorllewin Siberia a Mynyddoedd Altai. Ei hyd yw 4,248 km (2,640 milltir).

Afon Irtysh ger Cherlak

O'i phrif darddle yn y Kara-Irtysh (Irtysh Du) ym mynyddoedd Altai Mongolia, yn nhalaith Xinjiang, Gweriniaeth Pobl Tsieina, llifa afon Irtysh i Rwsia ar gwrs gogledd-orllewinol trwy Llyn Zaysan, Kazakhstan ac yn ei blaen hyd nes mae'n cyrraedd ei chymer ag afon Ob ger Khanty-Mansiysk yng ngorllewin Siberia.

Mae'r afon yn cael ei defnyddio gan longau a chychod o'r gwanwyn hyd hydref ond mae'n rhewi drosodd yn y gaeaf.

Y prif ddinasoedd ar lan afon Irtysh, o'i tharddle i'w chymer, yw:

• Kazakhstan: Öskemen/Ust-Kamenogorsk, Semipalatinsk, Pavlodar.
• Rwsia: Omsk, Tara, Tobolsk, Khanty-Mansiysk.