Darius I, brenin Persia: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
HRoestBot (sgwrs | cyfraniadau)
B r2.6.5) (robot yn ychwanegu: yo:Darius I of Persia
Xqbot (sgwrs | cyfraniadau)
B r2.7.2) (robot yn newid: yo:Dáríù 1k Pẹ́rsíà
Llinell 73: Llinell 73:
[[vi:Darius I của Ba Tư]]
[[vi:Darius I của Ba Tư]]
[[yi:דריווש דער ערשטער]]
[[yi:דריווש דער ערשטער]]
[[yo:Darius I of Persia]]
[[yo:Dáríù 1k Pẹ́rsíà]]
[[zh:大流士一世]]
[[zh:大流士一世]]

Fersiwn yn ôl 20:53, 7 Tachwedd 2011

Darius ar grochenwaith Groegaidd

Pedwerydd brenin Ymerodraeth Persia oedd Darius I, Perseg: داریوش , Hen Roeg: Δαρεῖος, Dareios (c. 549 CC - 486 CC). Mae'n fwyaf adnabyddus fel y brenin a arweiniodd ymgyrch gyntaf y Persiaid yn erbyn y Groegiaid.

Roedd Darius, oedd yn fab i Hystaspes, yn wreiddiol yn swyddog ym myddin Cambyses II, a bu'n ymgyrchu gydag ef yn yr Aifft. Tra'r oedd Cambyses yn ymgyrchu, gwrthryfelodd ei frawd Smerdis (Bardiya) yn ei erbyn. Ceir yr hanes gan Darius, a ddaeth i'r orsedd o ganlyniad i'r digwyddiadau hyn. Dywed Darius i Cambyses gychwyn yn ôl i wrthwynebu Smerdis, ond iddo ei ladd ei hun pan welodd nad oedd gobaith iddo ennill. Dywed Herodotus iddo farw mewn damwain.

Daeth Darius yn arweinydd byddin Cambyses, a llwyddodd i orchfygu Smerdis a'i ladd, a chymeryd yr orsedd. Adeiladodd brifddinas newydd Persepolis. Bu nifer o wrthryfeloedd yn ystod ei deyrnasiad; gwrthryfelodd Babilon fwy nag unwaith. Ymestynnodd ffiniau'r ymerodraeth ymhellach; arweniodd ei fyddinoedd cyn belled a dyffryn Afon Indus a meddiannodd Thrace yn Ewrop. Methodd ymgyrch yn erbyn Groeg pan orchfygwyd byddin Bersaidd ym Mrwydr Marathon yn 490 CC.. Olynwyd ef gan ei fab, Xerxes I.

Rhagflaenydd :
Smerdis
Brenhinoedd Achaemenid Ymerodraeth Persia
Darius I
Olynydd :
Xerxes I

Nodyn:Cyswllt erthygl ddethol