Ystrad Mynach: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Wicipedia
Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
→‎top: Cynulliad i Senedd using AWB
Dim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
{{Gwybodlen lle
⚫
{{Gwybodlen lle | ynganiad = {{wikidata|property|P443}}| ynganiad = {{wikidata|property|P443}}
| suppressfields = cylchfa
⚫
| ynganiad = {{wikidata|property|P443}}
| gwlad = {{banergwlad|Cymru}}
| gwlad = {{banergwlad|Cymru}}
| gwleidyddiaeth = Gwleidyddiaeth
| gwleidyddiaeth = Gwleidyddiaeth
Llinell 6: Llinell 8:
}}
}}


Mae '''Ystrad Mynach''' yn dref ym [[Caerffili (sir)|Mwrdeistref Sirol Caerffili]] yn ne [[Cymru]]. Saif ar y briffordd [[A472]]. Mae ganddi boblogaeth o tua 13,500 a saif yng [[Cwm Rhymni|Nghwm Rhymni]]. Mae [[Caerdydd]] 18.4 [[cilometr|km]] i ffwrdd o Ystrad Mynach ac mae [[Llundain]] yn 217.3 km. Y ddinas agosaf ydy [[Casnewydd]] sy'n 18 km i ffwrdd.
Tref yng [[Cymuned (Cymru)|ngymuned]] [Gelli-gaer]], [[Caerffili (sir)|bwrdeisdref sirol Caerffili]], [[Cymru]], yw '''Ystrad Mynach'''. Saif ar briffordd yr [[A472]]. Saif yng [[Cwm Rhymni|Nghwm Rhymni]]. Mae [[Caerdydd]] 18.4 [[cilometr|km]] i ffwrdd o Ystrad Mynach ac mae [[Llundain]] yn 217.3 km. Y ddinas agosaf ydy [[Casnewydd]] sy'n 18 km i ffwrdd.


Cyn y [[Chwyldro Diwydiannol]] a dyfodiad y [[glofa|gwaith glo]] roedd yr ardal yn dir amaethyddol gyda nifer o ffermydd.<ref>[http://www.geograph.org.uk/photo/235490] Gwefan Geograph; adalwyd 14/08/2012</ref> saif yng nghymuned [[Gelligaer]].
Cyn y [[Chwyldro Diwydiannol]] a dyfodiad y [[glofa|gwaith glo]] roedd yr ardal yn dir amaethyddol gyda nifer o ffermydd.<ref>[http://www.geograph.org.uk/photo/235490] Gwefan Geograph; adalwyd 14/08/2012</ref> saif yng nghymuned [[Gelligaer]].


Cynrychiolir yr ardal hon yn [[Senedd Cymru]] gan {{Swits Caerffili i enw'r AC}} a'r Aelod Seneddol yw {{Swits Caerffili i enw'r AS}}.<ref>[http://www.cynulliadcymru.org/memhome.htm Gwefan y Cynulliad;]{{Dolen marw|date=February 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} adalwyd 24 Chwefror 2014</ref><ref>[http://www.parliament.uk/mps-lords-and-offices/mps/?sort=2&type=3 Gwefan parliament.uk;] adalwyd 24 Chwefror 2014</ref>
Cynrychiolir yr ardal hon yn [[Senedd Cymru]] gan {{Swits Caerffili i enw'r AC}}<ref>[https://senedd.cymru/dod-o-hyd-i-aelod-o-r-senedd/ Gwefan Senedd Cymru]</ref> ac yn [[Senedd y Deyrnas Unedig|Senedd y DU]] gan {{Swits Caerffili i enw'r AS}}.<ref>[https://members.parliament.uk//members/commons Gwefan Senedd y DU]</ref>


==Tarddiad yr enw==
==Tarddiad yr enw==

Fersiwn yn ôl 14:46, 21 Chwefror 2022

Ystrad Mynach
Mathtref Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau51.6419°N 3.2405°W Edit this on Wikidata
Cod OSST145945 Edit this on Wikidata
Cod postCF82 Edit this on Wikidata
Gwleidyddiaeth
AC/auHefin David (Llafur)
AS/auWayne David (Llafur)
Map
[golygwch ar Wicidata]

Tref yng ngymuned [Gelli-gaer]], bwrdeisdref sirol Caerffili, Cymru, yw Ystrad Mynach. Saif ar briffordd yr A472. Saif yng Nghwm Rhymni. Mae Caerdydd 18.4 km i ffwrdd o Ystrad Mynach ac mae Llundain yn 217.3 km. Y ddinas agosaf ydy Casnewydd sy'n 18 km i ffwrdd.

Cyn y Chwyldro Diwydiannol a dyfodiad y gwaith glo roedd yr ardal yn dir amaethyddol gyda nifer o ffermydd.[1] saif yng nghymuned Gelligaer.

Cynrychiolir yr ardal hon yn Senedd Cymru gan Hefin David (Llafur)[2] ac yn Senedd y DU gan Wayne David (Llafur).[3]

Tarddiad yr enw

Ystyr "ystrad" yw "llawr" neu waelod dyffryn; mae'r "ach" ar y diwedd yn awgrymu tir gwlyb neu gors a cheir enghreifftiau gerllaw e.e. Llanbradach a Llancaiach. O'r geiriau Ystrad-Man-Ach y daw'r gair, felly, ac nid o'r gair Cymraeg "Mynach".[4] Cyn codi cloddiau pwrpasol yn y 1960au arferai'r dref gael cryn dipyn o lifogydd.

Adeiladau a hanes

Ceir yn y dref nifer o adeiladau'r cyngor lleol a Choleg Ystrad Mynach, coleg a sefydlwyd yn 1959 i hyfforddi ac ail hyfforddi glowyr lleol. Mae tua 12,000 ar gofrestr y coleg erbyn heddiw.

Mae Glofa Penallta ger y dref, sef y lofa olaf yn y cwm i gau. Ceir yma hefyd orsaf reilffordd a agorwyd yn 1890 a cheir hefyd traffont, cerflun i goffau'r etifeddiaeth ddiwydiannol, ysbyty cymunedol, nifer o ysgolion a thafarnau: y Cooper Arms a'r Royal Oak.

Cyfeiriadau

  1. ↑ [1] Gwefan Geograph; adalwyd 14/08/2012
  2. ↑ Gwefan Senedd Cymru
  3. ↑ Gwefan Senedd y DU
  4. ↑ Gelligaer Urban District Council (1959). The Gelligaer Story. Cyngor Dosbarth Gelligaer.
gw • sg • go
Trefi a phentrefi Bwrdeistref Sirol Caerffili

Trefi
Aber-carn  · Bargod  · Bedwas  · Caerffili  · Coed-duon  · Crymlyn  · Rhisga  · Rhymni  · Ystrad Mynach
Pentrefi
Aberbargoed  · Abertridwr  · Abertyswg  · Argoed  · Bedwellte  · Brithdir  · Cefn Hengoed  · Cwm-carn  · Draethen  · Fochriw  · Gelli-gaer  · Y Groes-wen  · Hengoed  · Llanbradach  · Machen  · Maesycwmer  · Nelson  · Pengam  · Penpedairheol  · Pontlotyn  · Pontllan-fraith  · Pont-y-meistr  · Rhydri  · Senghennydd  · Trecelyn  · Tredegar Newydd  · Tretomos  · Ty'n-y-coedcae  · Wyllie  · Ynys-ddu

Eginyn erthygl sydd uchod am fwrdeistref sirol Caerffili. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ystrad_Mynach&oldid=11031014"